Aleksander Soliński
Aleksander Soliński, znany także jako Mrówka, Albatros, Kobuz Ojciec (ur. 9 sierpnia 1914 w Warszawie, zm. 17 kwietnia 1989 tamże), był instruktorem harcerskim, harcmistrzem, dowódcą plutonu w baonie „Wigry”, nauczycielem oraz wychowawcą młodzieży, a także działaczem turystycznym i krajoznawcą.
Życiorys
Dzieciństwo i młodość
Urodził się w Warszawie i dorastał na warszawskiej Pradze, gdzie ukończył Gimnazjum im. Roeslerów. W marcu 1929 roku dołączył do Związku Harcerstwa Polskiego, wstępując do 49 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej, gdzie pełnił rolę zastępowego. W tym samym roku złożył przyrzeczenie harcerskie. Od 1932 do 1934 roku był zastępowym w 12 WDH, a od 1934 roku – przybocznym w 78 Warszawskiej Drużynie Harcerskiej im. Króla Władysława Jagiełły, działającej w Szkole Powszechnej nr 30 przy ul. Kawęczyńskiej 2. Po powrocie ze służby wojskowej, od czerwca 1938 do sierpnia 1939 roku, był drużynowym tej drużyny.
II wojna światowa
W czasie okupacji hitlerowskiej (1939–1944) organizował działania konspiracyjnego harcerstwa na Targówku Przemysłowym i Pradze. Mieszkając na Targówku, w październiku 1939 roku utworzył drużynę z chłopców z tego rejonu, w tym harcerzy z 95 WDH, działającej przy szkole powszechnej na ul. Oszmiańskiej. Dopiero w drugiej połowie 1941 roku połączył się z macierzystą 78 WDH, działającą pod konspiracyjnym kryptonimem „78 Czambuł Żółtej Ordy” i szaroszeregowym oznaczeniem CP-100, a później w Bojowych Szkołach – BS-PR-100.
Uczestniczył w akcjach małego sabotażu organizacji „Wawer” (w tym rozklejanie ulotek) oraz brał udział w szkoleniach strzeleckich „Wiarus” i klasy „A”. Ukończył II turnus Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty „Agricola”. W dniu 9 sierpnia 1942 roku ożenił się z Haliną Raczyńską, harcerką przedwojennej 21 WŻDH i konspiracyjnej 78 WŻDH, która później została łączniczką batalionu „Wigry”. 24 grudnia 1942 roku, po ukończeniu konspiracyjnego kursu podharcmistrzowskiego, na rozkaz Naczelnika Szarych Szeregów otrzymał stopień podharcmistrza.
W styczniu 1944 roku drużynę BS-PR-100 włączono jako III pluton kompanii „Edward” do batalionu harcerskiego Wigry. Aleksander Soliński objął dowództwo tego plutonu. Walczył w powstaniu warszawskim na Starym Mieście, a po jego upadku przeszedł kanałami do Śródmieścia.
Działalność społeczna
Po wyzwoleniu angażował się w organizowanie Ośrodka Harcerskiego Osowiec (Hufiec Grodzisk Mazowiecki), gdzie pełnił rolę Kierownika Kursu Zastępowych. We wrześniu 1945 roku reaktywował 78 Warszawską Drużynę Harcerską, którą prowadził do rozwiązania ZHP w 1950 roku, a następnie ponownie w latach 1956–1958. W 1958 roku założył 260 WDH (od 1961 roku – Szczep 260 Warszawskich Drużyn Harcerskich i Zuchowych) przy Szkole Podstawowej nr 50 przy ul. Jagiellońskiej, którą prowadził przez niemal 30 lat. W szczepie utworzył jedyną w Warszawie harcerską orkiestrę dętą. Jako instruktor ZHP, Aleksander Soliński pełnił funkcję Społecznego Inspektora Ruchu Drogowego i prowadził Koło Młodzieżowej Służby Ruchu (MSR). W roku szkolnym 1971/72 koło to zdobyło I miejsce i Puchar Przechodni w konkursie „Bezpieczeństwo dziecka na drodze”. Przeszkolono ponad 100 harcerzy, a ponad 500 uczniów szkoły uzyskało karty rowerowe. Podczas rajdów, obozów i biwaków inspirował harcerzy ze szczepu do poszukiwania i gromadzenia interesujących pamiątek historycznych, które były zbierane w izbie harcerskiej, uznawanej za jedną z najlepszych w Warszawie. Propagował również działalność turystyczno-krajoznawczą, organizując m.in. rajdy szlakami walk oręża polskiego. Od 1975 roku, w ramach akcji gazety „Express Wieczorny” – „Nie jesteś sam”, Szczep 260 WDHiZ pod jego kierownictwem opiekował się dziećmi niewidomymi w Laskach k. Warszawy.
W latach 1945–1947 pełnił różne funkcje w hufcach praskich ZHP, m.in. był członkiem komendy Hufca Warszawa Praga oraz kierownikiem wydziału szkoleniowego hufca. W latach 1958–1960 był namiestnikiem drużyn młodszych Hufca Praga Centralna. W 1959 roku otrzymał stopień harcmistrza, a w 1986 roku Odznakę Wzorowego Drużynowego Hufca.
Praca zawodowa
Początkowo pracował jako urzędnik, następnie jako kierownik szkolnej świetlicy. Po ukończeniu Zaocznego Studium Nauczycielskiego w 1959 roku, rozpoczął pracę jako nauczyciel w szkołach podstawowych na warszawskiej Pradze-Północ, ucząc geografii oraz zajęć praktyczno-technicznych (ZPT); ostatnio w Szkole Podstawowej nr 50 przy ul. Jagiellońskiej 7.
Aleksander Soliński zmarł 17 kwietnia 1989 roku w wieku 75 lat i został pochowany na cmentarzu Bródnowskim w kwaterze 83D-4-16. W uznaniu jego zasług, władze Warszawy, na wniosek Komendy Hufca ZHP Warszawa Praga Północ, nadały jego imię jednej z ulic na Zaciszu.
Odznaczenia i wyróżnienia
Za swoją działalność społeczną otrzymał wiele medali oraz odznaczeń państwowych, w tym:
- Srebrna Honorowa Odznaka „Za Zasługi dla Warszawy” (1965)
- Srebrny Krzyż „Za Zasługi dla ZHP” (1967)
- Złoty Krzyż Zasługi (1969)
- Medal za Warszawę 1939–1945 (1972)
- Krzyż Partyzancki (1973)
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1975)
- Złota Odznaka im. Janka Krasickiego (1975)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1977)
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (1977)
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
- Srebrna Honorowa Odznaka PTTK
- Odznaka Przyjaciela Dziecka
- Odznaka Grunwaldzka
Dodatkowo, za wybitne osiągnięcia w pracy dydaktycznej i wychowawczej, został wyróżniony Nagrodą II Stopnia Ministra Oświaty i Wychowania w 1972 roku.
Bibliografia
Grzegorz Nowik: Straż nad Wisłą. Warszawa: Wydawnictwo Rytm, 2002. ISBN 83-88794-55-8. Brak numerów stron w książce.
Linki zewnętrzne
- Biografia na stronie Hufca ZHP Warszawa Praga Północ
- Szczep 260 WDHiGZ im. Macieja Kolke
- Zespół Szkół Nr 45 w Warszawie. zs45.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-19)].
- Blog-Przewodnik Historyczno-Przyrodniczo-Rowerowy
