Aleksander Sawiuk

Aleksander Sawiuk (urodzony około 1880, zmarły 9 listopada 1925 w Sanoku) – doktorem praw, adwokatem, a także działaczem politycznym i społecznym.

Życiorys

W 1900 roku ukończył seminarium męskie w Stanisławowie, zdając egzamin dojrzałości. Następnie zdobył stopień doktora nauk prawnych. W okresie zaboru austriackiego, w ramach autonomii galicyjskiej, pracował jako adwokat przy C. K. Sądzie Powiatowym w Sanoku od około 1907 roku, a w 1908 roku otworzył własną kancelarię adwokacką. Przed 1914 rokiem był członkiem rady dyscyplinarnej przemysko-samborskiej Izby Adwokatów, pracując jako adwokat krajowy. Na początku XX wieku zasiadał w dyrekcji Towarzystwa Wzajemnego Kredytowego „Beskid” (Obszczestwo Wzaimnoho Kredytu „Beskid”), które mieściło się w budynku przy ul. Tadeusza Kościuszki. Mieszkał w Sanoku, gdzie jego dom został okradziony na początku 1913 roku.

W Sanoku pełnił rolę jednego z liderów stronnictwa o charakterze moskalofilskim oraz był aktywnym działaczem w organizacji Russkij Torhowyj Dom. Po przyłączeniu gminy Posada Sanocka do Sanoka w 1910 roku, zasiadał w radzie przybocznej. Bez sukcesu starał się o mandat posła Sejmu Krajowego Galicji we Lwowie, kandydował w IV kurii (gminy wiejskie) 6 września 1910 roku jako przedstawiciel środowiska staroruskiego. W wyborach uzupełniających po dr. Jewhenie Ołesnyckim w IX kadencji w okręgu nr 33 Stryj zdobył 45 głosów, przegrywając z kandydatem ukraińskim Jewhenem Petruszewyczem (126 głosów). W 1913 roku w wyborach do X kadencji w okręgu nr 24 Sanok zdobył 57 głosów, ustępując Janowi Potockiemu (140 głosów). Od 1912 roku był członkiem Rady c. k. powiatu sanockiego, wybrany z grupy gmin wiejskich, pełnił funkcję zastępcy członka wydziału. W 1914 roku został wybrany zastępcą sędziego przysięgłego przy C. K. Sądzie Obwodowym w Sanoku. Podczas I wojny światowej, w czasie pierwszej okupacji Sanoka przez armię carską, był jednym z działaczy moskalofilskich prowadzących prorosyjską agitację. Wziął udział w drugim procesie galicyjskich działaczy rusofilskich, po czym 24 lutego 1917 roku, w gronie szesnastu oskarżonych, został skazany na karę śmierci przez powieszenie. Wszyscy skazani wnieśli zażalenie o nieważności wyroku. Pod koniec wojny objął przewodnictwo Powiatowej Ruskiej Rady w Sanoku, która wchodziła w skład proklamowanej w grudniu 1918 roku Ruskiej Ludowej Republiki Łemków.

W czasach II Rzeczypospolitej, w 1924 roku, subskrybował akcje nowo powstałego Banku Polskiego. Do końca życia praktykował jako adwokat w Sanoku, będąc członkiem Przemyskiej Izby Adwokackiej w Przemyślu. Zmarł 9 listopada 1925 roku w Sanoku, a jego ciało spoczęło na cmentarzu przy ulicy Rymanowskiej (jego nagrobek nie przetrwał do dzisiaj). Po jego śmierci, na stanowisku adwokata zastąpił go dr Andrzej Madeja. Był żonaty z Zofią i miał dwie córki: Marię Izydorę (urodzoną w 1906 roku w Stryju) oraz Joannę (urodzoną w 1907 roku w Sanoku). Córka Maria, abiturientka gimnazjum, zmarła w połowie maja 1926 roku w szpitalu w Sanoku, zaledwie pół roku po ojcu, i została pochowana w pobliżu jego grobu (jej nagrobek zachował się). Zofia Sawiuk (urodzona w Dorożowie) zmarła 17 grudnia 1943 roku w Sanoku, mając 58 lat.

Uwagi

Przypisy

Przeczytaj u przyjaciół: