Aleksander Sarkisow, znany również jako Szaruga, Andrzej, Czarnota oraz Podkomornik (urodzony 17 października 1909 w Warszawie, zmarł 14 sierpnia 1994 w tym samym mieście) – był pułkownikiem Wojska Polskiego, żołnierzem Armii Krajowej oraz inżynierem i nauczycielem akademickim z zawodu.
Życiorys
Urodził się w rodzinie inteligenckiej. W młodzieńczych latach wstąpił do harcerstwa. W 1931 roku ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty w Śremie, a następnie zdobył wykształcenie na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki Warszawskiej, gdzie podjął pracę jako wykładowca. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany z datą 1 stycznia 1935, zajmując 2803. lokatę w korpusie oficerów piechoty.
W wrześniu 1939 roku uczestniczył w wojnie obronnej. Jesienią tego samego roku związał się z konspiracją, początkowo pracując jako nauczyciel w ramach tajnego nauczania. Był zaangażowany w struktury Związku Walki Zbrojnej, a później Armii Krajowej. Na początku 1942 roku objął stanowisko zastępcy komendanta obwodu Lublin ds. powiatu. Od maja 1942 do połowy 1943 roku pełnił funkcję komendanta rejonu I AK. W lecie 1943 roku został mianowany oficerem inspektoratu lubelskiego ds. zrzutów. W 1944 roku, wstępując w stopniu podpułkownika do Ludowego Wojska Polskiego, objął dowództwo 32 pułku piechoty w Międzyrzecu Podlaskim.
W październiku 1944 roku został aresztowany w ramach represji wobec AK-owców, ale udało mu się uciec z więzienia. W grudniu 1945 roku aresztowano go ponownie, a następnie oskarżono o działalność wrogą i dywersyjną w wojsku. W 1947 roku został zwolniony z więzienia i podjął pracę jako inżynier budowlany w warszawskiej spółdzielczości. Był wielokrotnie represjonowany przez władze komunistyczne, a ostatni raz aresztowano go w 1987 roku.
Do końca swojego życia aktywnie uczestniczył w środowiskach seniorów harcerskich. W 1993 roku został awansowany na pułkownika. Na początku lat 90. nawiązał współpracę z partią Przymierze Samoobrona i był członkiem Komitetu Samoobrony Narodu, założonego przez Andrzeja Leppera.
Zmarł w Warszawie w 1994 roku, a jego ciało zostało pochowane na Cmentarzu w Wilanowie. Pozostawił żonę Krystynę z Rokickich oraz syna Andrzeja.
Ordery i odznaczenia
Otrzymał m.in. Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari, dwukrotnie Krzyż Walecznych, Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Armii Krajowej oraz Krzyż Partyzancki.
Przypisy
Bibliografia
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
Nota biograficzna na stronie 1lo.chelm.pl, za „Gazetą Wyborczą”.
