Aleksander Rusin

Aleksander Rusin

Aleksander Rusin, znany również jako „Rusal” i „Olek”, urodził się 18 stycznia 1914 roku w Dobryninie, a zmarł 17 czerwca 2008 roku. Był pułkownikiem Wojska Polskiego, żołnierzem oraz wywiadowcą Armii Krajowej. Dowodził oddziałem dywersyjnym, który m.in. zbierał informacje na temat rakiet V1 i V2 na poligonie w Bliźnie. Był również żołnierzem antykomunistycznego podziemia niepodległościowego.

Życiorys

Po ukończeniu szkoły powszechnej w 1935 roku, został powołany do służby w 6 Pułku Pancernym we Lwowie. Po odbyciu szkolenia, przeniesiono go do 24 Pułku Artylerii Lekkiej w Jarosławiu, gdzie pełnił służbę nadterminową w stopniu plutonowego. Wziął udział w kampanii wrześniowej, walcząc w rejonach Tarnowskiej Góry, Tarnowa, Przemyśla oraz Halicza.

Wiosną 1940 roku, Aleksander dołączył do Związku Walki Zbrojnej. W ramach działalności konspiracyjnej prowadził w swoim domu drukarnię, gdzie wydawał gazetę „Odwet”.

Rusin oraz jego drużyna otrzymali zadanie zbierania informacji o poligonie w Bliźnie. Dzięki znajomości języka niemieckiego, udało im się przedostać na teren poligonu, gdzie robili zdjęcia. Niestety, zostali zatrzymani przez Niemców podczas demontażu rakiety V2. Wszystkie zebrane informacje udało się jednak przekazać do konspiracyjnego laboratorium w Warszawie. Za tę akcję Aleksander otrzymał list z podziękowaniem od premiera Wielkiej Brytanii, Winstona Churchilla.

Po zakończeniu wojny, był ścigany przez Urząd Bezpieczeństwa. W maju 1945 roku, funkcjonariusze UB zdemolowali i podpalili jego dom rodzinny w Dobryninie oraz pobili jego żonę, Marię „Muchę” Rusin.

Rusin był aktywnym członkiem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz Stowarzyszenia Klubu Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Zmarł 17 czerwca 2008 roku i został pochowany na cmentarzu parafialnym w Dobryninie. Jego pseudonim posłużył do nazwania Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej „Rusal” w Mielcu, a jego postać została upamiętniona na pomniku Żołnierzy Wyklętych Niezłomnych w Mielcu.

Ordery i odznaczenia

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari – 11 grudnia 1965
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – 9 listopada 2007
  • Krzyż Partyzancki – 27 listopada 1991
  • Krzyż Armii Krajowej – 20 marca 1978
  • Krzyż Kampanii Wrześniowej – 15 sierpnia 1985
  • Medal Wojska
  • Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 – 20 czerwca 1961
  • Krzyż Obrony Lwowa – 22 listopada 1981
  • Honorowa Odznaka żołnierzy z oddziału partyzanckiego Armii Krajowej i zgrupowania „Wolność i Niezawisłość” – 6 marca 1994
  • Krzyż Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” za działalność niepodległościową w latach 1945-1954 – 25 maja 1994
  • Odznaka „Weteran Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny” – 9 stycznia 1995

Przypisy

Bibliografia

Anna Kopacz-Lasoń: Wspominamy związanego między innymi z Dębicą Żołnierza Wyklętego, Zaporczyka – Aleksandra Rusina. (pol.)

Rafał Surdacki: Rusin Aleksander „Olek”. (pol.)

Przeczytaj u przyjaciół: