Aleksander Rosiński

Aleksander Stanisław Rosiński

Aleksander Stanisław Rosiński (urodzony 3 maja 1889 w Kozienicach, zmarły 9 maja 1939 w Warszawie) był polskim działaczem niepodległościowym oraz księgowym. Otrzymał Order Virtuti Militari i był oficerem rezerwy Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się 3 maja 1889 roku w Kozienicach, które wówczas było miastem powiatowym w guberni radomskiej. Pochodził z szlacheckiej rodziny Stanisława (zm. 1931), kapitana armii rosyjskiej, oraz Marii z Tatkiewiczów (zm. 1921). Był starszym bratem Bronisława Mariana Stanisława (1894–1940), kapitana administracji Wojska Polskiego, zamordowanego w Charkowie.

W 1908 roku ukończył Korpus Kadetów w Odessie, a 6 sierpnia 1910 roku Szkołę Wojskową w Kijowie. Tego samego dnia został awansowany na podporucznika ze starszeństwem z 6 sierpnia 1909 i wysłany na Daleki Wschód do 37 pułku strzelców syberyjskich (ros. 37-й Сибирский стрелковый полк), stacjonującego w Błagowieszczeńsku. 10 czerwca 1911 roku został przydzielony do 3 zaamurskiego batalionu kolejowego (ros. 3-й Заамурский железнодорожный батальон) w celu odbycia praktyki. Mimo zdania egzaminu, rosyjski Sztab Generalny odmówił przeniesienia go do wojsk kolejowych z powodu jego polskiego pochodzenia. 23 sierpnia 1912 roku wrócił do swojego pułku.

Od 19 kwietnia do 29 września 1913 roku był słuchaczem szkoły szermierczej 5 Syberyjskiego Korpusu Armijnego. 15 października 1913 roku awansował na porucznika ze starszeństwem z 6 sierpnia 1913. 30 października 1914 roku został przydzielony do 23 pułku strzelców syberyjskich, z którym wyruszył na front zachodni I wojny światowej. Po kilku miesiącach na froncie zachorował, a po wyzdrowieniu, 25 kwietnia 1915 roku, został przydzielony do zapasowego batalionu karabinów maszynowych w Oranienbaumie. Tam, od 4 sierpnia do 10 grudnia 1915 roku, w Oficerskiej Szkole Strzeleckiej ukończył kurs samochodów pancernych. 25 lutego 1916 roku został przydzielony do 36 oddziału samochodów pancernych (ros. 36-е броневое автомобильное отделение), a 9 marca 1916 roku skreślono go z ewidencji 37 pułku strzelców syberyjskich. 25 listopada 1916 roku awansował na sztabskapitana.

W 1917 roku wstąpił do I Korpusu Polskiego w Rosji, gdzie został przydzielony do 8 pułku strzelców polskich. Wyróżnił się podczas walki o wieś Pobołowo w nocy z 25 na 26 lutego 1918 roku. Pod koniec lutego 1918 roku zdołał przyprowadzić 200 żołnierzy swojego pułku do twierdzy Bobrujsk, gdzie działał w Polskiej Organizacji Wojskowej kierowanej przez Leopolda Lisa-Kulę. Po kapitulacji korpusu 21 maja 1918 roku, razem z bratem, opuścił twierdzę i wrócił na Daleki Wschód przez Moskwę, gdzie przebywali ich rodzice. W 1920 roku przyjechał do Polski i został wcielony do Wojska Polskiego.

1 czerwca oraz 20 października 1921 roku pełnił służbę w 3 dywizjonie samochodów pancernych, a jego oddziałem macierzystym był 3 dywizjon samochodowy. 20 października 1921 roku pułkownik Leon Silicki we wniosku o odznaczenie Orderem Virtuti Militari napisał:

W marcu 1922 roku został zdemobilizowany i otrzymał przydział w rezerwie do 10 dywizjonu samochodowego w Przemyślu. 8 stycznia 1924 roku został zatwierdzony w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 4. lokatą w korpusie oficerów rezerwy samochodowych.

W 1922 roku do Polski przyjechał jego ojciec (matka zmarła na Dalekim Wschodzie), który za fundusz emerytalny zakupił 60 morgów ziemi, na których gospodarzył Arkadiusz Rosiński. W 1929 roku rodzina przeniosła się do Warszawy, aby lepiej kształcić dzieci. W maju 1933 roku Aleksander Rosiński pracował w Zakładach Graficznych B. Wierzbicki i Spółka w Warszawie jako kasjer i kierownik cynkografii. W 1934 roku, jako oficer rezerwy korpusu samochodowego, pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III oraz miał przydział do Kadry 10 batalionu pancernego w Łodzi. Mieszkał w Warszawie przy ul. Złotej 41 m. 6, a później przeprowadził się do Żyrardowa na ul. Mielczarskiego 8. W lutym 1938 roku otrzymał propozycję pracy w Oddziale Komunikacji Samochodowej PKP w Białymstoku na umowę. Zmarł 9 maja 1939 roku w Warszawie i został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim.

Był żonaty z Ireną z Wierzbickich (zm. 1934), z którą miał czworo dzieci: Lidię (ur. 5 czerwca 1917), Halinę (ur. 6 kwietnia 1919), Wiktora (ur. 5 grudnia 1920) oraz Sabinę Marię (1931–2009), po mężu Znojkiewicz. Ich syn Wiktor, ps. „Kazik”, poległ 23 września 1944 roku w powstaniu warszawskim jako strzelec Batalionu „Golski”.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 6796 – 10 maja 1922
• Medal Niepodległości – 21 kwietnia 1937 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”
• Odznaka pamiątkowa Polskiej Ligi Wojennej Walki Czynnej
• Medal pamiątkowy 300-lecia Domu Romanowych – 18 września 1913
• 18 września 1933 roku Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o przyznanie mu tego odznaczenia, a 21 czerwca 1938 roku ponownie rozpatrzył sprawę, jednak Krzyża Niepodległości nie przyznano.

Zobacz też

Śmierć kapitana Rosińskiego

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Rosiński Aleksander. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.41-3140 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-11-14].
• Послужной список 37-го Сибирского стрелкового полка поручика Росинского. 37-й Сибирский стрелковый полк, 1916. (ros.).
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
• Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
• Druga lista oficerów rezerwowych WP. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922-01-26.
• Alfabetyczny spis oficerów rezerwy. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922-05-01.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
• Henryk Bagiński: Wojsko Polskie na Wschodzie 1914-1920. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1921.
• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.