Aleksander Stanisław Ratuszny
Aleksander Stanisław Ratuszny (urodzony 6 grudnia 1907 w Poradowie, zmarły 27 sierpnia 1955 w Katowicach) był kapitanem dyplomowanym piechoty Wojska Polskiego II RP, majorem Armii Krajowej oraz kawalerem Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.
Życiorys
Był synem Wacława i Marii z domu Kowalskiej. Ukończył gimnazjum w Miechowie oraz Szkołę Nauk Politycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1927–1930 kształcił się w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej-Komorowie.
Zgodnie z zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego (sygnatura B.P.L. 19333-I-30) został mianowany na stopień podporucznika w korpusie oficerów piechoty, ze starszeństwem od 15 sierpnia 1930 i 65. lokatą, a następnie wcielony do krakowskiego 20 pułku piechoty. Na podstawie zarządzenia Prezydenta RP z 12 marca 1933 roku awansowano go na porucznika piechoty, ze starszeństwem od 1 stycznia 1933 i 121. lokatą. Pozostając w 20 pułku piechoty, zajmował 1 lipca 1933 roku 121. lokatę wśród poruczników piechoty, co jednocześnie odpowiadało 2088. lokacie łącznej wśród wszystkich poruczników korpusu piechoty. 5 czerwca 1935 roku zajął już 119. lokatę w swoim starszeństwie. Do stopnia kapitana awansował 19 marca 1938 roku, uzyskując 251. lokatę wśród oficerów piechoty.
W trakcie swojej służby ukończył kurs w warszawskim Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego. Był absolwentem kursu w Wyższej Szkole Wojennej (XVIII promocja) w latach 1937-1939, co dało mu tytuł oficera dyplomowanego. Uczestniczył w kampanii wrześniowej, gdzie jako kapitan dyplomowany pełnił funkcję kwatermistrza 7 Dywizji Piechoty, a następnie oficera sztabu Armii „Kraków”. Po kapitulacji resztek armii w okolicach Zamościa został aresztowany przez Gestapo i więziony przez 7 tygodni.
Od 1940 roku działał w konspiracji – początkowo w sztabie Odcinka Kraków-Wschód ZWZ, a następnie (maj 1940 – lipiec 1941) w sztabie Okręgu Warszawa-Województwo ZWZ, którego komendantem był płk dypl. Alojzy Horak. Pełnił również funkcję kierownika wydziału w Biurze Studiów Armii Krajowej (lipiec 1941 – grudzień 1943). W 1943 roku awansował do rangi majora. Od stycznia do lipca 1944 roku był zastępcą szefa Wydziału Wywiadowczego w II Oddziale KG AK (pod dowództwem ppłk. Franciszka Hermana ps. „Bogusławski”). W trakcie powstania warszawskiego brał aktywny udział w walkach w rejonie Lasów Kabackich. Od października 1944 do stycznia 1945 pełnił funkcję zastępcy szefa II Oddziału Komendy Głównej Armii Krajowej.
W 1945 roku osiedlił się z rodziną w Katowicach, gdzie rozpoczął pracę w Banku Spółek Zarobkowych, a następnie w Katowickim Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłowego jako inspektor. Był inwigilowany i przesłuchiwany przez organy bezpieczeństwa. Zmarł w Katowicach na skutek zawału serca. Od 1937 roku był żonaty z Ireną Elwirą Jędrzejowską, z którą miał syna Adama. Pochowany został w Bielsku-Białej w grobowcu rodzinnym żony.
Odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. Konspiracja 1939-1945. T. 5/I. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-98-6.
- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych z lat 1920–1937. [dostęp 2020-06-28].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 1933 r.. [dostęp 2020-06-28].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. 1 lipca 1933 r. Przegląd Piechoty: miesięcznik wydawany przez Departament Piechoty, Sekcję Piechoty Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1933. [dostęp 2020-06-28].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. 5 czerwiec 1935 r. Przegląd Piechoty: miesięcznik wydawany przez Departament Piechoty, Sekcję Piechoty Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1935. [dostęp 2020-06-28].
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939: stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Księgarnia Akademicka Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w wojsku polskim 1935–1939. Warszawa: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 978-83-7188-691-1.
