Aleksander Polanowski
Aleksander Polanowski, herbu Pobóg (zm. 24 kwietnia 1687 w Warszawie), był pułkownikiem roty husarskiej, pełnił funkcję stolnika wielkiego koronnego od 1678 roku oraz chorążego wielkiego koronnego od 1685 roku. W latach 1669–1677 był także chorążym sanockim.
Jego kariera wojskowa rozpoczęła się prawdopodobnie w czasie powstania Bohdana Zenobiego Chmielnickiego. W 1656 roku brał udział w wojnie z Szwedami, walcząc pod Prostkami i Filipowem. W latach 1657–1659, wspólnie ze Stefanem Czarnieckim, prowadził działania na Pomorzu Zachodnim i w Danii. Prawdopodobnie dowodził prawym skrzydłem dywizji Czarnieckiego podczas bitwy pod Połonką 27 czerwca 1660, a także uczestniczył w walkach na Ukrainie, w tym w bitwie pod Lubarem oraz Słobodyszczami. Jesienią 1663 roku, pod wodzą króla Jana II Kazimierza, wziął udział w wyprawie zadnieprzańskiej, a następnie przeszedł na stronę Jerzego Sebastiana Lubomirskiego, dowodząc jego wojskami podczas bitew pod Częstochową i Mątwami.
Po zakończeniu rokoszu Lubomirskiego, Polanowski wstąpił do służby hetmana wielkiego koronnego Jana Sobieskiego i towarzyszył mu w wyprawie podhajeckiej. W czasie wolnej elekcji w 1669 roku był jednym z kluczowych kandydatów na króla Polski. Dowodził lewym skrzydłem armii polskiej podczas tej samej wyprawy. W latach 1671–1676 walczył z wojskami tureckimi i tatarskimi, uczestnicząc w bitwie pod Bracławiem, w kampanii na czambuły tatarskie oraz w kampanii Chocimskiej.
W 1674 roku był elektorem Jana III Sobieskiego z województwa ruskiego, a także posłem na sejm koronacyjny w 1676 roku oraz posłem na sejm w 1677 roku.
W 1683 roku był posłem od wojsk koronnych na sejm. W tym samym roku dowodził chorągwią husarską króla Jana III Sobieskiego. W sierpniu 1683 roku wyruszył pod Wiedeń, jednak po przeglądzie wojsk w Tarnowskich Górach zachorował i musiał wrócić do kraju. Niedługo później zrezygnował ze służby wojskowej, żyjąc z pensji nadanej mu przez króla z żup krakowskich.
Zmarł w Warszawie w 1687 roku i został pochowany w kościele oo. Dominikanów w Warszawie. Nie założył rodziny.
Przypisy
Bibliografia
- Eugeniusz Janas: Polanowski Aleksander h. Pobóg (zm. 1687). W: Polski Słownik Biograficzny. T. 27. Wrocław: PAN, 1983, s. 277-279.
- Eugeniusz Janas: Aleksander Polanowski h. Pobóg. iPSB. [dostęp 2018-09-07].
- Polanowski Aleksander h. Pobóg (zm. 1687). wilanow-palac.art.pl. [dostęp 2018-09-07]. (na podstawie artykułu z PSB)
