Aleksander Piotrowski (urodzony 18 grudnia 1878 w Berlinie, zmarły 12 grudnia 1933 w Dziekance) był polskim lekarzem specjalizującym się w psychiatrii i neurologii, który pełnił funkcję kierownika Krajowego Zakładu Psychiatrycznego w Dziekance.
Życiorys
Był najstarszym synem Władysława Piotrowskiego i Marii z Holznerów, miał sześcioro rodzeństwa. Kształcił się w gimnazjum realnym w Poznaniu, a następnie rozpoczął studia z zakresu medycyny, slawistyki i muzykologii na Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma w Berlinie. Od kwietnia 1902 roku kontynuował naukę na Uniwersytecie w Rostocku. W 1905 roku zdał egzaminy lekarskie, a 23 marca 1906 obronił pracę doktorską (Untersuchungen über das Verhalten der Nervenfasern in der abgeklemmten Herzspitze) pod kierunkiem Oscara Langendorffa. 21 lutego 1910 roku uzyskał tytuł doktora filozofii na podstawie rozprawy z dziedziny muzykologii (Die Quintuplicität der Rhythmik in mittelalterlichen Melodien). W latach 1906-1911 pracował w różnych niemieckich zakładach psychiatrycznych, w tym w Rostocku u Fedora Schuchardta, w sanatorium Kurhaus Bad Nerotal w Wiesbaden, w Obernigk u Lewalda, w Bad Kissingen u Leussera oraz w Ilten pod Hanowerem, gdzie był ordynatorem w zakładzie kierowanym przez Hessego. Później pracował w poliklinikach neurologicznych Oppenheima i Hermanna Krona w Berlinie oraz w szpitalu Moabit u Georga Klemperera. W latach 1915-1917 był związany z zakładem psychiatrycznym Karla Edla w Charlottenburgu, a od 1917 do 1919 pełnił funkcję naczelnym lekarza w sanatorium Juliusa Weila w Schlachtensee. Od 1918 roku wykładał neurologię i psychiatrię na kursach „Uranii” w Berlinie.
Z małżeństwa z Anną Becke urodziła się ich córka, Maria (1906–1930), która wyszła za mąż za lekarza Franciszka Wilczyńskiego (1909–1935).
Od 1 lipca 1919 roku kierował Krajowym Zakładem Psychiatrycznym w Dziekance, gdzie współpracował z lekarzem psychiatrą i filozofem medycyny Kazimierzem Filipem Wize. Od 1924 roku był redaktorem czasopisma „Nowiny Psychiatryczne”.
Piotrowski był autorem podręcznika psychiatrii klinicznej (Diagnostyka psychjatryczna w zarysie dla studentów i lekarzy) oraz wielu artykułów w języku polskim i niemieckim dotyczących neurologii i psychiatrii. Opisał i badał odruch, który nazwano jego imieniem – odruchem Piotrowskiego (odruch antagonistyczny mięśnia piszczelowego przedniego).
Wybrane prace
- Untersuchungen über das Verhalten der Nervenfasern in der abgeklemmten Herzspitze. Berlin: R. Trenkel, 1906
- Die Quintuplicität der Rhythmik in mittelalterlichen Melodien. Berlin: Trenkel, 1910
- Ciało i dusza. Nowiny Lekarskie, 1913
- Leib und Seele. Himmel und Erde 26, 11, 1914
- Ueber Hydantoine als Hypnotica. Muenchner Medizinische Wochenschrift 43, 1916
- Diagnostyka psychjatryczna w zarysie dla studentów i lekarzy. Warszawa: E. Wende i S-ka, 1923
- Paranoja i poczytalność. Nowiny Lekarskie, 1923
- Leczenie i zapobieganie w psychozie maniakalno-depresywnej. Nowiny Psychjatryczne 4, 1927
- Alkoholizm i ustawodawstwo. Nowiny Psychjatryczne, 1924
Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1922)
Przypisy
Bibliografia
- Tadeusz Bilikiewicz, Jan Gallus: Psychiatria polska na tle dziejowym. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1962 ss. 205
- Andrzej Dzięczkowski: „Piotrowski, Aleksander” W: Polski Słownik Biograficzny tom 26 ss. 457-459
- Grażyna Herczyńska. Aleksander Piotrowski 1878-1933. Postępy Psychiatrii i Neurologii 10 (1) ss. 2-6, 2001
