Aleksander Ożarowski
Aleksander Ożarowski (ur. 3 stycznia?/16 stycznia 1916 w Płoskirowie, zm. 21 czerwca 2011 w Warszawie) był polskim farmaceutą, uznawanym za nestora polskiego ziołolecznictwa, a także naukowcem i popularyzatorem nauki. Pełnił funkcję wykładowcy na polskich uczelniach medycznych oraz pracownika naukowego w Instytucie Przemysłu Farmaceutycznego w Warszawie.
Życiorys
Urodził się w rodzinie szlacheckiej herbu Rawicz. W 1918 roku, wraz z rodzicami, przybył do odrodzonej Polski. W 1935 roku zdał maturę w Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego w Warszawie, a następnie odbył roczną służbę wojskową, podczas której ukończył Dywizyjny Kurs Podchorążych Rezerwy 8 DP przy 13 pułku piechoty w Pułtusku. W 1936 roku rozpoczął studia farmaceutyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Po mobilizacji w sierpniu 1939 roku brał udział w wojnie obronnej, uczestnicząc w obronie Modlina. Po wzięciu do niewoli przez Niemców, zdołał uciec i zaangażował się w działalność konspiracyjną jako żołnierz Armii Krajowej, biorąc udział w powstaniu warszawskim. W ostatnich miesiącach wojny był oficerem w 1 Armii Wojska Polskiego i zakończył służbę w stopniu majora.
Po wojnie, od 1945 roku, kontynuował studia farmaceutyczne na Uniwersytecie Łódzkim, które zostały przerwane przez wybuch wojny. Jego nauczycielami byli profesorowie Jan Muszyński i Zofia Jerzmanowska. W 1948 roku uzyskał dyplom magistra farmacji, a następnie rozpoczął pracę dydaktyczną i naukową w Zakładzie Farmakognozji i Uprawy Roślin Leczniczych. W 1951 roku obronił pracę doktorską na temat Asarum europaeum L., uzyskując stopień doktora nauk farmaceutycznych. W tym samym roku został adiunktem w Zakładzie Farmakognozji Akademii Medycznej w Warszawie. W latach 1952–1954 kierował Zakładem Farmakognozji Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej w Lublinie, a w latach 1954–1957 pracował w przemyśle farmaceutycznym.
Od 1957 roku był związany z Instytutem Przemysłu Farmaceutycznego w Warszawie, początkowo jako kierownik Zakładu Związków Naturalnych, a od 1965 roku jako kierownik Samodzielnej Pracowni Fitochemicznej. Prowadził badania nad roślinnymi glikozydami kardenolidowymi. W 1973 roku uzyskał habilitację na podstawie rozprawy dotyczącej glikozydów kardenolidowych. Wraz z zespołem pracował nad wdrożeniem do produkcji wielu preparatów roślinnych, będąc autorem lub współautorem 37 artykułów naukowych, 20 opisów technologicznych oraz 9 patentów. Był redaktorem i autorem publikacji w czasopismach specjalistycznych, a także autorem lub współautorem podręczników, skryptów i wydawnictw encyklopedycznych. Na emeryturę przeszedł w 1985 roku.
Po zakończeniu kariery naukowej, zajął się popularyzacją wiedzy na temat roślin leczniczych oraz ich zastosowań w tradycyjnym i nowoczesnym ziołolecznictwie, a także zasad zdrowego stylu życia. W 1995 roku objął stanowisko wiceprezesa Polskiego Komitetu Zielarskiego, a później został pierwszym członkiem honorowym tej organizacji. Nadal publikował, prowadził wykłady oraz występował w radiu i telewizji, zdobywając uznanie jako autorytet w dziedzinie ziołolecznictwa. Był członkiem m.in. Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego oraz Sekcji Fitoterapii Polskiego Towarzystwa Lekarskiego.
Otrzymał liczne odznaczenia, w tym Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2005) oraz, za działalność wojskową, Krzyż Walecznych, Krzyż Kampanii Wrześniowej oraz Krzyż Armii Krajowej.
Zmarł w Warszawie w 2011 roku.
Bibliografia
- Marcin Ożarowski: Wspomnienie o Doc. dr. hab. n. farm. Aleksandrze Ożarowskim. „Postępy Fitoterapii”. 2/2011. ISSN 1509-8699.
- Marcin Ożarowski: Wspomnienie o Docencie dr. hab. n. farm. Aleksandrze Ożarowskim w pierwszą rocznicę śmierci. „Herba Polonica”. Vol. 58 (2012), nr 1. ISSN 0018-0599.
