Aleksander Osuch

Aleksander Stefan Osuch

Aleksander Stefan Osuch (urodzony 11 grudnia 1914 roku w Sosnowcu, zmarł we wrześniu 2008) był magistrem inżynierem górnictwa (1945), doktorem nauk technicznych (1964) oraz profesorem (1970), specjalizującym się w mechanizacji i automatyzacji górnictwa.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Jana (zm. 1960), który pracował jako sztygar maszynowy w kopalni „Niwka”, oraz Marii z Olszewskich. Miał dwie siostry: Wacławę, magistra chemii, oraz Irenę, magistra ekonomii. Po ukończeniu pięciu klas w szkole powszechnej ogólnokształcącej, w 1927 roku rozpoczął naukę w I Państwowym Gimnazjum Męskim im. Bolesława Prusa w Sosnowcu, które ukończył w 1934 roku. Następnie podjął studia na Wydziale Górniczym Akademii Górniczej w Krakowie. W trakcie nauki odbył praktyki zawodowe w kopalniach „Niwka”, „Mysłowice”, „Katowice” oraz „Rydułtowy”. W 1939 roku rozpoczął praktykę dyplomową w kopalni „Modrzejów”.

W czasie niemieckiej okupacji, od lutego 1940 do stycznia 1945, pracował w kopalni „Niwka”, gdzie pełnił funkcje ślusarza maszynowego, dozorcy ruchu maszynowego na powierzchni, a następnie dozorcy maszynowego i oddziałowego sztygara maszynowego na dole.

Po wyzwoleniu w lutym 1945 roku, został wybrany przez pracowników kopalni „Klimontów” na kierownika technicznego (dyrektora) w trójosobowym zarządzie, co zostało zatwierdzone przez pełnomocnika rządu. W tym samym czasie na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie zdał pozostałe egzaminy i obronił pracę dyplomową na temat systemów wybierania grubych pokładów węgla w kopalni „Klimontów”, uzyskując dyplom inżyniera górniczego oraz tytuł magistra nauk technicznych.

W lipcu i sierpniu 1945 roku, po połączeniu kopalni „Klimontów” z kopalnią „Mortimer” w jeden zakład górniczy, objął stanowisko kierownika ruchu zakładu oraz zawiadowcy kopalni. Od 1948 do 1950 roku pełnił funkcję dyrektora kopalni „Klimontów-Mortimer”. Następnie, w latach 1950–1958, był dyrektorem kopalni „Czeladź”, a w latach 1958–1962 dyrektorem technicznym Zabrzańskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego. W latach 1962–1975 sprawował stanowisko dyrektora naczelnego Zakładów Konstrukcyjno-Mechanizacyjnych Przemysłu Węglowego. Posiadał stopień generalnego dyrektora górniczego II stopnia.

Był członkiem PZPR od 1969 roku oraz uczestniczył w pracach Komitetów Naukowych Polskiej Akademii Nauk. Przez wiele lat był także członkiem Związku Zawodowego Górników oraz NOT-SITG, a dodatkowo pracował jako radny Miejskiej Rady Narodowej w Gliwicach.

Pełnił rolę wykładowcy na Wydziale Górnictwa Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.

Był autorem i współautorem 18 wynalazków, 82 publikacji (w tym 8 w czasopismach zagranicznych) oraz 18 prac naukowo-badawczych.

Od 1940 roku był mężem Izabelli z Kowalskich, lekarza dentysty, z którą miał córkę Ewę.

Ordery i odznaczenia

Order Sztandaru Pracy II klasy
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (27 listopada 1954)
Złoty Krzyż Zasługi (13 lipca 1955)
Srebrny Krzyż Zasługi (26 kwietnia 1946)
Medal 30-lecia Polski Ludowej
Medal 10-lecia Polski Ludowej (30 listopada 1954)
Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
Złota Odznaka honorowa „Zasłużony dla górnictwa PRL”
Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie (20 września 1996)

Nagrody

Nagroda Państwowa II stopnia za trwałe osiągnięcia w dziedzinie mechanizacji robot górniczych (1955)
Nagroda Państwowa I stopnia (zespołowa) za zautomatyzowanie ściany wydobywczej typu ASI w górnictwie węglowym (1968)