Aleksander Nowiński (31 października 1935 – 24 stycznia 2023) był polskim paleontologiem, urodzonym w Rypinie.
Życiorys i osiągnięcia naukowe
Nowiński przyszedł na świat w Rypinie jako syn Barnaby, szklarza, oraz Jadwigi. W młodzieńczych latach mieszkał w Lipnie. Po ukończeniu szkoły średniej rozpoczął naukę na Wydziale Geologii Uniwersytetu Warszawskiego. Jego praca magisterska, pod opieką Władysława Pożaryskiego, dotyczyła stratygrafii kredy. W późniejszym etapie kariery naukowej związany był z Instytutem Paleobiologii PAN w Warszawie. Brał udział w trzech wyprawach badawczych do Mongolii, gdzie opisał nowy rodzaj dinozaurów, nazwany nemegtozaurem, od miejsca jego odkrycia. Stopień doktora uzyskał dzięki rozprawie, której mentorem była Anna Stasińska, a jej tematyką były denkowce; tej dziedzinie badawczej pozostał wierny do końca swojego życia. Uczestniczył także w wyprawach na Spitsbergen, skąd opisał kilkanaście gatunków tabulatów. W 1992 roku uzyskał habilitację na Uniwersytecie Jagiellońskim na podstawie pracy pt. Późno-karbońskie i dolno-permskie Tabulata Spitsbergenu. Opisał rodzaj dewońskich tabulatów o nazwie Syringella Nowiński, 1970, jednak nazwa ta okazała się młodszym homonimem (Syringella Schmidt, 1868, gąbka), w związku z czym została zastąpiona przez Maksymilianites Zapalski & Nowiński, 2005. Zmarł i został pochowany na cmentarzu parafialnym w Lipnie.
Upamiętnienie
Na jego cześć nazwano gatunek karbońskiego denkowca Roemeripora nowinskii.
Publikacje
-
Tabulata and Chaetetida from the Devonian and Carboniferous of southern Poland (1976)
-
Late Carboniferous to early Permian Tabulata from Spitsbergen (1991)
-
Tabulate corals from the Givetian and Frasnian of the Holy Cross Mountains and Silesian Upland (1992)
