Aleksander Mazur
Aleksander Mazur (urodzony 20 maja 1941 w Tenetnikach) to polski muzyk jazzowy oraz multiinstrumentalista, który opanował grę na saksofonie, klarnecie, fortepianie, organach, akordeonie, a także jest kompozytorem, aranżerem, dyrygentem i pedagogiem muzycznym. Jego umiejętności pozwalają mu grać na organach jedną ręką, podczas gdy drugą obsługuje saksofon tenorowy, wykorzystując specjalny system klap.
Życiorys
Szkołę podstawową ukończył w wieku 12 lat we wsi Radziechów, co miało miejsce dwa lata przed przewidzianym terminem. Swoją karierę muzyczną rozpoczął od występów na wiejskich potańcówkach, gdzie jako leworęczny samouk grał na akordeonie dla praworęcznych. Po przesłuchaniu został przyjęty do szkoły muzycznej w Legnicy, gdzie jednocześnie uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego. Z uwagi na brak klasy akordeonu w szkole muzycznej, zdecydował się na klarnet. Uczył się w placówce przy Podwalu pod okiem Stanisława Lecha. Po ukończeniu średniej szkoły muzycznej, rozpoczął studia w katedrze prof. Józefa Madei, który był jedynym profesorem wówczas w uczelni.
18 grudnia 1958 roku uzyskał legitymację Związku Zawodowego Pracowników Kultury i Sztuki. Wkrótce po tym, w jednostce wojskowej w Legnicy, poznał znawcę jazzu Witolda Miszczaka, który w 1960 roku brał udział w audycji radiowej Spotkanie Willisa Conovera w Polsce oraz grał z Kwintetem Janusza Zabieglińskiego. W wolnym czasie Mazur poznawał muzykę jazzową, grając z Miszczakiem. W 1964 roku rozpoczął studia w klasie klarnetu w PWSM we Wrocławiu, jednocześnie aktywnie uczestnicząc w lokalnej scenie jazzowej. Wkrótce po tym zaczął zakładać zespoły dixielandowe. W 1967 roku, podczas festiwalu Jazz nad Odrą, wystąpił z kwartetem, a w 1968 z sekstetem, zdobywając III nagrodę jako zespół oraz II nagrodę za kompozycję dla jego lidera.
Pod koniec studiów napisał oratorium jazzowe pt. *Ziarnem tej ziemi* dla 150 wykonawców, do tekstu Ryszarda Wojtyłły. Oratorium miało swoją premierę w 1969 roku w studiu Polskiego Radia Wrocław. Po zakończeniu nauki muzyk przeniósł się do Warszawy. W latach 1969–1970 grał na klarnecie i saksofonie w zespole Studenckiego Teatru Satyryków (STS). Następnie zdecydował się na wyjazd za granicę, gdzie przez dwa lata występował w kabaretach w krajach Beneluksu, nabywając organy Hammonda oraz opanowując rzadką umiejętność jednoczesnego grania na organach i saksofonie tenorowym. Jego talent dostrzegł impresario Tom Cooney z Florydy, który zaproponował mu dołączenie do renomowanej orkiestry estradowej, z którą podróżował po Stanach Zjednoczonych.
Po powrocie do kraju założył własny kwartet jazzowy, w skład którego weszli: Józef Gąsior (trąbka), Zbigniew Ziętara (gitara basowa) oraz Andrzej Krupiński (perkusja). W 1975 roku ukazał się album *Bacharach*, nagrany przez Kwartet Aleksandra Mazura wspólnie z jazzową grupą wokalną Novi Singers oraz gościnnym udziałem Józefa Gawrycha (instrumenty perkusyjne). W grudniu tego samego roku zespół wystąpił w telewizyjnym programie *Polska rewia na lodzie* z udziałem łyżwiarki figurowej Grażyny Osmańskiej-Kostrzewińskiej, wykonując kompozycję Burta Bacharacha pt. *Alfie*. W miarę upływu lat skład zespołu ulegał zmianom, a w jednym z nich liderowi towarzyszyli: Zbigniew Czwojda (trąbka), Jacek Krzaklewski (gitara), Mieczysław Jurecki (gitara basowa) oraz Ireneusz Nowacki (perkusja). Muzycy akompaniowali Irenie Santor i Marii Koterbskiej, a także wykonywali różne rodzaje muzyki, w tym jazzową wersję *Brzydkiego kaczątka* z orkiestrą symfoniczną Filharmonii Białostockiej. Niestety, po sześciu miesiącach działalności, ten skład zespołu przestał istnieć.
W latach 80. instrumentalista podjął działalność muzyczną jako kierownik zespołów, które były mniej związane z jazzem. Współpracował z wieloma gwiazdami polskiej piosenki, takimi jak Bolesław Gromnicki, Violetta Villas, Kalina Jędrusik, Krzysztof Krawczyk czy Andrzej Rosiewicz, a także grał w Orkiestrze Rozrywkowej PRiTV w Poznaniu. W 1985 roku jego utwór pt. *Jesum omnes agnoscite* w wykonaniu Akademickiego Chóru Politechniki Wrocławskiej został wydany na kompilacji *Polish Sacred Choral Music, Russian Orthodox Music, Negro Spirituals*. W latach 1982–1985 pełnił funkcję kierownika muzycznego grupy Vox. Pracował także jako kompozytor i aranżer z czeskim Big Bandem Gustava Broma, a efektem tej współpracy jest album *Sing Sing Sing*, wydany przez Opus Records w 1988 roku.
W 1993 roku rozpoczął pracę pedagogiczną w Akademii Muzycznej we Wrocławiu, gdzie z jego inicjatywy powstał Wydział Jazzu (później przemianowany na Zakład Muzyki Jazzowej) w ramach Wydziału II Instrumentalnego, gdzie pełnił rolę kierownika i wykładowcy. Równocześnie, z inicjatywy Zbigniewa Lewandowskiego, powstał uczelniany big-band.
Do czerwca 2015 roku Mazur był kierownikiem muzycznym i dyrygentem orkiestry. W 1996 roku założył żeński kwartet wokalny The Sound Office. Zespół ten w 2001 roku zdobył Grand Prix Jazz Melomani w kategorii Nadzieja Polskiego Jazzu i nagrał dwie płyty: *Moolight Serenade* (1999) oraz *Live* (2003) z towarzyszeniem big bandu pod jego dyrekcją.
W gronie jego uczniów znaleźli się: Katarzyna Stankowska, Sławomir Dudar, Grzegorz Grocholski, Tomasz Pruchnicki, Jakub Olejnik, Krzysztof Urbański, Przemysław Jarosz i wielu innych. Muzyk napisał dla Piotra Dziubka autorski utwór pt. *At the Last Moment*. Jego byli studenci zdobyli liczne nagrody na czołowych konkursach jazzowych. Obecnie jest na emeryturze, jednak wciąż aktywnie uczestniczy w polskiej scenie jazzowej.