Aleksander Kupczyński

Aleksander Kupczyński (ur. 13 lutego 1873 w Paliwodziźnie, zm. 13 marca 1941 w Berlinie) był polskim księdzem katolickim, a także działaczem narodowym i społecznym.

Dzieciństwo i młodość

Urodził się 13 lutego 1873 roku w Paliwodziźnie, w powiecie Lipno, w zaborze rosyjskim. Był synem leśniczego Juliana Kupczyńskiego, który brał udział w powstaniu styczniowym, oraz Anny z Kamińskich. Kształcił się w szkołach: podstawowej w Chełmży, Collegium Marianum w Pelplinie oraz w gimnazjum w Brodnicy, gdzie pełnił rolę przewodniczącego tajnej organizacji filomackiej. Po ukończeniu seminarium w Pelplinie, pracował jako wikary w Pręgowie, Chełmży, Subkowach i Nowem nad Wisłą. W 1903 roku objął stanowisko proboszcza w Wielkim Garcu.

Działalność społeczna i polityczna

Po 1918 roku został posłem na Sejm Ustawodawczy z ramienia Narodowej Demokracji. W czasie zaborów był oskarżany o zdradę stanu, jednak dzięki Traktatowi Wersalskiemu z 1919 roku, który przyznał Tczew Polsce, uniknął wyroku śmierci wydanego przez sąd w Tczewie. W latach 1906-1939 pełnił funkcję prezesa Związku Towarzystw Ludowych, największej organizacji pozarządowej na Pomorzu, której celem było promowanie polskości poprzez edukację w okresie zaborów. W 1907 roku założył Towarzystwo Ludowe w Tczewie oraz był współinicjatorem utworzenia Banku Ludowego w Tczewie (1906), mającego na celu walkę z niemieckimi bankami. Od 1926 roku z siedzibą Związku Towarzystw Ludowych w Tczewie, związanym z miejscem zamieszkania Kupczyńskiego, pełnił również rolę proboszcza tczewskiej fary pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Był inicjatorem wielu działań mających na celu renowację tczewskiej świątyni oraz autorem publikacji „Fara Św. Krzyża w Tczewie”. W 1940 roku został aresztowany, jednak szybko wypuszczony, a zmarł w 1941 roku w Berlinie.

Od 26 lutego 2009 roku jedna z ulic na Starym Mieście w Tczewie, na wniosek Oddziału Kociewskiego ZKP w Tczewie, nosi imię Aleksandra Kupczyńskiego.