Aleksander Wiktor Krywult
Aleksander Wiktor Krywult (27 lutego 1845, Warszawa – 14 listopada 1903, Warszawa) był polskim kolekcjonerem, mecenasem sztuki, a także właścicielem i kierownikiem salonów sztuki w Warszawie i Krakowie.
Życiorys
Był synem Antoniego Krywulta oraz Marianny. Urodził się w Warszawie, jednak w dzieciństwie wyjechał z rodzicami do Krakowa, gdzie podjął studia z zakresu rzeźby w Szkole Sztuk Pięknych. Po ukończeniu nauki przejął po ojcu fabrykę ram artystycznych. Wkrótce nabył obrazy od mniej znanych artystów oraz starannie je oprawił. Gdy jego kolekcja liczyła już ponad 100 płócien, Krywult postanowił zorganizować wystawę polskiego nowoczesnego malarstwa. W 1880 roku w warszawskiej Resursie Kupieckiej przy ul. Senatorskiej, w Pałacu Mniszchów, po raz pierwszy zaprezentował swoje zbiory. W związku z bardzo pozytywnym odbiorem wystawy, Krywult wynajął II piętro Hotelu Europejskiego przy Krakowskim Przedmieściu 13. Na początku XX wieku salon przeniósł się na róg ulicy Świętokrzyskiej i Nowego Światu. Po śmierci Aleksandra Krywulta, salon funkcjonował jeszcze przez trzy lata (1903–1906) pod kierownictwem jego syna, Jana.
Krywult był założycielem salonu sztuki w Warszawie, który działał w latach 1880–1906. Był także marszandem-prekursorem, jako pierwszy w Warszawie prowadził działalność tego rodzaju.
W pierwszych wystawach Salonu Krywulta brali udział m.in. Józef Chełmoński, Maksymilian Gierymski oraz Julian Fałat. W odróżnieniu od konserwatywnego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, Salon Krywulta prezentował dzieła artystów związanych z modernistycznymi kierunkami w sztuce, takich jak Kazimierz Stabrowski, Witold Wojtkiewicz, Władysław Podkowiński, Stanisław Wyspiański, Józef Pankiewicz oraz Olga Boznańska. Prezentował również prace artystów zagranicznych, w tym Edvarda Muncha, Gustave’a Moreau, Maxa Klingera, Odilona Redona, Arnolda Böcklina i Jamesa Whistlera. To właśnie na jego wystawach warszawska publiczność miała okazję po raz pierwszy zobaczyć dzieła impresjonistów francuskich. Łącznie Krywult zaprezentował około 1000 artystów.
Od 1998 roku jest patronem jednej z ulic w Warszawie.
Żoną Aleksandra Krywulta była Felicja Śliwicka, z którą miał troje dzieci: Jana Kornela Krywulta (ur. 1873), Michalinę Steinauer (ur. 1875) oraz Kazimierza Krywulta (ur. 1879). Jego syn Jan ożenił się z Teklą Trapszo.
Aleksander Krywult został pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 229–VI–4/5).
Przypisy
Bibliografia
„Słownik patronów ulic Warszawy” pod redakcją Stanisława Ciepłowskiego, „DiG”, 2002, ISBN 83-7181-137-3
Panorama kultur
