Aleksander Kotowicz, noszący herb Korczak (urodzony około 1622 roku, zmarł 30 listopada 1686) – był biskupem wileńskim od 9 kwietnia 1685 roku oraz biskupem smoleńskim od 1673 roku. W latach 1685-1686 pełnił także funkcję kanclerza Akademii i Uniwersytetu Wileńskiego Towarzystwa Jezusowego.
Życiorys
W 1644 roku uzyskał na Akademii Wileńskiej tytuł magistra filozofii, a następnie przez kilka lat studiował teologię oraz prawo kanoniczne. Po przyjęciu święceń kapłańskich, został kanonikiem smoleńskim. W 1652 roku wpisał się na listę studentów Uniwersytetu Padewskiego. W 1657 roku został kanonikiem wileńskim. W 1661 roku mianowano go scholastykiem wileńskim, gdzie pełnił rolę oficjała w konsystorzu biskupim oraz audytora kurii biskupiej. Dodatkowo był sekretarzem królewskim i regentem kancelarii większej litewskiej.
Podczas wojny polsko-rosyjskiej w latach 1654-1667, w 1658 roku, reprezentował Rzeczypospolitą jako poseł do dowódcy rosyjskiego Jurija Aleksiejewicza Dołgorukiego. Był również członkiem konfederacji generalnej, która powstała 15 stycznia 1674 roku na sejmie konwokacyjnym. W 1677 roku został wyznaczony przez Senat do Trybunału Skarbowego Wielkiego Księstwa Litewskiego. W 1671 roku pełnił funkcję sekretarza moskiewskiego poselstwa Jana Krzysztofa Gnińskiego, co zaowocowało królewską nominacją na biskupstwo smoleńskie. W 1679 roku dołączył do Trybunału Skarbowego Litewskiego.
W 1684 roku uzyskał królewską nominację na biskupstwo wileńskie, lecz kapituła wileńska nie zaakceptowała tej nominacji. W 1685 roku otrzymał prowizję papieską i 29 września tego samego roku kanonicznie objął swoją diecezję, odbywając synod diecezjalny.
W swoim dorobku napisał „Constitutiones et Decreta Synodi Dioecesis Vilnensis” (Wilno, 1681) oraz „Listy pasterskie do kaznodziejów dyjecezyi wileńskiéj” (Wilno, 1685). Większość jego prac została opublikowana zaraz po jego śmierci.
Został pochowany w katedrze Św. Stanisława i Św. Władysława w Wilnie.
Przypisy
Bibliografia
Tadeusz Wasilewski, Aleksander Kotowicz, w: Polski Słownik Biograficzny, 1968–1969 t. XIV s. 479.
