Aleksander Kokular (9 sierpnia 1793, Warszawa – 6 kwietnia 1846, Warszawa) był polskim malarzem, kolekcjonerem oraz pedagogiem, który reprezentował późny klasycyzm. Był także współzałożycielem Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie oraz wolnomularzem.
Życiorys
Urodził się w rodzinie warszawskiego kupca. Swoje umiejętności malarskie rozwijał w Liceum Warszawskim pod czujnym okiem Zygmunta Vogla. W 1814 roku rozpoczął studia w Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu, gdzie uczył się pod kierunkiem Jana Chrzciciela Lampiego, a w 1817 roku kontynuował naukę w Akademii św. Łukasza w Rzymie. Po powrocie do Warszawy w 1818 roku, aktywnie uczestniczył w życiu artystycznym i pedagogicznym. Od 1821 roku był nauczycielem rysunku w Liceum Warszawskim, aż do jego zamknięcia. W roku szkolnym 1819/1820 nauczał również kaligrafii w Konwikcie Żoliborskim. W latach 1824–1826 przerwał działalność pedagogiczną, wyjeżdżając na stypendium rządowe do Rzymu, gdzie znacząco wpłynęli na niego David oraz Camuccini. W latach 1835–1841 prowadził w swoim domu prywatną szkołę malarstwa i rysunku, równocześnie wykładając na Kursach Dodatkowych w latach 1836–1838 oraz w Aleksandryjskim Instytucie Wychowania Panien w latach 1838–1840. W latach 1841–1844 nauczał w Gimnazjum Realnym w Warszawie. W 1844 roku został profesorem malarstwa i rysunku figuralnego w Szkole Sztuk Pięknych, którą współzakładał z Janem Feliksem Piwarskim. W instytucji tej prowadził zajęcia aż do swojej śmierci w 1846 roku. Wśród jego uczniów znajdowali się m.in.: Tadeusz Brodowski, Aleksander Kamiński, Władysław Heliodor Gumiński oraz Cyprian Kamil Norwid.
Twórczość Kokulara obejmowała sceny mitologiczno-historyczne i religijne, a także portrety, głównie męskie, w tym portrety cara Mikołaja I, namiestnika Iwana Paskiewicza i hrabiego Aleksandra Potockiego. Malował również obrazy religijne, takie jak „Zdjęcie z krzyża”, a także podejmował tematy antyczne, np. „Edyp i Antygona” (1825) oraz historyczne, jak „Zaślubiny Jadwigi z Jagiełłą” (1825).
Do jego innych dzieł należą: „Perykles i Aspazja”, „Śmierć Priama”, a także obrazy znajdujące się w kościołach w Siedlcu, Suwałkach, Warszawie, Puławach, Brześciu, Woli, Goliszewie i innych miejscach. Malował portrety Zygmunta Vogla, arcybiskupa Hołowczyca, pianistki i kompozytorki Marii Szymanowskiej oraz Paskiewicza.
Kokular zainicjował także handel antykwaryczny dziełami sztuki w Warszawie, zajmując się w latach 30. i 40. XIX wieku restauracją oraz sprzedażą obrazów z kolekcji Aleksandra Potockiego.
W 2023 roku zorganizowano wystawę prac Aleksandra Kokulara w muzeum w Nieszawie.
Artysta został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 2-I-11/12).
Galeria
Przypisy
