Aleksander Kiklewicz (urodzony 27 listopada 1957 roku w Zadobryczach na Białorusi) to polski oraz białoruski językoznawca, slawista i komunikolog.
Życiorys
Urodził się na Białorusi. W 1975 roku zdobył złoty medal na zakończenie nauki w szkole średniej nr 1 w Czerwieniu (w pobliżu Mińska). W 2000 roku przeprowadził się z rodziną (żoną Heleną oraz córką Katarzyną) do Polski, a w 2009 roku uzyskał obywatelstwo polskie.
Wykształcenie
W 1980 roku ukończył studia filologiczne na Białoruskim Uniwersytecie Państwowym w Mińsku, a w 1984 roku zrealizował studia doktoranckie na tej samej uczelni w dziedzinie filologii słowiańskiej.
Kariera naukowa
W 1984 roku uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w dziedzinie językoznawstwa (specjalność: slawistyka); w 1995 roku otrzymał habilitację w tej samej dziedzinie (specjalność: językoznawstwo ogólne); w 2006 roku został profesorem, a w 2011 roku profesorem zwyczajnym. Od 2002 roku pracuje na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie, gdzie pełni funkcję kierownika Zakładu Komunikacji Społecznej i Języka Mediów w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej.
Stypendia i granty
Był kierownikiem lub wykonawcą wielu projektów naukowo-badawczych, w tym tych realizowanych w ramach współpracy międzynarodowej. Zrealizował projekty w ramach grantów: Kasy im. Józefa Mianowskiego – Fundacji Popierania Nauki (1999), Komitetu Badań Naukowych (dwa projekty: 2001–2004, 2002–2004), Fundacji na Rzecz Popierania Nauki – Fonds der Förderung der wissenschaftlichen Forschung – FWF (Austria; 1993–1994), Fundacji im. Aleksandra von Humboldta (Niemcy; 1997–1998 i w kolejnych latach), a także Narodowego Centrum Nauki (2014–2017).
Badania naukowe
Jest autorem ponad 450 publikacji, w tym 21 monografii oraz 9 podręczników i skryptów. Pełnił rolę redaktora lub współredaktora 12 monografii zbiorowych. Publikował w języku angielskim, białoruskim, niemieckim, polskim, rosyjskim i ukraińskim w wielu krajach, w tym na Białorusi, Litwie, Ukrainie, Węgrzech, Austrii, Bułgarii, Kazachstanie, Niemczech, Polsce, Rosji i Serbii. Jego zainteresowania obejmują teorię i filozofię języka, metodologię badań lingwistycznych, socjologię językoznawstwa, gramatykę funkcjonalną, składnię semantyczną, komunikologię oraz pragmatykę językową, a także psycholingwistykę, semantykę kognitywną, semantykę logiczną, slawistykę oraz językoznawstwo konfrontatywne, obejmujące polsko-wschodniosłowiańskie oraz słowiańsko-germańskie aspekty.
Działalność wydawnicza
Pełni rolę redaktora naczelnego czasopisma „Przegląd Wschodnioeuropejski” (ISSN 2081-1128). W latach 1998–2013 był odpowiedzialny za wydawanie rocznika „Pałanistyka – Polonistika – Polonistyka” w Mińsku (ostatni tom wydany w Olsztynie). Jest redaktorem naczelnym trzech serii monografii: „Studia z teorii komunikacji i medioznawstwa”, „Studia z teorii poznania i filozofii języka” oraz „Studia Polsko-Wschodnie” (Wydawnictwo UWM w Olsztynie). Na początku lat 90. XX wieku wspierał odrodzenie języka białoruskiego, współpracując z gazetą „Nasza słowa” (m.in. autor serii „Bajki lingwistyczne” opublikowanej w tej gazecie). Jest także autorem i redaktorem unikalnego zbioru „Lingwiści żartują”, wydanego w 2000 roku w Monachium i wznowionego w Moskwie w 2006 roku.
Działalność organizacyjna
W latach 90. XX wieku współpracował z Polskim Towarzystwem Naukowym na Białorusi, gdzie był kierownikiem Sekcji Filologicznej. Założył studia polonistyczne na Białoruskim Uniwersytecie Państwowym w Mińsku. W latach 2000–2002 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Filologii Polskiej Pomorskiej Akademii Pedagogicznej w Słupsku, a w latach 2005–2012 był prodziekanem Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Od 2007 roku jest dyrektorem Centrum Badań Europy Wschodniej. Prowadził kursy dokształcające/szkoleniowe, takie jak „Nauki filologiczne we współczesnym europejskim systemie szkolnictwa wyższego” oraz „Kształcenie akademickie wobec przemian cywilizacyjnych”, które obejmowały pracowników akademickich, doktorantów i magistrantów z krajów Europy Wschodniej, w szczególności z Kazachstanu. Organizował różne konferencje i sympozja naukowe, w tym międzynarodowe, a szczególnie Zjazd Polskiego Towarzystwa Językoznawczego w Olsztynie w 2009 roku.
Członkostwo w organizacjach
Jest członkiem dwóch komisji działających przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów: Komisji Stylistycznej oraz Komisji Lingwistyki Dyskursu. Należy również do Socjetas Humboldtiana Polonorum oraz ponownie zasiada w Zarządzie Polskiego Towarzystwa Językoznawczego.
Hobby
Interesuje się koszykówką (zdobył Puchar Rektora UWM w 2010 roku oraz zajął 2. miejsce w 2011 roku), grą na gitarze (preferuje ballady i pieśni rosyjskie) oraz pisaniem poezji ironicznej.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Jazyk i logika. Lingwisticzeskije problemy kwantifikacii, Monachium: Otto Sagner Verlag, 1998, ISBN 3-87690-687-3, ISSN 0170-1320.
Polskij jazyk. Prakticzeskij kurs, Mińsk: Tetra-Sistems, 2000 (9 wznowień) (współautorstwo), ISBN 985-6577-86-1.
Polskaja mowa. Kurs lekcyj, Mińsk: BDU, 2001 (współautorstwo), ISBN 986-445-427-4.
Lingwisty szutiat, München: Verlag Otto Sagner, 2000 (redakcja). ISBN 3-87690-768-3, ISSN 0170-1320 (2. wydanie: Moskwa: Flinta, 2006), ISBN 5-89349-965-4, ISBN 5-02-034738-8.
Quantität und Graduierung in der natürlichen Sprache, München: Otto Sagner Verlag, 2001 (redakcja), ISBN 3-87690-782-9.
Podstawy składni funkcjonalnej, Olsztyn: Wydawnictwo UWM, 2004, ISBN 83-7299-340-8.
Kognition, Sprache und phraseologische/parömiologische Graduierung, Wiesbaden: Harrasowitz Verlag, 2005 [Slavistische Studienbücher. Neue Folge. Bd. 14] (współautorstwo), ISBN 3-447-05062-4, ISSN 0583-5445.
AleksanderA. Kiklewicz AleksanderA., Zrozumieć język. Szkice z filozofii języka, semantyki, lingwistyki komunikacyjnej, Łask: Leksem, 2007, ISBN 978-83-60178-45-4, OCLC 233427717. Brak numerów stron w książce.
Aspekty teorii względności językowej, Olsztyn: CBEW, 2007, ISBN 978-83-922764-2-5.
Podstawowe struktury zdaniowe współczesnych języków słowiańskich: białoruski, bułgarski, polski, Olsztyn: Centrum Badań Europy Wschodniej, 2010 (współautorstwo), ISBN 978-83-61605-40-9.
Tęcza nad potokiem… Kategorie lingwistyki komunikacyjnej, socjolingwistyki i hermeneutyki lingwistycznej w ujęciu systemowym, Łask: Leksem 2010, ISBN 978-83-60178-78-2.
Czwarte królestwo. Język i kontekst w dyskursach współczesności, Warszawa: PWN, 2012. ISBN 978-83-01-16802-5.
Znaczenie w języku – znaczenie w umyśle. Krytyczna analiza współczesnych teorii semantyki lingwistycznej, Olsztyn: CBEW, 2012, ISBN 978-83-61605-21-8.
Wietka wiszni. Statii po lingwistike, Olsztyn: CBEW, 2013, ISBN 978-83-61605-97-3.
Dinamiczeskaja lingwistkia: mieżdu tekstom i dyskursom, Charków: Gumanitarnyj Centr, 2014, ISBN 978-617-7022-25-0.
Linki zewnętrzne
Aleksander Kiklewicz – strona prywatna.
Aleksander Kiklewicz – Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej UWM.
