Aleksander Janiszewski (urodzony 16 lutego 1935 roku we Lwowie) to polski menedżer kolejowy, który w latach 1990–1996 pełnił funkcję Dyrektora Generalnego PKP.
Życiorys
W 1956 roku ukończył ówczesny Wydział Komunikacji Politechniki Warszawskiej. Po krótkim okresie pracy w PKP, został zatrudniony w Centralnym Biurze Projektowo-Badawczym Budownictwa Kolejowego „Kolprojekt”, gdzie pełnił rolę projektanta systemów kolejowych w dziale informatyki PKP. W tym czasie brał udział w projektowaniu Centralnej Magistrali Kolejowej. Był także aktywnym działaczem NSZZ „Solidarność”, w tym przewodniczącym tej organizacji w biurze. Od 16 grudnia 1981 do 29 kwietnia 1982 roku był internowany, m.in. w Białołęce i Jaworzu. 1 lipca 1990 roku został powołany na stanowisko dyrektora generalnego PKP przez Franciszka Wielądka i pełnił tę funkcję do 15 stycznia 1996 roku. W czasie jego kadencji przewozy pasażerskie w PKP spadły o 45%, a liczba pracowników zmniejszyła się z około 450 tysięcy do 230 tysięcy.
Podczas jego kierownictwa w PKP uruchomiono pierwsze pociągi EuroCity oraz InterCity, a także uzyskano pierwsze fundusze z UE na modernizację infrastruktury kolejowej. W tym okresie zlikwidowano faktycznie kilka tysięcy kilometrów linii kolejowych. Wydana w 1994 roku broszura przez Dyrekcję Generalną PKP, zatytułowana „Nasza kolej. Dlaczego i jak ją restrukturyzować”, stwierdzała: „Strategia PKP musi zmierzać do wygaszania popytu na kolejowe przewozy lokalne, a tym samym do przesunięcia tego popytu na transport samochodowy”.
Po 1996 roku Janiszewski pracował jako konsultant w Zespole Doradców Gospodarczych „Tor” (1998-2003) oraz ponownie w „Kolprojekcie” i w firmie „Torprojekt”. Jest członkiem Stowarzyszenia Ekspertów i Menedżerów Transportu Szynowego. Współtworzył projekt połączenia terminalu lotniska Okęcie z linią kolejową, koncepcję rewitalizacji Dworca Gdańskiego w Warszawie oraz szybką kolei na trasie Warszawa – Łódź.
Jego ojciec, inż. Tadeusz Janiszewski, zajmował wiele odpowiedzialnych stanowisk w PKP, w tym dyrektora DOKP w Szczecinie (1947-1949) oraz dyrektora eksploatacji w Dyrekcji Generalnej PKP (1949-1951).