Aleksander Jan Janisz
Aleksander Jan Janisz (ur. 2 marca 1896 we Lwowie, zm. 1940 w Kalininie) był nadkomisarzem Policji Państwowej oraz majorem piechoty Wojska Polskiego, a jednocześnie ofiarą zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się we Lwowie w rodzinie Jana i Anny z Bojków. W trakcie I wojny światowej walczył w armii cesarskiej i królewskiej. Na stopień podporucznika został mianowany z datą starszeństwa 1 stycznia 1918 w korpusie oficerów rezerwy piechoty, a jego jednostką macierzystą był c. i k. Pułk Piechoty Nr 90.
1 stycznia 1919 roku przyjęto go do Wojska Polskiego z dawnej armii austro-węgierskiej, zatwierdzając jego stopień podporucznika ze starszeństwem od 1 stycznia 1918. Został zaliczony do rezerwy, powołany do służby czynnej w czasie wojny i przydzielony do 14 pułku piechoty. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Następnie służył w 63 pułku piechoty w Toruniu oraz w 4 Dywizji Piechoty, gdzie pełnił rolę oficera sztabu dowódcy piechoty dywizyjnej. W listopadzie 1928 roku przeniesiono go do 15 pułku piechoty w Dęblinie.
5 stycznia 1931 roku rozpoczął dwuletni kurs w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie (1930–1932). W marcu 1932 roku, nie kończąc kursu, został przeniesiony do 1 batalionu strzelców w Chojnicach. 30 czerwca 1936 roku przeszedł do rezerwy. Od 1 lipca 1936 roku, w stopniu nadkomisarza, pełnił funkcję dowódcy kompanii w Normalnej Szkole Fachowej dla Szeregowych Policji Państwowej w Mostach Wielkich. Od czerwca 1937 do września 1939 roku był komendantem powiatowym Policji w Chojnicach.
Na stopień majora został mianowany z datą starszeństwa 19 marca 1939 roku, zajmując 75. lokatę w korpusie oficerów rezerwy piechoty.
Po agresji ZSRR na Polskę w 1939 roku, trafił do niewoli radzieckiej, gdzie przebywał w specjalnym obozie NKWD w Ostaszkowie. Został zamordowany przez NKWD wiosną 1940 roku, będąc jedną z ofiar zbrodni katyńskiej. Jego szczątki spoczywają w Miednoje.
4 października 2007 roku Aleksander Janisz został pośmiertnie awansowany na stopień podinspektora Policji Państwowej.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Walecznych – 1921
- Srebrny Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaka za Rany i Kontuzje
Zobacz też
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Kalininie
Przypisy
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1920.
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwiec 1935. Warszawa: Dep. Piech. MSWojsk., 1935.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
- Zuzanna Gajowniczek, Bernadetta Gronek, Bernard Kayzer: Miednoje. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Grzegorz Jakubowski (red.). T. 1 A–Ł. Warszawa: Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2005. ISBN 83-89474-06-9.
