Aleksander Iskrzycki (rus. Олександр Іскрицький – Ołeksandr Iskrycki/Iskryćkyj; urodził się w 1842 roku, zmarł w maju 1910 roku w Krakowie) był doktorem praw, adwokatem oraz działaczem politycznym i społecznym.
Życiorys
Był Rusinem z pochodzenia, a jego rodzina pochodziła z Caryńskiego, gdzie jego ojciec pełnił funkcję proboszcza w obrządku greckokatolickim.
Ukończył studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego, zdobywając tytuł doktora. W 1872 roku osiedlił się w Sanoku, gdzie pracował jako adwokat przy C. K. Sądzie Powiatowym, a po utworzeniu w 1887 roku C. K. Sądu Obwodowego, również tam. 31 maja 1879 roku został wybrany do rady zawiadowczej stowarzyszenia urzędników w Sanoku. W 1884 roku założył własną kancelarię adwokacką i kontynuował pracę w tym zawodzie aż do końca życia. Był przysięgłym głównym w trzeciej kadencji Sądu Przysięgłych w Przemyślu w latach 1885-1888. Należał do Przemyskiej Izby Adwokatów i zdobył renomę jako uznany urzednik adwokacki, szczególnie jako obrońca w sprawach karnych, co przyniosło mu miano nestora sanockich adwokatów.
Iskrzycki został członkiem Rady c. k. powiatu sanockiego, wybranym z grupy gmin miejskich, i pełnił rolę członka wydziału powiatowego w latach 1882-1884. W 1903 roku został ponownie wybrany do Rady, tym razem z grupy gmin wiejskich, oraz znów w 1907 roku. Był także radnym rady miejskiej w Sanoku w latach 1881 (wybory uzupełniające), 1884, 1891 i 1894. W 1883 roku uczestniczył w delegacji miasta na obchody 200-lecia bitwy pod Wiedniem. Od około 1893 roku pełnił funkcję syndyka w magistracie Sanoka. W grudniu 1906 roku rozpoczęła się sprawa sądowa, w której Iskrzycki domagał się od gminy miasta Sanoka wynagrodzenia w wysokości 12 tys. koron.
W wyborach do Sejmu Krajowego Galicji w kadencji V (1882-1889) zdobył mandat w IV kurii okręgu Lisko-Baligród-Lutowiska, jednak złożył go 27 września 1883 roku, co skutkowało uznaniem wyboru Teofila Żurowskiego. Kandydował również do Sejmu w kadencji VI (1889-1895) oraz VII (1895-1901), współpracując z ruchem ludowym oraz partią ruską. W 1900 roku został kandydatem do Sejmu Krajowego Galicji VIII kadencji (1901-1907), a w 1907 roku występował na wiecu ludowców przed wyborami na kadencję IX (1908-1913).
Był aktywny w polityce, uczestnicząc w posiedzeniach rad powiatowej i miejskiej w Sanoku. Zarzucano mu jednak niesubordynację i obstrukcję, a także prowadzenie agitacji wyborczej. W dniu 19 października 1896 roku wykazał się niezdyscyplinowaniem na wiecu ks. Stanisława Stojałowskiego w Rymanowie. Po kontrowersyjnym aresztowaniu księdza w Sanoku w październiku 1896 roku interpelował w tej sprawie u posła do Rady Państwa, Engelberta Pernerstorfera. W 1895 roku, przed wyborami, zdeklarował się jako Rusin z pochodzenia, ale z przekonań jako demokrata, odcinając się od ruchu moskalofilstwa. Publikacje w „Nowej Reformie” sugerowały, że Iskrzycki był Rusinem-moskalofilem, a jego działalność polityczna obejmowała komitet rusiński w ziemi sanockiej. Jako ruski radykał, regularnie startował w wyborach, traktując je jako konkurs. W 1905 roku, podczas wiecu Towarzystwa Szkoły Ludowej, przyznał, że nie może być Polakiem, gdyż urodził się jako Rusin, ale z racji wpływów polskich czuł się Krajowym. historyk Alojzy Zielecki określił go jako działacza ruchu narodowo-demokratycznego.
Aleksander Iskrzycki był również aktywny w sferze zarobkowej. Pełnił funkcję prezesa rady założonego w 1884 roku w Sanoku stowarzyszenia zarobkowego – Spółki Handlu Skór, a także prezesem rady zawiadowczej stowarzyszenia spożywczego Okrużnaja Narodnaja Torhowla, założonego w 1886 roku. Działał na polu społecznym, a 8 września 1885 roku został wybrany na prezesa zjazdu ruskiego Towarzystwa im. Michała Kaczkowskiego. Był członkiem sanockiego biura powiatowego Stowarzyszenia Czerwonego Krzyża oraz Towarzystwa Zaliczkowego w Sanoku. Należał także do sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (1890/1891) oraz był dietariuszem wiedeńskiego stowarzyszenia „Samopomoc”. Dodatkowo pełnił rolę zastępcy prezesa rady nadzorczej Towarzystwa Wzajemnego Kredytowego „Beskid” (Obszczestwo Wzaimnoho Kredytu „Beskid”) z siedzibą przy ul. Tadeusza Kościuszki.
Zmarł w maju 1910 roku w Krakowie w wieku 68 lat. Został pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera Fd), obok Maksymiliana Iskrzyckiego (1837-1892, nauczyciela, profesora UJ) oraz Tadeusza Iskrzyckiego (1872-1913, adwokata).
Pod koniec 1910 roku toczyła się sprawa spadkowa po Aleksandrze Iskrzyckim, którą prowadził c. k. notariusz, Antoni Kokurewicz, jako komisarz sądowy.
