Aleksander Gąssowski

Aleksander Gąssowski

Aleksander Gąssowski (ur. 25 maja?/7 czerwca 1910 w Petersburgu, zm. 22 maja 1980 w Warszawie) był polskim aktorem teatralnym, filmowym oraz telewizyjnym, a także reżyserem teatralnym i dyrektorem różnych teatrów.

Życiorys

Urodził się 7 czerwca 1910 roku w Petersburgu, wówczas znajdującym się w granicach Imperium Rosyjskiego. Swoją karierę artystyczną rozpoczął w 1930 roku w warszawskim Teatrze dla Dzieci „Jaskółka”. W 1932 roku zdał aktorski egzamin eksternistyczny w ZASP. Przed wybuchem II wojny światowej pracował w Polskim Radiu w latach 1932–1939.

W 1945 roku występował na scenie Starego Teatru w Krakowie. Przez ponad 20 lat pełnił funkcję dyrektora w różnych teatrach, takich jak Teatr Dramatyczny Województwa Gdańskiego w Sopocie (1945/1946), Teatr Aktorów Województwa Gdańskiego w Gdyni (1947), Teatr im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim (1947/1948), Teatr Miejski w Bydgoszczy (1948/1949), Teatr Polski w Bielsku-Białej (1949–1953) oraz Teatr Polski w Poznaniu (1953–1956). W latach 1956–1959 występował i reżyserował w Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie. W okresie 1959–1966 był dyrektorem Teatru Popularnego, który później przemianowano na Teatr Ziemi Pomorskiej w Grudziądzu.

Był także członkiem PZPR.

W swoich zespołach występował zarówno jako aktor, jak i reżyser. W latach 1967–1972 był aktywny na deskach Teatru Polskiego w Warszawie. Po przejściu na emeryturę w 1972 roku, nadal występował gościnnie.

Gąssowski brał udział również w Teatrze Telewizji, występując w takich spektaklach jak: Notes Zdzisława Skowrońskiego w reż. Jerzego Antczaka (1968), Kollokacja Józefa Korzeniowskiego w reż. Maryny Broniewskiej (1969) oraz Epilog norymberski Jerzego Antczaka (1969). Wystąpił także w przedstawieniu Tristan 1946 według Marii Kuncewiczowej w reż. Janusza Majewskiego jako Stevens (1971) oraz w Fantazy Juliusza Słowackiego w reż. Gustawa Holoubka jako Kajetan (1971), a także w epizodach w Profesorze Skutarewskim Leonida Leonowa w reż. Konstantego Ciciszwili (1971) i Sprawie Evy Evard według Andrzeja Struga w reż. Andrzeja Zakrzewskiego (1972).

Debiutował na ekranie w 1931 roku w filmie Dziesięciu z Pawiaka w reż. Ryszarda Ordyńskiego.

Zmarł 22 maja 1980 roku i został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera AA-9-7).

Filmografia

  • Dziesięciu z Pawiaka (1931)
  • Księżna łowicka (1932)
  • Warszawska premiera (1950) – hrabia Jefimow
  • Młodość Chopina (1951) – Grzymała
  • Niedaleko Warszawy (1954) – Henisz, przedwojenny dyrektor huty
  • Godziny nadziei (1955) – dyrektor teatru frontowego
  • Nikodem Dyzma (1955) – premier
  • Krzyżacy (1960) – Kropidło
  • Hrabina Cosel (1968) – hrabia Antoni Albrecht Imhoff
  • Hrabina Cosel (1968) – hrabia Antoni Albrecht Imhoff (odc. 1)
  • Planeta Ziemia (1968)
  • Do przerwy 0:1 (serial telewizyjny) (1969)
  • Pan Wołodyjowski (1969)
  • Epilog norymberski (1970) – Francois Demanthon, oskarzyciel francuski
  • Pejzaż z bohaterem (1970) – nauczyciel w Warszawie
  • Nie lubię poniedziałku (1971) – członek jury konkursu w „Zachęcie”
  • Kopernik (1972) – wykładowca Akademii Krakowskiej
  • Kopernik (1972) – wykładowca Akademii Krakowskiej (odc. 1)
  • Czarne chmury (serial telewizyjny) (1973) – biskup (odc. 6. Intryga, odc. 7. Pantomima i odc. 10. Pościg)
  • Nagrody i odznaczenia (1973)
  • Wielka miłość Balzaka (serial telewizyjny) (1973) – mężczyzna na ślubie Anny Hańskiej i Jerzego Mniszcha (odc. 6. Linoskoczki)
  • Gniazdo (1974) – ustępujący przewodniczący rady starszych
  • Ile jest życia (serial telewizyjny) (1974) – administrator
  • Potop (1974)
  • Kazimierz Wielki (1975) – Henryk z Lipy, przedstawiciel Jana Luksemburskiego
  • Mała sprawa (1975) – podwładny ważnego gościa
  • Noce i dnie (1975) – lekarz
  • Bezkresne łąki (1976)
  • Trędowata (1976) – arystokrata
  • Lalka (serial telewizyjny) (1976) (odc. 8. Damy i kobiety)
  • Biały mazur (1978)
  • Rodzina Połanieckich (serial telewizyjny) (1978) (odc. 7. Powrót)
  • Romans Teresy Hennert (1978) – ziemianin
  • Tajemnica Enigmy (serial telewizyjny) (1979) – ambasador Wielkiej Brytanii w Bukareszcie (odc. 4. Ocalić myśl)
  • Królowa Bona (serial telewizyjny) (1980) – Piotr Gamrat, biskup przemyski

Odznaczenia i nagrody

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1965)
  • Złoty Krzyż Zasługi (1951)
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej
  • Odznaka Zasłużony Działacz Kultury
  • Złota Honorowa Odznaka ZSMW
  • Złota Odznaka Zasłużonego Działacza Związku ZPKiSZ
  • Odznaka Zasłużony dla Warmii i Mazur (1965)
  • Medal 900-lecia miasta Grudziądza (1966)

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Przeczytaj u przyjaciół: