Aleksander Franta (urodzony 1 lutego 1925 w Krakowie, zmarły 1 maja 2019 w Chorzowie) był polskim architektem oraz laureatem Honorowej Nagrody SARP z 1975 roku. Oprócz praktyki architektonicznej, zajmował się również teorią architektury. Był sędzią w konkursach międzynarodowych pięć razy, a w krajowych 90 razy.
Życiorys
Urodził się w Krakowie i uczęszczał do szkół powszechnych w Katowicach (1930–1935), Warszawie (1935–1938) oraz do gimnazjum w Zakopanem (1939). W trakcie II wojny światowej, po ewakuacji z Warszawy, podróżował przez Wołyń, Polesie, Lwów i Przemyśl, aż dotarł do Nowego Targu. Ukończył Technikum Wodno-Melioracyjne w Nowym Targu (1941–1944). Rozpoczął studia architektoniczne na filii Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej w Zakopanem, a od drugiego roku kontynuował naukę na Wydziale Architektury AGH w Krakowie, gdzie uzyskał dyplom w 1949 roku. W latach 1945–1947 był młodszym asystentem, a do 1952 asystentem na tej samej uczelni. Od 1949 roku pracował w Miastoprojekcie Katowice jako projektant, współpracując z Henrykiem Buszką i Jerzym Gottfriedem (tzw. Zielone Konie). W 1958 roku utworzył wraz z Henrykiem Buszką samodzielną Pracownię Projektów Budownictwa Ogólnego (PPBO) w Katowicach. W latach 1959–1961 pełnił funkcję przewodniczącego katowickiego oddziału SARP. W latach 1970–1979 prowadził wykłady na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej.
W 2017 roku otrzymał brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
Zmarł 1 maja 2019 roku, a pochówek odbył się 11 maja 2019 na cmentarzu w Nowym Targu.
Życie prywatne
Aleksander Franta był żonaty z Danutą, z którą miał syna Piotra oraz córkę Annę, oboje również architektami. Jego synowa Ewa, a także wnukowie Julian i Maciej również wybrali karierę w architekturze.
Główne dzieła
Aleksander Franta, Henryk Buszko, Jerzy Gottfried:
- 1950–1954: gmach Okręgowej Rady Związków Zawodowych w Katowicach
- 1954-1955: Dom Kultury huty „Małapanew” w Ozimku
- 1954-1955: Dom Kultury huty „Zgoda” w Świętochłowicach
- 1958–1964: Teatr Ziemi Rybnickiej (obecnie Rybnickie Centrum Kultury) w Rybniku
- 1955–1958: dom wczasowy Transportowiec w Bielsku-Białej Mikuszowicach
Aleksander Franta, Henryk Buszko:
- 1958–1979: osiedle Tysiąclecia w Katowicach (z Marianem Dziewońskim i Tadeuszem Szewczykiem)
- 1967–1978: Dzielnica Leczniczo-Rehabilitacyjna na Zawodziu w Ustroniu (z Tadeuszem Szewczykiem)
- 1967–1979: osiedle Gwiazdy w Katowicach (z Tadeuszem Szewczykiem)
- 1960: pawilon pracowni PPBO w Katowicach
- 1960–1963: dom wczasowy Związku Nauczycielstwa Polskiego w Ustroniu
- 1963: Urząd Stanu Cywilnego – Pawilon Ślubów w Chorzowie
- 1959: Sanatorium Górnik w Szczawnicy
- 1977–1989: ośrodek wypoczynkowy górnictwa miedzi (obecnie Hotel Malachit) w Świeradowie-Zdroju
- 1977–1991: kościół pw. Podwyższenia Krzyża św. i Matki Bożej Uzdrowienia Chorych w Katowicach (z Lidią Baron)
- Katedra Matki Bożej Królowej Apostołów w Częstochowie
Galeria
Realizacje katowickie
Dzielnica leczniczo-rehabilitacyjna, Ustroń Zawodzie
Zobacz też
Przypisy
