Aleksander Florkowski

Aleksander Florkowski

Aleksander Florkowski (urodzony 15 czerwca 1907 w Łowczowie, zmarł 22 lutego 2000 w Argentynie) był oficerem piechoty Wojska Polskiego II RP oraz Polskich Sił Zbrojnych. W 1965 roku został mianowany pułkownikiem przez prezydenta RP na uchodźstwie. Był odznaczony Krzyżem Srebrnym i Krzyżem Złotym Orderu Wojennego Virtuti Militari oraz pracował jako geodeta.

Życiorys

Urodził się 15 czerwca 1907 roku w Łowczowie jako syn Józefa (dróżnik) oraz Katarzyny z domu Leśniak. Miał czterech braci: Juliana, Jana, Stanisława i Władysława oraz siostrę Wiktorię, żonę majora Józefa Roczniaka. Jego ciotką była Emilia Wojtyła, matka papieża Jana Pawła II.

W 1927 roku, po zakończeniu szkoły średniej, rozpoczął naukę w Kursie Szkoły Podchorążych w Oficerskiej Szkole Piechoty w Ostrowi–Komorowie. Rok później, po ukończeniu kursu, kontynuował edukację w Szkole Podchorążych Piechoty. 15 sierpnia 1930 roku został mianowany przez prezydenta RP podporucznikiem, uzyskując 118. lokatę w korpusie oficerów piechoty. Minister Spraw Wojskowych przydzielił go do 2 pułku strzelców podhalańskich w Sanoku na stanowisko dowódcy plutonu. 19 października 1932 roku uratował się z wypadku podczas kajakowej wycieczki na Sanie, w której zginął dowódca pułku, płk Janusz Dłużniakiewicz. Awansował na porucznika z dniem 1 stycznia 1933 roku. Od 10 września 1934 roku pracował w Szkole Podchorążych Piechoty jako instruktor, a od 1938 do 1939 pełnił rolę instruktora strzelania. W dniu 19 marca 1939 roku uzyskał stopień kapitana.

26 września 1935 roku w Sanoku ożenił się z Anną Janiną (ur. 1914, córką ppłk. Franciszka Stoka), a świadkami na ich ślubie byli kpt. dr Kazimierz Niedzielski oraz kpt. Aleksander Kolasiński. Mieli jedno dziecko i przyjaźnili się z rodziną Przystaszów w Sanoku, w tym z Zbigniewem, Mieczysławem i Danutą.

Po wybuchu II wojny światowej uczestniczył w kampanii wrześniowej jako dowódca kompanii zwiadowczej 114 pułku piechoty, biorąc udział w walkach na trasie pułku od Różana do Aleksandrowa w Lubelszczyźnie. W tym czasie jego żona, będąca przed wojną członkinią Rodziny Wojskowej 2 pspodh., po wybuchu wojny z synem oraz innymi małżonkami polskich oficerów trafiła do Kulczyc, następnie do Drohobycza, a potem powróciła do Sanoka. Po kapitulacji Florkowski, zmierzając w stronę Sanoka, został aresztowany przez Sowietów, jednak udało mu się uciec w Medyce i dotrzeć do rodziny w Sanoku. W listopadzie 1939 roku przedostał się na Węgry, gdzie został internowany w obozie w pobliżu jeziora Balaton. Po kilku tygodniach przedostał się przez Jugosławię do Francji, gdzie dotarł na początku 1940 roku.

W Francji wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych i został przydzielony do 1 Dywizji Grenadierów. Uczestniczył w kampanii francuskiej w 1940 roku jako dowódca 3 kompanii ckm oraz broni towarzyszącej III batalionu 2 pułku grenadierów wielkopolskich. Po klęsce Francji ukrywał sztandar 2 pułku grenadierów od 19 lutego do 3 maja 1941 roku oraz asystował przy jego transporcie. 5 sierpnia 1941 roku został przeniesiony ze Stacji Zbornej Oficerów Rothesay do 3 batalionu strzelców 1 Brygady Strzelców.

Następnie przeniesiono go na Bliski Wschód do 2 Korpusu Polskiego. Awansował do stopnia majora, a w 1944 roku do stopnia podpułkownika piechoty. W kwietniu 1944 roku, w ramach 2 Korpusu, trafił do Włoch, gdzie uczestniczył w kampanii włoskiej. Od marca do połowy czerwca 1944 roku pełnił funkcję szefa sztabu 6 Lwowskiej Brygady Piechoty, walcząc w bitwie o Monte Cassino, bitwie o Ankonę oraz bitwie o Bolonię. Od czerwca do 10 sierpnia 1944 roku był zastępcą dowódcy, a od 10 sierpnia do 1947 roku dowódcą 18 Lwowskiego batalionu strzelców. Został uhonorowany dwukrotnie Krzyżem Wojennym Orderu Virtuti Militari (Srebrnym i Złotym).

W 1947 roku został zdemobilizowany. 16 maja 1948 roku, razem z żoną, przypłynął statkiem „Cordoba” do Argentyny i osiedlił się w Buenos Aires, w mieście Adrogué. Tam zajął się geodezją i prowadził własną firmę. Na emigracji był aktywny w Stowarzyszeniu Polskich Kombatantów, którego przewodniczył, oraz w Kole Oddziałowym 18 Lwowskiego batalionu strzelców. Otrzymywał propozycje służby w siłach zbrojnych brytyjskich, kanadyjskich oraz argentyńskich (w tym ofertę od Juana Peróna), jednak odmawiał.

W 1965 roku prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, August Zaleski, mianował go pułkownikiem w korpusie oficerów piechoty. Odwiedzał Polskę w latach 1974, 1977 i 1994, początkowo jako obywatel Argentyny.

W 1994 roku, podczas obchodów 50. rocznicy bitwy pod Monte Cassino, z racji bycia najstarszym stopniem uczestnikiem tej bitwy, złożył raport najwyższym władzom Odrodzonego Państwa Polskiego i był głównym celebrantem uroczystości.

Aleksander Florkowski zmarł w Argentynie, gdzie został pochowany. Jego archiwalia trafiły do klasztoru oo. Bernardynów w Martín Coronado.

Jego bratankiem jest prof. dr nauk med. Antoni Florkowski. Teściową Aleksandra Florkowskiego była Maria Stok, z domu Prochaska, siostra malarza i oficera Franciszka Prochaski. Pod koniec 1978 roku Aleksander i Anna Florkowscy, jako jego spadkobiercy, przekazali dzieła artysty Muzeum Historycznemu w Sanoku.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari nr 91
• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 10241
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1965)
• Krzyż Walecznych
• Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino nr 17623
• Złota Odznaka Stowarzyszenia Polskich Kombatantów (1965)

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Komenda Stacji Zbornej Oficerów Rothesay. Rozkazy dzienne 1940–1941, sygn. R.8. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie. [dostęp 2023-06-30].
• Stefan Dembiński: Lista Oficerów Polskich Sił Zbrojnych na uchodźstwie według awansów dokonanych zarządzeniami Prezydenta Rzeczypospolitej, z uwzględnieniem rodzajów broni i służb. [w:] Dziennik Ustaw RP na Uchodźstwie [on-line]. 1969-06-30. [dostęp 2016-11-29].
• Lubelszczyzna – 1939 r. Aleksander Florkowski. stankiewicze.com. [dostęp 2014-05-29].
• Krzysztof Filipow. Sztandar 18. Lwowskiego Batalionu Strzelców. „Białostockie Teki Historyczne”, Nr 9/2011. Uniwersytet w Białymstoku. ISSN 1425-1930. brak numeru strony
• Aleksander Kowalik. Pułkownik Aleksander Florkowski z Łowczowa – patriota i bohater. „Tuchowskie wieści”. 4 (127), s. 21-24, Lipiec-sierpień 2012. Towarzystwo Miłośników Tuchowa. ISSN 1234-6640.
• Edward Zając: Związki rodzinne błogosławionego Jana Pawła II z Sanokiem. fara.sanok.pl, 24 września 2011. [dostęp 2014-05-29].
• Immigration to Argentina. hebrewsurnames.com. [dostęp 2014-05-29]. (ang.).
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon, 2021, s. 1156. ISBN 978-83-66687-09-7.