Aleksander Dyl

Aleksander Dyl (urodzony 5 stycznia 1952 roku w Opacionce) to polski fotograf, operator filmowy oraz autor wielu filmów dokumentalnych dla Telewizji Polskiej. Jest absolwentem Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi.

Życiorys

Aleksander Dyl przyszedł na świat w Opacionce. Ukończył szkołę średnią w Tarnobrzegu. W 1969 roku założył Amatorski Klub Filmowy „Mefisto”, który funkcjonował przy Tarnobrzeskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Od 1971 roku był członkiem Amatorskiego Klubu Fotograficzno-Filmowego „Peryskop”, działającego w Powiatowej Spółdzielni Mieszkaniowej w Tarnobrzegu, z którego wyłoniło się Tarnobrzeskie Towarzystwo Fotograficzne. W 1982 roku rozpoczął pracę w Wojewódzkim Domu Kultury w Tarnobrzegu, gdzie przez pięć lat prowadził Dyskusyjny Klub Filmowy „Signum”. W tym czasie organizował konkursy, wystawy fotograficzne, festiwale oraz Konfrontacje Foto-Filmowe Polski Południowo-Wschodniej. W 1987 roku podjął zatrudnienie w Regionalnym Ośrodku Kultury w Bielsku-Białej.

W 1992 roku rozpoczął współpracę z TVP jako operator kamery w filmach dokumentalnych, fabularyzowanych oraz widowiskach telewizyjnych. Zrealizował samodzielnie filmy w ramach cyklu „Małe Ojczyzny” i współpracował z Elżbietą Dzikowską przy kilku odcinkach jej programu „Pieprz i wanilia”.

Aleksander Dyl jest również autorem zdjęć do filmu o polskich archeologach pracujących w Sudanie. W 2002 roku zorganizował wystawę swoich zdjęć z wypraw filmowych po świecie pod tytułem „Fotonotatnik z podróży”, przedstawiającą jego doświadczenia z Afryki i Ameryki Środkowej. Wystawie towarzyszyła publikacja „Notatnik z podróży”, a w 2003 roku ekspozycja była prezentowana w Tarnobrzeskim Domu Kultury.

W latach 1997–2004 dokumentował obrzędy ludowe związane z kolędowaniem w regionie Żywiecczyzny, m.in. w Milówce, Lalikach, Szarem oraz Nieledwi. Efektem tych prac była wystawa „Beskidzka Kolęda”, prezentowana m.in. w Tarnobrzeskim Domu Kultury (2005), Bielsku-Białej oraz Strasburgu.

Aleksander Dyl brał udział w realizacji filmów takich jak „Pielgrzymi”, „Świat Majów”, „Matka Boska Pustynna”, „Chrześcijańskie dziedzictwo czarnej Afryki”, „Malowidła z Faras”, „Tryptyk rzymski” oraz „Tony Halik opisuje świat”. Od 2015 roku pracował nad fabularyzowanym dokumentem o Marianie Ruzamskim. W 2017 roku zakończył prace nad filmem o życiu artystycznym w przedwojennym Tarnobrzegu, zatytułowanym Prowincjonalny trójkąt artystyczny. W 2023 roku zakończył realizację dokumentu Siarkobiografia, który zaprezentowano podczas jubileuszu 70-lecia odkrycia złóż siarki pod Tarnobrzegiem. W 2024 roku otrzymał tytuł Zasłużony Tarnobrzeżanin.