Aleksander Dworski (urodzony 12 grudnia 1822 we Lwowie, zmarł 30 marca 1908 w Przemyślu) był polskim działaczem społecznym, adwokatem, posłem do Rady Państwa oraz Sejmu Krajowego Galicji, a także długoletnim burmistrzem Przemyśla.
Życiorys
Urodził się w rodzinie urzędnika c.k. Namiestnictwa, Leopolda (1790-1892) oraz Marii z Kellermannów (1800-1867). Jego ojciec w latach 1809-1812 służył w 13 Pułku Piechoty Księstwa Warszawskiego, biorąc udział w wojnach napoleońskich.
W 1844 roku ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego, a w 1849 uzyskał tytuł doktora. W 1855 roku osiedlił się na stałe w Przemyślu, gdzie założył własną kancelarię adwokacką. Był przewodniczącym Izby Adwokackiej w Przemyślu oraz Samborze. Od początku swojego pobytu w Przemyślu angażował się w działalność narodową. W trakcie powstania styczniowego został mianowany przez Rząd Narodowy naczelnikiem przemyskiego okręgu powstańczego. W 1868 roku został wybrany do pierwszej autonomicznej Rady Miejskiej, w której członkiem pozostawał do końca swojego życia. W latach 1869–1876 pełnił funkcję zastępcy burmistrza. W 1873 roku, w wyniku bezpośrednich wyborów, został posłem do Izby Deputowanych w Radzie Państwa w Wiedniu. Funkcję tę sprawował z przerwami do 1880 roku jako reprezentant kurii miejskiej Przemyśla oraz Gródka Jagiellońskiego. 7 maja 1881 roku został burmistrzem Przemyśla, na tym stanowisku pozostając do 7 listopada 1901 roku. W latach 1889–1901 był również posłem do Sejmu Krajowego Galicji.
Wniósł znaczący wkład w rozwój Przemyśla: powołał do życia Komunalną Kasę Oszczędności oraz zainicjował powstanie Związku Miast Galicyjskich. W czasach jego urzędowania rozbudowano placówki edukacyjne w Przemyślu, wprowadzono wodociągi, rozpoczęto proces elektryfikacji miasta, a także zbudowano schronisko dla bezdomnych im. Brata Alberta oraz „Dom przytułku i pracy dla starszych”. Był przewodniczącym komitetu szpitalnego, który zainicjował budowę szpitala powszechnego.
Otrzymał odznaczenie komandorią orderu św. Grzegorza od papieża Leona XIII oraz order Franciszka Józefa.
W 1884 roku otrzymał tytuł honorowego obywatela Przemyśla oraz Starej Soli, a jeszcze za życia (przed 1895 rokiem) jedną z głównych ulic Przemyśla nazwano jego imieniem (wcześniej nazywaną ulicą Długą).
Zmarł 30 marca 1908 roku i został pochowany na cmentarzu Głównym w Przemyślu.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- Pojedynek. „Kurjer Lwowski”. 211, s. 3, 1 sierpnia 1900.
- Z Przemyśla. „Głos Narodu Ilustrowany”. 2, s. 10, 11 stycznia 1902.
- Marian Tyrowicz, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 6, str. 24.
- G. Balicka, Patroni naszych ulic, Przemyśl 1999.
