Aleksander Cyprian von Kreutz
Aleksander Cyprian von Kreutz (1851-1911) był rosyjskim arystokratą o kurlandzkim pochodzeniu, który był właścicielem majoratu kościeleckiego.
Życiorys
Jego ojcem był najmłodszy syn generała Cypriana Kreutza – Aleksander Henryk Kreutz. W młodym wieku nawiązał związek z Teofilą Wolską, jednak później ożenił się z Elizawietą (Elżbietą) Woyeykową, przedstawicielką petersburskiej arystokracji, i przeszedł na prawosławie. W latach 80. XIX wieku rozpoczął modernizację rodzinnej siedziby – majoratu kościeleckiego. W latach 1887–1889 zrealizowano budowę okazałego, eklektycznego pałacu oraz zespołu parkowego według projektu Józefa Benedyktynowicza Chrzanowskiego, architekta gubernialnego z Kalisza. Był także właścicielem willi „Sejmik” w Kole.
Od 1879 roku był członkiem komitetu organizacyjnego, który zbierał fundusze na otwarcie Szkoły Realnej w Kole. Osobiście grał na skrzypcach podczas koncertów, z których dochody przeznaczono na utworzenie placówki. Przekazał również cegły z rozebranej gorzelni, drewno budowlane oraz 500 rubli w gotówce na budowę gmachu. Był jednym z współzałożycieli oraz dobroczyńcą szkolnej biblioteki. Dodatkowo, wspierał finansowo i materialnie budowę kościoła Opatrzności Bożej w Kole oraz siedziby kolskiej straży ogniowej, której prezesem był od 1888 roku. Istnieją także źródła wskazujące na pomoc, jaką von Kreutzowie udzielali powstańcom styczniowym.
W 1887 roku w Kole wzniesiono obelisk ku jego czci, który ustawiono na skwerze jego imienia przed budynkiem Szkoły Realnej. W 2022 roku obelisk został przekazany do Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Kościelcu.
Przypisy
Bibliografia
- Krzysztof K. Witkowski (red.), Dzieje gminy Kościelec, Piotr P. Gołdyn, Bartłomiej B. Grzanka, Krzysztof K. Witkowski, Kościelec: Gmina Kościelec, 2018, ISBN 978-83-951541-0-2.
- Mariusz M. Kaszyński, Prawosławni na ziemi kolskiej, „Rocznik Kolski”, 8, Koło: Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Kole, 2015, ISSN 1898-1607.
