Aleksander Chudek

Aleksander Chudek (ur. 17 sierpnia 1914 w Stoczku, zm. 23 czerwca 1944 w Le Plessis-Grimoult we Francji) był chorążym pilotem Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii oraz chorążym (ang. Warrant Officer) Królewskich Sił Powietrznych, a także asem myśliwskim.

Życiorys

Był synem Feliksa i Ludwiki z domu Cymerman. Po ukończeniu szkoły powszechnej, pracował w zakładzie ślusarsko-mechanicznym swojego wuja. Około 1935 roku został powołany do służby wojskowej i przydzielony do 1 pułku lotniczego w Warszawie, gdzie ukończył kurs pilotażu oraz przeszedł szkolenie w zakresie pilotażu myśliwskiego. Następnie przez pewien czas służył w 114 eskadrze myśliwskiej, lecz nie brał udziału w kampanii wrześniowej.

Po 17 września 1939 roku, przedostał się przez Rumunię do Francji. 27 czerwca 1940 roku dotarł z Francji do Wielkiej Brytanii, gdzie wstąpił do RAF, otrzymując numer służbowy 783023. Po krótkim kursie w 1 Polish Flying Training School (PFTS) został przydzielony do jednostki 4 Ferry Pilots Pool w Kemble jako pilot odpowiedzialny za rozprowadzanie nowych oraz wyremontowanych samolotów na lotniska w całej Anglii.

W czerwcu 1941 roku przeniesiono go do 55 Operational Training Unit (OTU), gdzie rozpoczął szkolenie bojowe na samolotach Hawker Hurricane. Szkolenie ukończył pod koniec lipca 1941 roku, a następnie został przydzielony do 315 dywizjonu myśliwskiego, gdzie przeszkolił się w pilotowaniu nowo otrzymanych samolotów Supermarine Spitfire II. Jako pilot tego dywizjonu zestrzelił pięć niemieckich samolotów.

W dwa tygodnie po przybyciu do 315 dywizjonu, zestrzelił swój pierwszy samolot wroga, Messerschmitt Bf 109. W lipcu 1943 roku został oddelegowany na trzy miesiące do 303 dywizjonu, gdzie odniósł kolejne cztery zwycięstwa. 29 sierpnia zestrzelił dwa Bf 109 i mimo odniesionych ran oraz poważnego uszkodzenia swojego samolotu, zdołał wrócić do Anglii.

3 listopada 1942 roku zakończył turę lotów bojowych i, w ramach odpoczynku, został przeniesiony do 58 OTU w Grangemouth, gdzie pracował jako instruktor. 13 maja 1943 roku powrócił do latania operacyjnego w 315 dywizjonie, w którym służył, z krótkimi przerwami, do 13 marca 1944 roku. Po trzech miesiącach przerwy, został ponownie przydzielony do 303 dywizjonu. 23 czerwca 1944 roku wystartował na samolocie Spitfire IX do kolejnego lotu nad Normandią, z którego nigdy nie wrócił. Początkowo sądzono, że jego samolot wpadł do morza, jednak w 2009 roku ustalono, że miejsce jego upadku znajdowało się w Normandii, pomiędzy miejscowościami Le Plessis-Grimoult i Roucamps.

23 czerwca 2009 roku w Le Plessis-Grimoult, miejscu, gdzie 65 lat wcześniej zestrzelono jego Spitfire IX, odsłonięto pomnik poświęcony chorążemu Chudkowi.

Zwycięstwa powietrzne

Na liście Bajana zajmuje 12. miejsce z wynikiem dziewięciu zestrzeleń pewnych, jednego prawdopodobnego oraz jednego uszkodzenia.

Zestrzelenia pewne:

Bf 109 – 14 sierpnia 1941 (pilotował Spitfire II, PK-E nr P8563)
2 x Bf 109 – 29 sierpnia 1941 (pilotował Spitfire II, PK-E nr P8563)
Fw 190 – 27 września 1941 (pilotował Spitfire V, PK-B nr AB913)
Fw 190 – 21 października 1941 (pilotował Spitfire V, PK-K nr AD134)
2 x Fw 190 – 17 sierpnia 1943 (pilotował Spitfire IX, RF-M nr BS451)
Fw 190 – 6 września 1943 (pilotował Spitfire IX, RF-E nr MA299)
Fw 190 – 23 września 1943 (pilotował Spitfire IX, RF-E nr MA299)

Zestrzelenia prawdopodobne:

Bf 109 – 16 września 1941 (pilotował Spitfire V, PK-H nr AB892)

Uszkodzenia:

Bf 109 – 14 sierpnia 1941 (pilotował Spitfire II, PK-E nr P8563)

Awanse

Warrant Officer (październik 1943)

Ordery i odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
Krzyż Walecznych – czterokrotne (28 października 1941)
brytyjskie Distinguished Flying Medal (12 grudnia 1943 przez AVM L. O. Brown, dowódca 84 Grupy RAF)

Przypisy

Bibliografia

Olgierd Cumft, Hubert Kazimierz Kujawa: Księga lotników polskich poległych, zmarłych i zaginionych 1939-1946. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989. ISBN 83-11-07329-5. OCLC 21519956.
Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
Wojciech Zmyślony: Biografia na polishairforce.p. s. 1. [dostęp 2012-06-27]. (pol.).