Aleksander Kazimierz Brzóstowicz (urodzony 28 stycznia 1951 w Szczytnikach Czerniejewskich) to polski profesor nauk rolniczych specjalizujący się w biofizyce roślin oraz agrofizyce, a także nauczyciel akademicki.
Życiorys
Aleksander Brzóstowicz uczęszczał do szkoły podstawowej w swojej rodzinnej miejscowości w latach 1958–1965. Następnie kontynuował naukę w I Liceum Ogólnokształcącym w Gnieźnie, gdzie w 1969 roku zdał maturę. Studiował fizykę z chemią w Wyższej Szkole Nauczycielskiej w Słupsku (1969–1972), a potem na Wydziale Matematyczno-Fizyczno-Chemicznym Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu, gdzie w 1974 roku uzyskał tytuł magistra fizyki. W tym samym roku rozpoczął pracę jako nauczyciel fizyki i astronomii w IV Liceum Ogólnokształcącym w Szczecinie (1974–1976) oraz w I Liceum Ogólnokształcącym (1976–1977). Od 1977 roku był nauczycielem akademickim w Zakładzie Fizyki Akademii Rolniczej w Szczecinie, gdzie przeszedł przez różne etapy kariery akademickiej, zaczynając jako asystent (1977), a kończąc na stanowisku profesora (2018-2019). W 1985 roku uzyskał stopień doktora nauk rolniczych na Wydziale Rolniczym Akademii Rolniczej w Szczecinie, broniąc rozprawy pt. „Wpływ niskiej temperatury na luminescencję aparatu fotosyntetycznego roślin uprawnych” (promotor: prof. dr hab. Janusz Sławiński). W 1999 roku Rada Naukowa Instytutu Agrofizyki PAN w Lublinie nadała mu stopień doktora habilitowanego nauk rolniczych w dziedzinie agronomii – agrofizyki na podstawie dorobku oraz cyklu publikacji pt. „Zastosowanie opóźnionej luminescencji do badania wpływu niskiej temperatury na rośliny uprawne”. W 2007 roku otrzymał tytuł profesora nauk rolniczych, a w 2019 przeszedł na emeryturę.
Od 1974 roku jest żonaty z Alicją Brzóstowicz (z d. Gębura), z którą ma syna Krzysztofa (ur. 1974) oraz córkę Katarzynę (ur. 1978).
Praca naukowo-dydaktyczna
Aleksander Brzóstowicz prowadził badania dotyczące wpływu różnych czynników, szczególnie niskiej temperatury, na aparat fotosyntetyczny roślin. Zajmował się również problemami związanymi z mrozoodpornością ozimych roślin uprawnych. Udowodnił przydatność metody luminescencyjnej w ocenie mrozoodporności aparatu fotosyntetycznego oraz w badaniach procesu hartowania mrozowego. Dodatkowo badał wpływ oświetlenia, zasolenia, niedoboru wody oraz podwyższonego stężenia dwutlenku węgla na wzrost i mrozoodporność siewek zbóż. Opublikował ponad 200 prac i doniesień naukowych jako autor lub współautor, a także skryptów do ćwiczeń laboratoryjnych i rachunkowych z fizyki, biofizyki i agrofizyki oraz innych materiałów dydaktycznych. Jest również współautorem patentu. Prowadził zajęcia dydaktyczne (wykłady, ćwiczenia, seminaria) z zakresu fizyki, agrofizyki, właściwości fizycznych materiałów rolniczych oraz ćwiczenia z energetyki słonecznej, wiatrowej i wodnej. Jest współautorem kilkunastu skryptów i pomocy dydaktycznych, a także promotorem wielu prac inżynierskich i magisterskich, wypromował 2 doktorów nauk rolniczych. Dodatkowo był autorem wielu opinii i recenzji w postępowaniach o tytuł profesora oraz doktora habilitowanego, a także prac doktorskich i magisterskich. Recenzował także wiele projektów badawczych oraz publikacji naukowych.
Wybrane publikacje
Evaluation of cereal frost resistance by luminescence method. „Hod. Roś. Aklimat. i Nasien.” 1988, 32, 1/2, s.191-194
Determination of delayed photosynthetic apparatus luminescence as a possible method of frost resistance evaluation in wheat leaves. „Acta Physiol. Plant.” 1990, 12 (3), s.187-191
Influence of DCMU on the temperature dependence of the delayed luminescence intensity in wheat leaves. „Photosynthetica” 1991, 25(2), s.219-221
Temperature dependence of delayed luminescence intensity of wheat leaves in different growth phases. „Photosynthetica” 1992, 27(1/2), s.237-239
Mikrokomputerowy zestaw do badania wpływu temperatury na natężenie opóźnionej luminescencji fragmentów liści. „Zesz. Nauk. AR Szczecin” 1993, 159 Rol. Ser. Techn. 56, s.41-47
Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki z elementami biofizyki i agrofizyki. Wydaw. Akademii Rolniczej w Szczecinie, Szczecin 1996 (wsp. Dorota Gołębiowska). ISBN 83-86521-67-8
Luminescencja w procesie fotosyntezy. „Acta Agrophys.” 2001, 45, s.31-42
Świecenia biologiczne. „Acta Agrophys.” 2001, 45, s.43-52
Luminescencja w badaniach agrofizycznych. „Acta Agrophys.” 2002, 60, s.27-38
Ćwiczenia rachunkowe i problemowe z fizyki. Wydaw. AR w Szczecinie. Szczecin 2002, 38 ss.
Luminescencyjna metoda oceny mrozoodporności roślin. „Acta Agrophys.” 2003, 93, s.5-10
Konduktometryczna metoda oceny mrozoodporności roślin. „Acta Agrophys.” 2003, 93, s.11-15 (wsp. Zdzisław Prokowski)
Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki z elementami agrofizyki. Wydaw. AR w Szczecinie, Szczecin 2003, 156 ss. (wsp. Dorota Gołębiowska)
Luminescencyjna ocena wpływu warunków świetlnych podczas hartowania siewek pszenicy na ich odporność na niską temperaturę. „Zesz. Probl. Post. Nauk Roln.” 2004, 496, s.113-118
Metody luminescencyjne w badaniach środowiska glebowego i roślin. W: „Agrofizyka: procesy, właściwości, metody” (red. Jan Gliński, Józef Horabik, Jerzy Lipiec, Cezary Sławiński). Instytut Agrofizyki im. Bohdana Dobrzańskiego PAN w Lublinie, Lublin 2014, s.213-216. ISBN 978-83-89969-34-7
Influence of salt stress on growth and frost resistance of three winter cereals. Inter. Agrophysics 2015, 29, 193-200 (wsp. Renata Matuszak-Slamani)
Patent
Sposób i urządzenie do określania mrozoodporności roślin. Patent nr 201835, 1986. Opis patentu 130729 (wsp. Antoni Murkowski, Edward Grabikowski)
Udział w organizacji nauki
Profesor Aleksander Brzóstowicz pełnił funkcję dyrektora Instytutu Inżynierii Rolniczej Akademii Rolniczej w Szczecinie w latach 2001–2008, a także był prodziekanem (2005–2008) i dziekanem Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa (2008–2016). Ponadto kierował Katedrą Fizyki i Agrofizyki (2012-2016) i był współzałożycielem oraz koordynatorem Studium Zawodowego Technika i Usługi w Leśnictwie (2004–2007).
Poza uczelnią, był członkiem Komitetu Agrofizyki Polskiej Akademii Nauk (2007–2010), członkiem Środowiskowej Komisji Akredytacyjnej sekcji ds. techniki rolniczej i leśnej (2007–2010), a także członkiem Rady Naukowej Instytutu Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa w Warszawie (2007–2009). Należy do Polskiego Towarzystwa Biofizycznego (od 1977) oraz Polskiego Towarzystwa Agrofizycznego (od 1977), a od 1998 roku jest współzałożycielem Szczecińskiego Oddziału tego towarzystwa, a od kwietnia 2003 roku pełni funkcję jego przewodniczącego.
Odznaczenia i nagrody
Medal Komisji Edukacji Narodowej (1997)
Złoty Krzyż Zasługi (2005)
Medal „Za zasługi dla WKŚiR AR w Szczecinie” (2004)
Medal „Zasłużony dla AR w Szczecinie” (2008)
Medal ZUT w Szczecinie „Primo Loco” (dwukrotnie) (2014, 2016)
Medal Polskiego Towarzystwa Inżynierii Rolniczej (2024)
Nagrody JM Rektora Akademii Rolniczej w Szczecinie za osiągnięcia naukowe (5-krotnie) oraz zespołowe (5-krotnie)
Nagrody JM Rektora ZUT w Szczecinie za działalność organizacyjną, przyznawane corocznie w latach 2009–2016
Nagroda JM Rektora ZUT w Szczecinie za całokształt działalności (2019)
Przypisy