Aleksander Baliński to polski lekarz z czasów renesansu, który był medykiem króla Aleksandra Jagiellończyka.
Życiorys
O pochodzeniu Balińskiego nie ma zbyt wielu informacji, a niektórzy nawet kwestionują, czy rzeczywiście był lekarzem, czy może jedynie udawał tę rolę. W swojej pracy De praestantia medicinae wskazywał na Jana z Piotrkowa, profesora Akademii Krakowskiej, jako na swojego nauczyciela. Nieznane jest również jego prawdziwe nazwisko, gdyż nazwisko Baliński pochodzi od wsi Balin, która leży pod Olkuszem i którą otrzymał jako posag od żony.
Baliński zdobył dużą popularność, zwłaszcza wśród mieszczan krakowskich, którzy nie przejmowali się jego wysokim honorarium, wynoszącym sto złotych. Dlatego lekarze z Krakowa zaczęli nazywać go setnikiem.
W 1506 roku, gdy król Polski Aleksander Jagiellończyk przebywał w Wilnie i zachorował, do Balińskiego wysłano posłańców z prośbą o pomoc. Lekarz zgodził się udać do Wilna, aby leczyć władcę, jednak zażądał trzystu złotych oraz dostępu do królewskiej apteki.
Baliński zastosował wobec króla nietypową terapię, która nie przyniosła rezultatów, a wręcz pogorszyła stan zdrowia monarchy. Na wyraźne żądanie królewskiego lekarza, Macieja z Błonia, Baliński został usunięty z dworu i osadzony w areszcie. Po zaprzestaniu kuracji zdrowie króla nieznacznie się poprawiło, a Baliński zdołał uciec z więzienia do Krakowa.
Król zmarł kilka miesięcy później, a Baliński ponownie został aresztowany w Krakowie i umieszczony w więzieniu, z którego wkrótce go zwolniono ze względu na stan zdrowia. Od tego momentu brak jest informacji na temat jego kariery medycznej; być może została mu ona zakazana, jednak brak dowodów na potwierdzenie tej tezy. Baliński próbował jeszcze zajmować się alchemią, ale zadłużony u mieszczan uciekł. Dalsze jego losy oraz miejsce śmierci pozostają nieznane.
Jest autorem dzieła De praestantia medicinae, czyli O wspaniałościach medycyny, które niestety nie zachowało się do czasów współczesnych.
Bibliografia
Klinika setnika [w:] Polityka nr 49 (2734).
