Aleksander August Zamoyski herbu Jelita
(ur. 1770 w Warszawie, zm. 6 grudnia 1800) – od 1792 roku XI ordynat Ordynacji Zamojskiej.
Życiorys
Był synem kanclerza Andrzeja Zamoyskiego oraz Konstancji z Czartoryskich. Od 1781 roku, razem z bratem Stanisławem Kostką, kształcili się pod okiem Stanisława Sztaszcia. W 1790 roku rodzina Zamoyskich wyruszyła w kilkunastomiesięczną podróż do Włoch, podczas której powstał portret Andrzeja Zamoyskiego z dziećmi, namalowany w Rzymie przez Angelikę Kauffmann na zlecenie Konstancji Zamoyskiej.
Po śmierci ojca w lutym 1792 roku, jako najstarszy syn, odziedziczył Ordynację Zamojską. Ponieważ nie ukończył jeszcze 30 lat, co było wymagane przez statut ordynacji, jego matka musiała uzyskać zgodę króla Stanisława Augusta Poniatowskiego oraz cesarza Leopolda II, gdyż znaczna część ziem Ordynacji Zamojskiej znajdowała się pod panowaniem Habsburgów w wyniku I rozbioru Polski. Dwudziestodwuletni Aleksander Zamoyski złożył przysięgę ordynacką 12 marca 1792 roku.
Dzięki współpracy ordynata z ceramikiem Franciszkiem Mezerem, w 1794 roku w Tomaszowie Lubelskim powstała manufaktura fajansu i porcelany na terenie Ordynacji Zamojskiej.
W 1796 roku Aleksander ożenił się z Marianną z Granowskich, rozwiedzioną z Adamem Chreptowiczem. Rok po ślubie, para przeniosła się do dworu w Zwierzyńcu, otoczonego lasami. Niestety, małżeństwo nie doczekało się potomstwa.
W 1799 roku, XI ordynat nabył od Franciszka Bielińskiego dobra kozłowieckie, w tym zespół pałacowo-parkowy.
Aleksander zmarł nagle 6 grudnia 1800 roku w trakcie zabiegu chirurgicznego. Podczas operacji wrzodzianki na karku ordynata, lekarz przypadkowo uszkodził tętnicę, co spowodowało śmierć pacjenta na skutek wykrwawienia. Jak wszyscy ordynaci, został pochowany w kolegiacie zamojskiej.
Po jego śmierci Ordynację Zamojską przejął młodszy brat, Stanisław Kostka. Z kolei Kozłówka została przekazana jego siostrze Annie Sapieżynie, a wdowa Maria z Granowskich uzyskała prawo do dożywocia na całych dobrach kozłowieckich.
