Aleksander Arkuszyński
Aleksander Arkuszyński, znany również jako Maj (ur. 27 lutego 1918 w Dąbrowie nad Czarną, zm. 1 kwietnia 2016 w Ksawerowie) był generałem brygady Wojska Polskiego oraz kawalerem Orderu Virtuti Militari. Dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych, był również autorem książki „Przeciw dwóm wrogom”, w której opisał dzieje Armii Krajowej oraz ROAK na swoim terenie.
Życiorys
Ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim. Jako dowódca drużyny w 18 pułku piechoty brał udział w kampanii wrześniowej. Po dostaniu się do niemieckiej niewoli, udało mu się uciec i powrócić do domu. Od połowy lutego 1944 roku pełnił rolę dowódcy oddziału partyzanckiego „Grom”. W lipcu 1944 roku, w ramach akcji „Burza”, został włączony ze swoim oddziałem do 25 pp AK, gdzie objął dowództwo plutonu. Uczestniczył w licznych potyczkach z wrogiem, m.in. na Krzyżówkach pod Kawęczynem oraz Diablej Górze, a także w Goleszach, Polichnie, Brzustowie, Dąbrówce, Trzech Morgach, Klementynowie, Moszczenicy, Ręcznie, Mierzynie, Małych Końskich, Srocku, Rozprzy, Ojrzeniu, Petrykozach, gajówce Gazomka i Zieleń, Rożenku, Jaworze, Stefanowie oraz Jastrzębiu. 11 czerwca 1945 roku, na rozkaz majora Adama Trybusa, brał udział w ataku na areszt Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego przy ulicy Wandy Wasilewskiej w Pabianicach, podczas którego uwolniono przetrzymywanych tam byłych żołnierzy AK. W sierpniu 1945 roku ujawnili się i wrócił do nauki. W 1949 roku został aresztowany i skazany na podstawie fałszywych zarzutów. Po blisko trzyletnim śledztwie, Wojewódzki Sąd w Łodzi uniewinnił go.
Po ukończeniu studiów i uzyskaniu dyplomu inżyniera chemii spożywczej, mimo ciągłego nękania przez służbę bezpieczeństwa, osiedlił się w Ksawerowie, gdzie kierował spółdzielnią zajmującą się przetwórstwem warzyw i owoców.
24 kwietnia 2008 roku, na mocy decyzji Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego, został awansowany do stopnia generała brygady.
W 2013 roku, w uznaniu za wybitne zasługi w upamiętnianiu najnowszej historii Polski oraz za popularyzację wiedzy o działalności Polskiego Państwa Podziemnego z okazji Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, otrzymał od prezydenta Bronisława Komorowskiego Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. W 2017 roku został laureatem nagrody honorowej „Świadek Historii”, przyznawanej przez Instytut Pamięci Narodowej.
Był honorowym obywatelem Piotrkowa Trybunalskiego oraz Pabianic.
Zmarł 1 kwietnia 2016 roku w Ksawerowie w wieku 98 lat.
Bibliografia
- Arkuszyński Aleksander, „Przeciw dwóm wrogom”, Łódź 1995.
- Kopa Mirosław, Arkuszyński Aleksander, Kępińska-Bazylewicz Halina, „Dzieje 25 pp Armii Krajowej”, Łódź 2001.
