Saša Rakezić – Aleksandar Zograf
Saša Rakezić, urodzony 7 sierpnia 1963 roku w Pančevie w Serbii, znany jest pod pseudonimem Aleksandar Zograf. Jest on serbskim rysownikiem oraz twórcą komiksów, a także organizatorem podziemnej sceny komiksowej w swoim rodzinnym mieście oraz istotną postacią w niezależnym świecie komiksu.
Życiorys
Zograf rozpoczął publikację swoich komiksów w serbskich gazetach w 1986 roku. Jego działalność na międzynarodowej scenie komiksowej zaczęła się wczesnych latach dziewięćdziesiątych, kiedy to jego prace zaczęły być dostrzegane w Europie Zachodniej, a później także w Stanach Zjednoczonych. W 1998 roku założył pracownię komiksową w kuchni swojego domu, która nosiła nazwę Kuhinja (Kuchnia). Miejsce to stało się istotnym punktem dla artystów komiksowych i przyczyniło się do rozwoju lokalnej sceny komiksowej w Pančevie, organizując comiesięczne spotkania twórców z jego miasta oraz z pobliskiego Belgradu.
W gronie artystów związanych z tą grupą znajdują się takie osoby jak: Vuk Palibrk, Saša Mihajlović, Flyer, Mr Spiral oraz Vladimir Nedeljković Nedelja. Kuhinja zajmuje się również wydawaniem własnego zinu oraz organizowaniem wystaw w całej Serbii.
W Polsce 182-stronicowy komiks Pozdrowienia z Serbii został wydany przez Fundację Tranzyt.
W 2017 roku Zograf podpisał Deklarację o wspólnym języku Chorwatów, Serbów, Boszniaków i Czarnogórców.
Styl
Komiksy Zografa koncentrują się głównie na osobistych doświadczeniach autora, często związanych z wojną na Bałkanach. Jednym z jego sposobów na ucieczkę od otaczającej rzeczywistości jest zanurzenie się w świat fantazji. W swoim komiksie z 2007 roku, Regards from Serbia, Zograf przedstawia wojnę w Serbii jako dziennik, posługując się fantastyczną i surrealistyczną estetyką, w formie snów.
Wojenne realia stają się chaotyczne, niespójne i irracjonalne, a tradycyjna narracja ustępuje miejsca fragmentarycznemu opisowi. Ze względu na częste występowanie motywów fantazyjnych i onirycznych, Zograf zyskał przydomek „Dream Watcher” (Obserwator Snów).
Komiksy
- 1994 – Life Under Sanctions (Fantagraphics Books)
- 1996 – Psychonaut 1-2 (Fantagraphics Books)
- 1999 – Psychonaut 3 (Monster Pants Comics/ Freight Films)
- 1997 – Flock of Dreamers (Kitchen Sink Press)
- 1999 – Dream Watcher (Slab-O-Concrete)
- 1999 – Bulletins from Serbia
- 2002 – Jamming with Zograf
- 2007 – Regards from Serbia (Top Shelf Productions)