Aleksandar Šapić, cyr. Александар Шапић (urodzony 1 czerwca 1978 roku w Belgradzie) – serbski piłkarz wodny, który zdobył wiele medali na igrzyskach olimpijskich, mistrzostwach Europy oraz świata. Od 2022 do 2023 roku oraz od 2024 pełni funkcję burmistrza Belgradu.
Życiorys
Kariera sportowa
Šapić grał w piłkę wodną od 1984 roku aż do zakończenia kariery sportowej w 2009 roku. W trakcie swojej kariery występował w renomowanych klubach w Serbii, a w latach 2001–2006 w Włoszech, a ostatnie lata spędził w Rosji. Zdobył dziewięć tytułów mistrza kraju – sześć razy w Federalnej Republice Jugosławii, dwa razy w Rosji oraz raz we Włoszech. W drużynie narodowej, do której dołączył w 1995 roku, zdobył 981 bramek. Reprezentował kolejno Federalną Republikę Jugosławii, Serbię i Czarnogórę, a następnie tylko Serbię.
Uczestniczył w czterech letnich igrzyskach olimpijskich. W Atlancie w 1996 roku jego drużyna zajęła ósme miejsce. Na trzech kolejnych igrzyskach olimpijskich zdobył medale – srebrny w Atenach w 2004 roku oraz brązowe w Sydney w 2000 roku i Pekinie w 2008 roku.
Na mistrzostwach świata czterokrotnie zdobył medale – złoty w 2005 roku, srebrny w 2001 roku oraz brązowe w 1998 i 2003 roku. Na mistrzostwach Europy trzykrotnie (2001, 2003, 2006) zdobywał złoto, a dwukrotnie (1997, 2008) srebro. Zajął pierwsze (2006) i trzecie (2002) miejsce w Pucharze Świata. Czterokrotnie (2005, 2006, 2007, 2008) triumfował w Lidze Światowej, a raz (2004) zdobył drugie miejsce w tych zawodach. W trakcie swojej kariery wielokrotnie był najlepszym strzelcem różnych turniejów, w tym dwa razy na igrzyskach olimpijskich oraz cztery razy na mistrzostwach świata i Europy. W 2005 roku został uznany najlepszym zawodnikiem (MVP) mistrzostw świata.
Jako sportowiec budził również kontrowersje. W 1999 roku z powodu konfliktu z trenerem nie został powołany na mistrzostwa Europy. W 2003 roku, po incydencie na meczu mistrzostw świata (słowny atak na sędziów), został zawieszony na sześć miesięcy.
Działalność zawodowa i publiczna
W latach 2003–2004 pełnił funkcję prezesa klubu piłki wodnej VK Crvena zvezda w Belgradzie, a od 2006 do 2014 roku był menedżerem w Rari Nantes Savona. W 2003 roku ukończył studia z zakresu zarządzania na Uniwersytecie Megatrend, gdzie zdobył także tytuł magistra (2008) i doktorat (2012). Inicjował utworzenie fundacji „Budi human”, która prowadzi działalność charytatywną. W latach 2009–2012 był asystentem burmistrza Belgradu Dragana Đilasa. Działał w Partii Demokratycznej, z której odszedł w 2014 roku. W 2012 roku objął stanowisko burmistrza gminy miejskiej Nowy Belgrad, kontynuując tę funkcję w kolejnych kadencjach.
W 2018 roku został przewodniczącym ugrupowania Sojusz Patriotyczny Serbii (SPAS). W 2020 roku otworzył listę wyborczą swojej partii, uzyskując mandat posła do Zgromadzenia Narodowego. Nawiązał współpracę z Serbską Partią Postępową, do której wstąpił w 2021 roku, rozwiązując swoje ugrupowanie. W tym samym roku został jednym z wiceprzewodniczących SNS.
W 2022 roku był kandydatem koalicji postępowców na burmistrza Belgradu. Uzyskał mandat radnego, a w czerwcu tego samego roku został wybrany przez zgromadzenie miejskie na burmistrza. We wrześniu 2023 roku ustąpił z tego stanowiska, aby umożliwić przeprowadzenie przedterminowych wyborów lokalnych. W tych wyborach otworzył miejską listę koalicji zorganizowanej przez SNS, ponownie uzyskując mandat radnego. W kolejnych wyborach w 2024 roku zajął pierwsze miejsce na liście bloku postępowców, ponownie wchodząc do zgromadzenia miejskiego. W czerwcu 2024 roku powrócił na stanowisko burmistrza serbskiej stolicy.
Przypisy
