Aleksandar Flaker
Aleksandar Flaker (ur. 24 lipca 1924 w Białymstoku, zm. 25 października 2010 w Zagrzebiu) był chorwackim literaturoznawcą, teoretykiem literatury oraz eseistą z polskimi korzeniami.
Życiorys
Urodził się w Białymstoku, a w 1931 roku wraz z rodziną przeniósł się do Zagrzebia, gdzie zakończył edukację w szkole podstawowej, a następnie w szkole średniej w Senju. W 1949 roku uzyskał dyplom z zakresu slawistyki na Uniwersytecie w Zagrzebiu, a w 1953 roku obronił pracę doktorską zatytułowaną Pravaštvo i ruska književnost. Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę jako asystent u profesora Josipa Badalicia. W 1955 roku wspólnie z Zdenko Škrebem wydali almanach Pogledi 55, który zrzeszał młodych literaturoznawców. Dwa lata później grupa ta rozpoczęła wydawanie czasopisma Umjetnost riječi.
W latach 1956-1957 kontynuował studia na Uniwersytecie Moskiewskim. Po powrocie do Chorwacji wykładał literaturę rosyjską na Uniwersytecie w Zagrzebiu. Jako profesor wizytujący prowadził wykłady w Amsterdamie, Freiburgu, Monachium, Wiedniu, Grazu, a w 1973 roku także na Uniwersytecie Yale. W 2002 roku przeszedł na emeryturę.
Badawcze zainteresowania Flakera obejmowały zarówno literaturę rosyjską, jak i chorwacką. Zajmował się również literaturoznawstwem porównawczym oraz teorią literatury. Opracował własną metodę analizy tekstów literackich, nazywaną metodą formalną, która akcentowała autonomię tekstu i dążyła do uwolnienia od dualizmu treści i formy. Od 1957 roku był członkiem zespołu redakcyjnego pisma Umjetnost riječi, a także redagował wydawane w Amsterdamie pismo Russian Literature oraz literackie czasopismo Neohelikon z Budapesztu. Zajmował się również tłumaczeniem literatury rosyjskiej.
Flaker był członkiem Chorwackiej Akademii Nauki i Sztuki, a także członkiem korespondentem Słoweńskiej Akademii Nauk i Sztuki, Polskiej Akademii Umiejętności, honorowym członkiem Węgierskiej Akademii Nauk oraz członkiem chorwackiego PEN Clubu. W 1984 roku otrzymał nagrodę im. Vladimira Nazora za wybitne osiągnięcia naukowe, a w 2000 roku nagrodę Cyklopa za całokształt swoich dokonań twórczych.
Był żonaty (jego żoną była Mirjana Borcić) i miał córkę, Goranę. Zmarł na skutek raka płuc.
Dzieła
- 1962: Suvremeni ruski pisci.
- 1965: Ruski klasici XIX. stoljeća; udžbenik.
- 1968: Književne poredbe; studija.
- 1975: Modelle der Jeans Prosa – Zur literarischen Opposition bei Plenzdorf im osteuropäischen Romankontext.
- 1976: Proza u trapericama.
- 1976: Stilske formacije; studija.
- 1982: Poetika osporavanja; studija.
- 1984: Ruska avangarda; studija.
- 1987: Izabrana djela, Pet stoljeća hrvatske književnosti.
- 1988: Nomadi ljepote, studija.
- 1995: Riječ, slika, grad.
- 1999: Književne vedute.
- 2009: Riječ, slika, grad rat. Hrvatske intermedijalne studije.
- 2008: Slikarska književnost i književno slikarstvo.
Przypisy
Bibliografia
Aleksandar Flaker [online], sazu.si [dostęp 2019-11-16] (słoweń.).
Akademik Aleksandar Flaker, književnik [online], info.hazu.hr [dostęp 2019-11-16] (chorw.).
