Aleksandar Cincar-Marković cyr. Александар Цинцар-Марковић (urodzony 20 czerwca 1889 w Belgradzie, zmarły w 1945 tamże) był serbskim politykiem, prawnikiem i dyplomatą, który pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych Jugosławii w latach 1939–1941.
Życiorys
Był jednym z czwórki dzieci komendanta żandarmerii płk. Marko Cincar-Markovicia oraz Aleksandry. Po ukończeniu gimnazjum w Belgradzie rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Belgradzkim, które zakończył dyplomem w 1911 roku. Kontynuował edukację we Freiburgu i Berlinie, a pracę doktorską obronił w Paryżu. Jako oficer rezerwy piechoty uczestniczył w wojnach bałkańskich. W czasie I wojny światowej, wraz z armią serbską, przeszedł przez Albanię, a jego droga zaprowadziła go na Korfu, gdzie zastał koniec wojny.
W lipcu 1918 roku rozpoczął pracę w ministerstwie spraw zagranicznych Królestwa SHS, a na konferencji pokojowej w Paryżu działał jako sekretarz Nikoli Pasicia. W 1921 roku pełnił funkcję jugosłowiańskiego konsula w Trieście, a w latach 1923–1925 pracował w poselstwie w Tiranie, gdzie najpierw był I sekretarzem, a później radcą. W 1925 roku objął stanowisko dyrektora Wydziału Bałkańskiego w ministerstwie spraw zagranicznych, które sprawował przez rok. W 1926 roku był na placówce w Budapeszcie, a następnie w Paryżu, Sofii i Wiedniu. W 1930 roku był radcą ambasady w Paryżu. W latach 1934–1935 kierował poselstwem jugosłowiańskim w Sofii, a następnie w latach 1935–1939 w Berlinie. Po upadku rządu Milana Stojadinovicia w 1939 roku, gdy władzę objął Dragiša Cvetković, Cincar-Marković został ministrem spraw zagranicznych. W kwietniu 1939 roku prowadził rozmowy z Joachimem von Ribbentropem oraz Adolfem Hitlerem, przekonując o proniemieckiej polityce Belgradu. W tym czasie podejmował też próby zbliżenia z Bułgarią i współpracy w ramach Paktu Bałkańskiego.
Pomimo początkowych deklaracji neutralności wobec Niemiec, 25 marca 1941 roku Dragiša Cvetković i Aleksandar Cincar-Marković podpisali z Niemcami protokół przystąpienia Jugosławii do Paktu Trzech. Michał Zacharias uznał Cincara-Markovicia za jednego z najbardziej aktywnych zwolenników bliskiej współpracy z Niemcami w elitach politycznych Jugosławii, argumentując, że tylko Niemcy mogą zapewnić integralność terytorialną państwa. Dwa dni później grupa wyższych oficerów armii jugosłowiańskiej przeprowadziła zamach stanu. Cvetković i Cincar-Marković zostali internowani, a król Piotr II został uznany za pełnoletniego i przekazano mu władzę. Po niemieckim ataku na Jugosławię 6 kwietnia 1941 roku Cincar-Marković dotarł do Sarajewa, gdzie, namówiony przez gen. Danilo Kalafatovicia, zdecydował się rozpocząć rozmowy o kapitulacji z Niemcami. Układ kapitulacyjny został podpisany w budynku dawnego poselstwa czechosłowackiego w Belgradzie, a stronę niemiecką reprezentował gen. Maximilian von Weichs. W trakcie wojny Cincar-Marković pozostał w Belgradzie. Po przejęciu władzy przez komunistów został aresztowany 5 września 1945 roku i uznany za odpowiedzialnego za przystąpienie Jugosławii do Paktu Trzech. Zmarł na atak serca w areszcie więziennym.
Był żonaty (jego żona, Idalia Zervos, była Greczynką z Korfu) i miał córkę.
Przypisy
Bibliografia
ЦИНЦАР-МАРКОВИЋ Александар. = 2019-10-05 [online], mfa.rs [dostęp 2019-10-05] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-24] (serb.).
