Aleja Ignacego Daszyńskiego (znana również jako Planty Daszyńskiego) to aleja położona w Krakowie, w dzielnicy II Grzegórzki, na obszarze Grzegórzek. Jej długość wynosi 873 metry.
Przebieg i zabudowa
Aleja znajduje się na naturalnym przedłużeniu ulicy Józefa Dietla, co jest efektem historycznego przebiegu koryta Starej Wisły, które obecnie jest w śladzie tych dwóch arterii. W nawiązaniu do wcześniejszej ulicy stworzono urbanistyczną kompozycję, która charakteryzuje się centralnym pasem zieleni, dwiema jezdniami oraz zabudową w pierzejach. Aleja kończy się na bulwarach wiślanych.
Najbardziej na południe wysunięta część alei nie ma charakteru pierzejowego. Po stronie zachodniej znajduje się nowy cmentarz żydowski, natomiast po stronie wschodniej, po rozbiórce zabudowań miejskiej rzeźni, powstał kompleks handlowo-rozrywkowy o nazwie Galeria Kazimierz.
W osi alei, na wysokości skrzyżowania z ulicą Masarską, znajduje się Pomnik Czynu Zbrojnego Proletariatu Krakowa, zaprojektowany przez Antoniego Hajdeckiego w 1986 roku, zwrócony frontem na północ.
Historia
Aleja uformowała się na początku XX wieku, kiedy to zasypano koryto Starej Wisły w związku z rozbudową Krakowa w kierunku Grzegórzek, które to zostały włączone w granice miasta w 1910 roku jako XIX dzielnica katastralna. Do 1937 roku aleja nosiła nazwę „ulica Wiślisko”, a jej obecna nazwa została nadana w hołdzie zmarłemu rok wcześniej Ignacemu Daszyńskiemu. Pierwotnie planowano dla niej zabudowę willową, czego przykładem jest zachowana do dziś willa Bieniarzów, zaprojektowana przez Józefa Pokutyńskiego w 1923 roku. W 1934 roku Franciszek Mączyński zaprojektował dla zachodniej pierzei osiedle składające się z bloków i ogrodów, które miało być powiązane z pobliską Halą Targową. Osiedle zrealizowano jednak dopiero w latach 1949–1951, według zmienionej koncepcji.
Zabudowa
al. Daszyńskiego 9 – kamienica, 1939.
al. Daszyńskiego 14 – kamienica, ok. 1900.
al. Daszyńskiego 17 – kamienica, proj. Józef Pokutyński, 1923.
al. Daszyńskiego 20 – kamienica, proj. Józef Chmielewski, 1939.
Przypisy
Bibliografia
Daszyńskiego Ignacego, ulica. W: Encyklopedia Krakowa. Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, 2000, s. 144. ISBN 83-01-13325-2.
Praca zbiorowa Zabytki Architektury i budownictwa w Polsce. Kraków, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa 2007, ISBN 978-83-9229-8-1 s. 142
