Aleja Grunwaldzka w Gdańsku
Aleja Grunwaldzka to odcinek drogi wojewódzkiej nr 468 w Gdańsku, mający długość 6,9 km. Stanowi ważną trasę przelotową, łącząc dzielnice, przez które przebiega, oraz te sąsiadujące z nimi.
Przebieg
Aleja Grunwaldzka przebiega przez następujące dzielnice i osiedla Gdańska:
- Wrzeszcz
- Wrzeszcz Górny
- Strzyża
- Oliwa
- Mirów
- Stara Oliwa
- Ludolfino
W dzielnicy Wrzeszcz, aleja krzyżuje się z ul. Słowackiego, a także z drogą wojewódzką nr 472. W Oliwie, przez skrzyżowanie z ul. Rybińskiego, łączy się z drogą wojewódzką nr 218. Aleja Grunwaldzka jest kontynuacją al. Zwycięstwa.
Historia
W 1822 roku zbudowano bita drogę, która łączyła Gdańsk z Oliwą. Pod adresem al. Grunwaldzka 114 (wcześniej Hauptstraße 98) we Wrzeszczu, od października 1911 do grudnia 1913 mieszkał Wilhelm Hohenzollern, następca tronu niemieckiego, z rodziną.
W marcu 2020 roku rozpoczęto budowę brakującego odcinka drogi rowerowej na 2-kilometrowym fragmencie między ul. Braci Lewoniewskich a Kołobrzeską. Inwestycję o wartości 2,6 mln zł zrealizowała firma WPRD Gravel.
Od 13 marca 2021 roku, na całej długości Alei, ograniczono dopuszczalną prędkość z 70 do 50 km/h.
Zabudowa wzdłuż alei
Rodzaj i gęstość zabudowań przy al. Grunwaldzkiej różnią się w zależności od dzielnicy.
Wrzeszcz
W dzielnicy Wrzeszcz zabudowa przy al. Grunwaldzkiej jest gęsta i zróżnicowana. Można tam znaleźć zarówno przedwojenne eklektyczne i secesyjne kamienice, jak i budynki z lat 50. w stylu socrealizmu i modernizmu. Wśród nich znajdują się m.in.:
- Dwór Uphagena (nr 5)
- CH Manhattan
- wysoki budynek mieszkalny Olimp, oddany do użytku 31 grudnia 1969
- biurowiec Klonowa 1
- Galeria Bałtycka
- biurowiec Officyna (nr 46 i 48/50), otwarty w 2019 roku w miejscu budynku z 1955 roku, w którym do 2011 roku mieściła się firma Chemia, a w 2022 roku dodano pięciokondygnacyjny budynek.
Najbardziej charakterystyczny odcinek zabudowy we Wrzeszczu znajduje się między ul. Do Studzienki a ul. Jaśkowa Dolina. Ze względu na morenowy układ terenu, aleja w tym miejscu biegnie pod dużym kątem nachylenia. W rezultacie, każdy kolejny budynek bliżej ul. Jaśkowa Dolina jest o ok. 0,5 m wyższy.
Wysepka
Na odcinku między ul. Klonową a ul. Słowackiego, jezdnie alei Grunwaldzkiej są oddalone od siebie o 45 m, co pozwoliło na zachowanie przedwojennych zabudowań mieszkalnych i biurowych. Ten teren, o powierzchni około 13 155 m², znany jest jako Wysepka. Znajduje się tam również skwer, przez który płynie potok Strzyża oraz duży przystanek tramwajowy. Istnieją plany dotyczące wyburzenia budynków na wysepce.
Strzyża
W Strzyży zabudowa przy al. Grunwaldzkiej jest rzadsza, jednak nie mniej istotna. Przy samej alei prawie nie ma zabudowy mieszkalnej, a jedynie przy ulicach przyległych. Znajdują się tam m.in.:
- dyskont Lidl
- centrum handlowe (Jysk oraz Biedronka)
- Plac J. Piłsudskiego z pomnikiem Naczelnika
- Gdański Stadion Lekkoatletyczny i Rugby
Oliwa
Mirów
Na osiedlu Mirów zabudowa jest również rzadka jak na Strzyży – po stronie wschodniej znajdują się głównie obiekty przemysłowe, a także wiele filii dilerów samochodowych różnych marek. Po stronie zachodniej dominują obiekty sportowo-rekreacyjne, takie jak:
- boisko do rugby, na którym mecze rozgrywa Lechia Gdańsk
- Hala Olivia z lodowiskiem, gdzie swoje mecze rozgrywa Stoczniowiec Gdańsk
- stadion MOSiR
Po stronie zachodniej znajdują się także hipermarket budowlany Castorama oraz hipermarket elektroniczny Media Markt. Ten fragment al. Grunwaldzkiej ma charakter przedmieścia, mimo że nie leży na peryferiach miasta.
Stara Oliwa
W Starej Oliwie, od wysokości ul. Derdowskiego, zaczynają pojawiać się zabudowania mieszkalne. W centrum dzielnicy przy al. Grunwaldzkiej znajduje się pętla tramwajowa Oliwa oraz wschodnie wejście do Parku Oliwskiego.
Ludolfino
Po gęsto zabudowanym odcinku w centrum dzielnicy, w Ludolfinie po stronie wschodniej dominują bloki mieszkalne, natomiast po stronie zachodniej znajdują się nieużytki oraz tereny przemysłowe. Oprócz tego są tam także budynki Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu z boiskami. Dopiero w końcowym odcinku ulicy pojawiają się domy jednorodzinne.
Numeracja
Aleja Niepodległości w Sopocie, będąca przedłużeniem al. Grunwaldzkiej, zachowuje jej numerację, która w Gdańsku sięga do 617. Łączna numeracja obu alei wynosi około 960. Nietypowe zjawisko jest wynikiem zmiany nazwy głównego ciągu komunikacyjnego na Adolf-Hitler-Straße (ul. Adolfa Hitlera) w latach 30. XX wieku, kiedy Gdańsk i Sopot były częścią Wolnego Miasta Gdańska.
Zobacz też
- Ulica Grunwaldzka w Pruszczu Gdańskim
Linki zewnętrzne
- Aleja Grunwaldzka na stronach Akademii Rzygaczy
