Alcide De Gasperi (ur. 3 kwietnia 1881 w Pieve Tesino, zm. 19 sierpnia 1954 w Borgo Valsugana) był włoskim politykiem, który pełnił funkcję ostatniego ministra spraw zagranicznych Królestwa Włoch od 12 grudnia 1944 do 2 czerwca 1946, a następnie jako pierwszy minister tego resortu w Republice Włoskiej od 13 lipca do 18 października 1946. Ponadto sprawował tę samą funkcję jeszcze od 26 lipca 1951 do 29 czerwca 1953 oraz od 16 lipca 1953 do 2 sierpnia 1953. W latach 1945–1953 był premierem Włoch, a od 13 lipca 1946 do 28 stycznia 1947 pełnił także obowiązki ministra spraw wewnętrznych.
Życiorys
W latach 1911–1918 De Gasperi był posłem do parlamentu austriackiego. Był współzałożycielem (w 1919 roku) oraz sekretarzem generalnym (od 1924 roku) Włoskiej Partii Ludowej, a także posłem do parlamentu włoskiego. W czasie rządów Benita Mussoliniego został uwięziony. W latach 1943–1954 przewodniczył włoskiej Partii Chrześcijańsko-Demokratycznej.
De Gasperi był orędownikiem zjednoczenia Europy w aspekcie gospodarczym oraz obronnym. Brał udział w tworzeniu Rady Europy (1949) oraz Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. Został kandydatem na ołtarze Kościoła rzymskokatolickiego, a proces beatyfikacyjny rozpoczął się na poziomie diecezjalnym 29 kwietnia 1993 roku w Trydencie.
Był jednym z kluczowych zwolenników oraz realizatorów idei integracji europejskiej. Pochodził z Pieve Tesino, gdzie studiował filozofię w Wiedniu, a następnie pracował jako dziennikarz. Jako deputowany z ramienia Partii Ludowej trafił do więzienia po jej rozwiązaniu przez Mussoliniego. Po uwolnieniu przez 14 lat pracował w bibliotece watykańskiej oraz pisał artykuły do dziennika „L’Ilustrazione Vaticana”. W trakcie wojny przyczynił się do powstania Chrześcijańskiej Demokracji. Po wyzwoleniu, z poparciem Kościoła oraz komunistów, objął kierownictwo w rządzie włoskim (1945-1953), który w swojej polityce zagranicznej, mimo dominującej neutralności we włoskiej scenie politycznej, wspierał idee integracji europejskiej oraz koncepcje atlantyzmu. Dążył do odbudowy prestiżu Włoch na międzynarodowej arenie, m.in. poprzez przystąpienie kraju do NATO oraz Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, mimo braku krajowych zasobów węgla oraz importu stali z Wenezueli. W wrześniu 1946 zawarł porozumienie graniczne z Austrią, które zapewniało włoski stan posiadania w Tyrolu Południowym. Z uwagi na antyniemiecki charakter sojuszu, De Gasperi odmówił Włochom uczestnictwa w podpisanym w 1948 roku Traktacie brukselskim.
W 1952 roku został uhonorowany Nagrodą Karola Wielkiego.
Zobacz też
Kościół katolicki wobec integracji europejskiej
Bibliografia
Bernd Jordan, Aleksander Lenz, Księga 100 polityków stulecia, tłum. Andrzej Sąpoliński, wyd. Interart, Warszawa 1997, ISBN 83-7060-508-7.
Paweł Świeboda, Sylwetki: Alcide De Gasperi (1881-1954), „Europa” nr 5/98, dwumiesięcznik, Wydawnictwo Naukowe PWN SA Warszawa, ISSN 1429-6608, s. 62–63.
