Alchemia słowa – erudycyjny esej o warsztacie pisarskim
Alchemia słowa to esej autorstwa Jana Parandowskiego, który bada warsztat pisarski różnych epok. Po raz pierwszy został opublikowany w 1951 roku przez wydawnictwo Gebethner i Wolff.
Pierwotny pomysł na napisanie tego dzieła zrodził się w okresie międzywojennym w Wilnie, jednak pisanie rozpoczęło się dopiero w 1941 roku, podczas okupacji niemieckiej. Autor kontynuował pracę nad esejem po 1945 roku w Szwecji (w Bibliotece Królewskiej w Sztokholmie), Norwegii oraz Francji (w Bibliotece Narodowej Francji w Paryżu). Ostateczną wersję ukończono w Ustce, kilka miesięcy przed premierą wydania.
Parandowski zaznacza, że jego dzieło nie jest ani pamiętnikiem, ani podręcznikiem pisarskim. Celem eseju jest wprowadzenie czytelników w proces tworzenia książki oraz różnorodne aspekty życia i twórczości pisarzy, o których często nikt nie myśli, sięgając po ich dzieła. Książka ta zgłębia wiele aspektów powstawania literatury. Autor przytacza m.in. biografie znanych pisarzy oraz trudności, które napotykali, w tym skomplikowane relacje z wydawcami i sponsorami. Kluczowym przesłaniem książki jest znaczenie literatury w życiu człowieka oraz trud, jaki towarzyszy jej tworzeniu. W Alchemii słowa wyraźnie odczuwalny jest elitaryzm autora, który krytykuje kulturę masową, obawiając się zarówno spłycenia gustów czytelniczych, jak i nadmiernej merkantylizacji literatury.
Do 1998 roku ukazało się dziewięć wydań tego eseju.
== Przypisy ==