Albrecht II Habsburg (Austriacki)
Albrecht II Habsburg, znany również jako Albrecht V, urodził się 16 sierpnia 1397 roku, a zmarł 27 października 1439 roku w Neszmély na Węgrzech. Został księciem Austrii w 1404 roku, margrabą Moraw od 1423, a także królem Niemiec, Czech (jako Albrecht I), Węgier i Chorwacji oraz księciem Luksemburga.
Był synem Albrechta IV Habsburga oraz Joanny Zofii Bawarskiej, należącej do rodu Wittelsbachów. Jego ojcem był Władysław Pogrobowiec, który przejął tron czeski, a matką Elżbieta Rakuszanka, znana jako „matka królów”, żona króla Polski Kazimierza Jagiellończyka.
Dziedzic Habsburgów i Luksemburgów
Albrecht II był dzieckiem w momencie śmierci swojego ojca, co sprawiło, że władzę w Austrii objął dopiero w 1411 roku. Jego ojciec, w przeciwieństwie do kuzynów z styryjskiej linii Habsburgów, takich jak Ernest Żelazny, był sojusznikiem cesarza rzymskiego oraz króla Czech i Węgier, Zygmunta Luksemburskiego. Albrecht II stawał w obronie Zygmunta w walce przeciwko husytom, a w 1431 roku uczestniczył w bitwie pod Domažlicami. Dzięki tym staraniom, w 1421 roku poślubił Elżbietę, jedyną córkę cesarza, co uczyniło go dziedzicem teścia. Zygmunt popierał Albrechta jako swojego następcę, powierzając mu Morawy w 1423 roku. 18 grudnia 1437 roku został wybrany przez szlachtę węgierską, a 1 stycznia 1438 roku koronowany na króla Węgier. 18 marca 1438 roku został jednogłośnie wybrany królem Niemiec. Obiecał Węgrom zerwanie z reformami Zygmunta i konsultowanie decyzji dotyczących urzędów oraz majątku królewskiego z Radą Królewską.
Przodkowie
Wojna z Jagiellonami o Czechy
W Czechach Albrecht II napotkał większą opozycję, mimo że w 1437 roku stany czeskie, pod przewodnictwem magnata Oldřicha z Rožemberka, wybrały go na króla. Husyci, dowodzeni przez arcybiskupa Jana z Rokycan, w kwietniu 1438 roku przeprowadzili konkurencyjną elekcję w Kutnej Horze i wybrali Kazimierza Jagiellończyka, brata króla Polski Władysława III. Mimo tego Albrecht miał przewagę militarną oraz poparcie papieża Eugeniusza IV i niemieckich władców. Dzięki wojskom węgierskim i niemieckim udało mu się zdobyć większość ziem czeskich, zająć Pragę i 29 czerwca tego roku koronować się na króla. Polacy zajęli kilka miast, jednak musieli ustąpić pod naporem sił Habsburga i zamknąć się w husyckiej twierdzy Tabor. Proponowali małżeństwo Kazimierza z córką Albrechta, co ten odrzucił (ostatecznie do małżeństwa doszło po jego śmierci), a w listopadzie pokonał husyckie i polskie siły w bitwie pod Żelenicami.
Rządy w Niemczech i na Węgrzech
Zajęty konfliktami w Czechach, Albrecht II nie odwiedził osobiście Niemiec, z wyjątkiem Austrii, będącej wówczas częścią Świętego Cesarstwa (I Rzeszy). Nie pozostawał jednak bierny w sprawach wewnętrznych tego państwa, rządząc poprzez swoich posłów. Na sejmie Rzeszy w Norymberdze w 1438 roku, wysłannicy króla przeprowadzili istotne regulacje dotyczące powołania sędziów do rozstrzygania sporów pomiędzy 280 organizmami prawno-politycznymi, co umożliwiło rozpoczęcie ograniczania feudalnej anarchii w Niemczech. Podjęto także podział Niemiec na okręgi administracyjne.
Na Węgrzech rządy sprawowała żona Albrechta, Elżbieta, która opierała się na możnych, głównie rodzinie Cillich (z której pochodziła jej matka) oraz Władysławie Garze. To wywołało niezadowolenie wśród średniej szlachty, co zmusiło Albrechta II do powrotu na Węgry w maju 1439 roku oraz zwołania sejmu w Budzie, podczas którego potwierdził dotychczasowe przywileje szlacheckie i zwolnił rycerstwo węgierskie z obowiązku uczestnictwa w wojnach poza granicami kraju. Dzięki temu szlachta nie musiała brać udziału w dynastycznych konfliktach króla, nie związanych z sprawami samego królestwa. W międzyczasie sułtan turecki Murad II zaatakował Węgry, zdobywając Smederevo, a następnie opanowując większość terytorium Serbii. W trakcie wojny z Turkami Albrecht zmarł na czerwonkę, której epidemia rozprzestrzeniła się w jego armii. Został pochowany w Székesfehérvár. Nie zdążył się koronować na cesarza, co mógłby zrobić mając silne wsparcie papieża oraz niemieckich książąt. Po jego śmierci władzę w Czechach objął jego syn, Władysław. W Niemczech wybrano jego kuzyna, Fryderyka z linii styryjskiej Habsburgów, a tron węgierski przypadł Jagiellonom.
Albrecht II był trzecim władcą Niemiec z dynastii Habsburgów. Po nim tron królów Niemiec i cesarzy Świętego Cesarstwa Rzymskiego aż do jego rozwiązania w 1806 roku obejmowali niemal wyłącznie Habsburgowie.
Pełna tytulatura
Albrecht, z łaski Bożej król rzymski, po wieki pomnożyciel Cesarstwa, król Węgier, Dalmacji, Chorwacji itd., wybrany król Czech, książę Austrii, Styrii, Karyntii i Karnioli, margrabia Moraw oraz hrabia Tyrolu itd.
Loading ...