Albin Filip Zdanowski
Albin Filip Zdanowski (urodzony 26 maja 1950 roku w Sawinie) to polski geolog, ekspert w dziedzinie geologii złóż węgla kamiennego, ze szczególnym uwzględnieniem stratygrafii, tektoniki oraz węglonośności karbonu.
Życiorys
W latach 1957-1964 uczęszczał do szkoły podstawowej im. St. Staszica w Sawinie, a następnie w latach 1964-1968 do Liceum Ogólnokształcącego w Chełmie.
Studia na Wydziale Geologiczno-Poszukiwawczym Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie ukończył w latach 1968-1973. W 1971 roku, będąc na III roku studiów, otrzymał stypendium z Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie. W 1973 roku uzyskał tytuł magistra inżyniera geologa górniczego na podstawie pracy pt. Stratygrafia i tektonika utworów karbonu w polu 9 otworów wiertniczych rejonu Cycowa w Lubelskim Zagłębiu Węglowym, która została napisana pod kierunkiem prof. S. Z. Stopy.
Po uzyskaniu absolutorium we wrześniu 1973 roku, rozpoczął pracę w Oddziale Górnośląskim Instytutu Geologicznego w Sosnowcu, w Zakładzie Geologii Złóż Węgla. W początkowym okresie zajmował się dokumentowaniem złoża węgla kamiennego „Chełm” w Lubelskim Zagłębiu Węglowym oraz przygotowywaniem projektu poszukiwań geologicznych węgli koksowych w południowej części tego regionu. W latach 1974-1976 uczestniczył w poszukiwaniach karbońskich złóż boksytów w Lubelskim Zagłębiu Węglowym, na obszarze między Włodawą a Łukowem.
Następnie, do 1984 roku, realizował projekty badań geologicznych LZW, w tym dotyczące karbonu lubelskiego w strefie Krasnystaw–Dęblin oraz złóż węgla kamiennego w rejonach Łęczna–Milejów i Sawin–Orzechów.
W latach 1974-1984 był zaangażowany w opracowywanie mapy węglozasobności i jakości węgli w krajach Europy Wschodniej i Środkowej. Projekt ten był realizowany przez Komisję Węglową RWPG w Moskwie, pod kierownictwem Józefa Porzyckiego i Marcina Piwockiego z Instytutu Geologicznego w Warszawie oraz N. Żeleznowej i J. Czerepowskiego z Instytutu Geologii Krajów Zagranicznych w Moskwie. Efektem tych działań była monografia złóż węgla krajów członkowskich RWPG i Jugosławii oraz mapa geologiczno-złożowa w skali 1:2000 000.
W latach 1976-1980 brał udział w projekcie Polsko-Amerykańskiego Funduszu Marii Skłodowskiej-Curie, który dotyczył porównania geologii karbonu w Polsce i USA oraz związanych z tym zagłębi węglowych.
W latach 1980-1984 prowadził badania w ramach kompleksowego zagospodarowania Lubelskiego Zagłębia Węglowego, w tym również budowę kopalni węgla kamiennego „Bogdanka”.
W 1984 roku przebywał na stypendium rządu francuskiego w Uniwersytecie Sabaudzkim w Annecy. W listopadzie tego samego roku wyjechał na trzyletni kontrakt GEOPOLu do firmy EREM (SONAREM) w Algierii, gdzie kierował grupą węglową zajmującą się badaniami saharyjskich basenów karbońskich takich jak Béchar, Tindouf, Timimoun i Reggane, pod kątem występowania złóż węgla kamiennego. W efekcie tych badań oszacowano zasoby węgla w basenie Béchar oraz potwierdzono obecność węgla kamiennego w basenie Tindouf.
W latach 1987-1990 kierował zespołem Oddziału Górnośląskiego Państwowego Instytutu Geologicznego w Sosnowcu, który podsumowywał badania geologiczne Lubelskiego Zagłębia Węglowego. Brał również udział w opracowywaniu geologiczno-strukturalnego atlasu Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, tworzonego pod kierunkiem Zbigniewa Buły i Adama Kotasa (1994).
W swoim dorobku naukowym ma opracowania dotyczące dokumentacji złóż węgla, piasku, bursztynu, w tym dokumentację geologiczną złoża „Sawin” opracowaną w 2014 roku.
W 1990 roku uzyskał stopień doktora nauk przyrodniczych w zakresie geologii w Państwowym Instytucie Geologicznym w Warszawie, na podstawie pracy Morfologia wybranych pokładów węgla dolnej części warstw lubelskich /westfal A-B/ w Centralnym Rejonie Węglowym Lubelskiego Zagłębia Węglowego. Promotorem pracy była Halina Żakowa, a recenzentami Wiesław Heflik i Andrzej Grocholski.
W maju 1991 roku został kierownikiem Zakładu Geologii Złóż Węgla i Surowców Mineralnych Oddziału Górnośląskiego PIG w Sosnowcu oraz zastępcą kierownika Oddziału. W listopadzie 1993 roku objął stanowisko Kierownika, a od września 1994 roku Dyrektora Oddziału Górnośląskiego PIG w Sosnowcu, które pełnił do lutego 2007 roku.
W latach 1993-1995 był współorganizatorem XIII Międzynarodowego Kongresu Karbonu i Permu w Krakowie. W latach 1996-1997 ukończył studia podyplomowe z zakresu organizacji i zarządzania na Akademii Ekonomicznej w Katowicach.
Był członkiem wielu komisji i rad naukowych, w tym Rady Naukowej Państwowego Instytutu Geologicznego (1996-2003), Kolegium Redakcyjnego Biuletynu PIG (2001-2006), Komisji Egzaminacyjnej ds. Oceny Oddziaływania na Środowisko w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim (2003) oraz Komisji Egzaminacyjnej ds. Uprawnień Górniczych przy Prezesie Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach (1997-2004).
Obecnie jest członkiem Zarządu Komisji Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział w Katowicach (od 1998), Komitetu Redakcyjnego Przeglądu Górniczego (od 2001), pełniąc funkcję Redaktora Działowego, a od listopada 2014 do 2024 roku Redaktora Naczelnego, zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Geologicznego w Krakowie (od 2004), Komisji Opracowań Kartograficznych oraz Komisji Zasobów Kopalin przy Ministrze Środowiska (od 2008), jak również Komisji Wojewódzkiej ds. Ocen Oddziaływania na Środowisko przy Marszałku woj. Śląskiego w Katowicach (od 2008).
Jest autorem wielu publikacji i opracowań archiwalnych, zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Brał udział w licznych konferencjach oraz kongresach naukowych, które odbyły się w takich miejscach jak Kraków, Warszawa, Biała Podlaska, Lublin, Ostrawa, Filadelfia, Praga, Nankin, Mons, Oslo, Hasselt, Lwów, Kijów, Utrecht, Belgrad, Darmstadt oraz Berlin.
Był także autorem kilku recenzji grantów KBN z Polski, Czech i Ukrainy, a także kilkudziesięciu recenzji Mapy geośrodowiskowej Polski w skali 1:50000 oraz ponad 50 koreferatów dokumentacji geologicznych dotyczących złóż węgla kamiennego, węgla brunatnego, bursztynów i gipsów. Jest również autorem recenzji Szczegółowej Mapy geologicznej Polski w skali 1:50000.
W latach 2002-2010 współpracował z Instytutem Nauk Geologicznych w Kijowie oraz z Instytutem Nauk o Ziemi Uniwersytetu Pensylwanii w Filadelfii, a także z Czeskim Instytutem Geonika w Ostrawie.
Otrzymał Złotą Odznakę PIG, Srebrny i Złoty Krzyż Zasługi, a także brązową i srebrną odznakę Zasłużony dla Górnictwa RP, odznakę Zasłużony dla polskiej geologii, złotą odznakę Towarzystwa Geologicznego Ukrainy, kordzik górniczy oraz szpadę górniczą, a także stopień Generalnego Dyrektora Górniczego III stopnia.
Bibliografia
1993, Dr inż. Albin Zdanowski – Kierownik Oddziału Górnośląskiego, Who is Who? (2), Wiadomości Państwowego Instytutu Geologicznego, nr 13(26), Warszawa.
Dr inż. Albin Filip Zdanowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2010-08-25].
