Albin Stanisławski (urodzony 17 lutego?/1 marca 1908 w Pińsku, zmarły 20–22 kwietnia 1940 w Katyniu) był porucznikiem saperów Wojska Polskiego oraz ofiarą zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Był synem Jana, kolejarza z Żarnowca (woj. kieleckie), oraz Marii z Jaklewiczów, urodzonej w Kazimierzy Wielkiej. Rodzina wyznania rzymskokatolickiego zamieszkiwała w Pińsku przy ul. Poleskiej 57.
W wyniku wybuchu I wojny światowej rodzina Stanisławskich przeniosła się do Kazimierzy Wielkiej. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości i zwycięskiej wojnie z 1920 roku, Stanisławscy osiedlili się na stałe w Brześciu, gdzie ojciec podjął pracę na kolei. Albin Stanisławski ukończył tam Gimnazjum Państwowe im. Romualda Traugutta oraz Szkołę Średnią Techniczną, uzyskując w 1928 roku tytuł technika mechanika. Ukończył również przeszkolenie w ramach przysposobienia wojskowego 2. stopnia w 82 pułku piechoty.
29 października 1928 roku został powołany do Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 9A w Łukowie. 26 października 1928 roku złożył przysięgę. 10 grudnia 1928 roku otrzymał stopień starszego szeregowca podchorążego, 2 lutego 1929 roku został kapralem podchorążym, a 17 maja 1929 roku awansował na plutonowego podchorążego. 22 maja 1929 roku przeniesiono go do 82 pułku piechoty, gdzie przydzielono do 3 kompanii ckm. 20 września 1929 roku został zwolniony do rezerwy w stopniu plutonowego podchorążego.
Podjął pracę jako konstruktor w Fabryce Maszyn i Narzędzi Wiertniczych w Gliniku Mariampolskim (obecnie dzielnica Gorlic). W 1931 roku pracował w Warsztatach Portowych Marynarki Wojennej w Pińsku, a następnie objął stanowisko zawiadowcy parowozowni w Pińsku.
W 1931 roku, podczas ćwiczeń rezerwy w 82 pp, awansował na stopień sierżanta podchorążego. 1 stycznia 1934 roku otrzymał awans na podporucznika rezerwy. 28 kwietnia 1937 roku złożył prośbę o przyjęcie do służby stałej w korpusie oficerów saperów. Po pozytywnym rozpatrzeniu jego wniosku, w stopniu podporucznika został przydzielony do 6 batalionu saperów w Brześciu nad Bugiem, gdzie objął funkcję zastępcy komendanta parku saperów. W opinii z października 1938 roku został oceniony przez dowódcę 6 bsap, podpułkownika Emila Strumińskiego, jako „bardzo dobry oficer – typ bojowy”.
W 1939 roku został wyznaczony na stanowisko zarządcy Składnicy Saperskiej Nr 9 w Brześciu nad Bugiem. To tam zastała go wojna. Po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 roku dostał się do sowieckiej niewoli. W grudniu 1939 roku był jeńcem obozu w Kozielsku. W dniach 19-21 kwietnia 1940 roku został przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego, według listy wywózkowej nr 035/1 z 16 kwietnia 1940. Został zamordowany pomiędzy 20 a 22 kwietnia 1940 roku w lesie katyńskim przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na podstawie decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Ofiary tej zbrodni grzebano w bezimiennych mogiłach zbiorowych, a od 28 lipca 2000 roku znajduje się tam oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu. Miejsce to było objęte ekshumacjami i pracami archeologicznymi. W 1943 roku jego ciało w mundurze zostało zidentyfikowane podczas ekshumacji nadzorowanej przez Niemców pod numerem 3245 (raport dzienny z 26 maja 1943). Przy jego szczątkach znaleziono: metrykę ślubu, list, odcinek pocztowy, kartę szczepień w Kozielsku oraz pocztówkę z adresem: Stanisława Stanisławska, Brześć Litewski, ul. 9 Lutego Nr. 39. Figuruje na liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 03245. W Archiwum Robla w pakiecie 03-02 został wymieniony w niedatowanym spisie jeńców wojennych z „II Oddziału” obozu w Kozielsku, znalezionym przy zwłokach Łukasza Zwierkowskiego.
Minister Obrony Narodowej, decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 roku, awansował go pośmiertnie na stopień kapitana. Awans ogłoszono 9 listopada 2007 roku w Warszawie podczas uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Życie prywatne
Albin Stanisławski pozostawił syna Bogusława (urodzonego w 1934 roku), córkę oraz żonę Stanisławę, która wraz z dziećmi została zesłana do Kazachstanu. Córka nie przeżyła trudów zesłania. Po wojnie jego żona z synem zamieszkali w Siedlcach.
Upamiętnienie
Wspomniano go poprzez tabliczkę pamiątkową, którą ufundowali żołnierze 7 Okręgowej Składnicy Sprzętu Inżynieryjnego i Materiałów Wybuchowych w kościele parafii św. Jadwigi Królowej w Choszcznie.
Zobacz też
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
- kampania wrześniowa
Przypisy
Bibliografia
Andrzej Szutowicz, Por. Albin Stanisławski, „Kawaliera” nr 2, str. 4-5, Drawno 2002.
Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów obozu NKWD w Kozielsku, rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego Komitetu Centralnego Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.