Albin Skroczyński, znany również jako „Klimek”, „Chrabąszcz”, „Łaszcz”, „Drabek”, „Dyrektor” (ur. 21 lutego 1890 w Warszawie, zm. 28 grudnia 1971 tamże) był oficerem rosyjskiej piechoty oraz generałem brygady Wojska Polskiego i Armii Krajowej.
Życiorys
Był synem Antoniego i Bronisławy z domu Teckiej. W 1905 roku został usunięty ze szkoły realnej z powodu udziału w strajku szkolnym. Uczył się w Gimnazjum im. Kreczmara, jednak z powodu braku środków finansowych musiał przerwać naukę po ukończeniu pięciu klas. W wrześniu 1908 roku został powołany do rosyjskiej armii. W sierpniu 1911 roku ukończył Odeską Junkierską Szkołę Piechoty i został przydzielony do 8 pułku strzeleckiego, gdzie od sierpnia 1914 roku dowodził kompanią, a od lipca 1916 roku I batalionem. Od lutego 1917 roku pełnił funkcję dowódcy II batalionu, a od grudnia tego samego roku był dowódcą I batalionu w 49 zapasowym pułku piechoty. Jako oficer zawodowy podczas I wojny światowej brał udział w walkach na froncie austriackim. Po rewolucji październikowej 1917 roku przeszedł do Wojska Polskiego, a od stycznia 1918 roku przebywał w Odessie, gdzie w lutym objął dowództwo II batalionu, a w marcu jednocześnie dowodził Legią Oficerską Polskiego Pułku Strzelców. Po rozwiązaniu jednostki przez Niemców, wstąpił do Związku Wojskowych Polaków, gdzie od listopada 1918 roku prowadził biuro werbunkowe 4 Dywizji Strzelców Polskich gen. Żeligowskiego, z którą w czerwcu 1919 roku dotarł do Polski. Od stycznia 1919 roku był zastępcą dowódcy, a od lutego pełnił obowiązki dowódcy, a od kwietnia 1919 roku został dowódcą 15 pułku strzelców.
Od lipca 1919 do kwietnia 1920 roku był dowódcą 31 pułku piechoty. Został majorem piechoty 1 czerwca 1919 roku. W okresie od maja 1920 do stycznia 1928 roku pełnił kolejno funkcje dowódcy batalionu zapasowego, referenta mobilizacyjnego (od maja 1922), ponownie dowódcy batalionu (od lipca 1922), kwatermistrza (maj 1924), zastępcy dowódcy (styczeń 1925) 37 pułku piechoty, a jednocześnie był komendantem garnizonu w Kutnie (sierpień 1925). W lutym-maju 1928 roku ukończył kurs dowódców pułków w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. Otrzymał stopień podpułkownika 15 sierpnia 1924 roku. W lipcu 1928 roku został przeniesiony do 64 pułku piechoty w Grudziądzu na stanowisko dowódcy pułku. 10 listopada 1930 roku Prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki nadał mu stopień pułkownika z datą starszeństwa od 1 stycznia 1931 roku, zajmując 5. lokatę w korpusie oficerów piechoty. Dodatkowo, otrzymał zezwolenie na noszenie oznak nowego stopnia przed 1 stycznia 1931 roku. W październiku 1935 roku został mianowany dowódcą piechoty dywizyjnej 15 Dywizji Piechoty w Bydgoszczy, z którą uczestniczył w kampanii wrześniowej w składzie Armii „Pomorze”, przebijając się do Modlina. Został ciężko ranny, stracił jedno oko, a drugie udało się uratować.
Po wyleczeniu ran włączył się w działalność Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej. W okresie od maja 1940 do listopada 1942 roku był komendantem rezerw Komendy Głównej ZWZ, używając pseudonimów „Drobek” i „Chrabąszcz”. Jesienią 1940 roku pełnił również funkcję przewodniczącego Sądu Kapturowego przy KG. Od stycznia/kwietnia 1942 do listopada 1944 roku był komendantem Obszaru AK Warszawa. Otrzymał stopień generała brygady 10 sierpnia 1942 roku. Łączył funkcję Komendanta Rezerw z komendantem Obszaru Warszawa AK do listopada 1942 roku. Uczestniczył w powstaniu warszawskim, mimo że był w gronie oficerów, którzy zdecydowanie sprzeciwiali się jego wybuchowi. Został mianowany szefem Delegatury Ministerstwa Obrony Narodowej rozkazem z 25 września 1944 roku. Po kapitulacji powstania, od 2 października 1944 roku przebywał w niewoli niemieckiej w Oflagu VII A Murnau (nr jeniecki 4449). Po wojnie, w 1946 roku, powrócił do Warszawy i przez wiele lat pracował w spółdzielczości inwalidzkiej. Po 1956 roku włączył się do działalności w ZBoWiD. W listopadzie 1957 roku został członkiem ZG w miejsce płk. Jana Rzepeckiego, a od września 1959 roku wchodził w skład RN. Pełnił funkcję wiceprzewodniczącego ZG od 1964 do 1969 roku, a następnie był członkiem Głównej Komisji Weryfikacyjnej Odznaczeń przy ZG ZBoWiD.
Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B 20-1-14).
Ordery i odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari (1944)
Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1922)
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1935)
Krzyż Walecznych (czterokrotnie, 1921 i 28 września 1944)
Złoty Krzyż Zasługi (17 marca 1930)
Medal Niepodległości (20 lipca 1932)
Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1967)
Przypisy
Bibliografia
Skroczyński Albin. [w:] Kolekcja Generałów i Osobistości sygn. I.480.558 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-02-09].
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 2 M-Ż. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2001. ISBN 83-87103-81-0.
Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939–1945 T.1. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 144–145. ISBN 83-211-0758-3.