Albin Olejnik
Albin Olejnik (urodzony 1 marca 1894 w Kołodziejówce, zmarł 20–22 kwietnia 1940 w Katyniu) był kapitanem artylerii Wojska Polskiego i ofiarą zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Albin Olejnik przyszedł na świat we wsi Kołodziejówka, w ówczesnym powiecie skałackim w Królestwie Galicji i Lodomerii, w rodzinie Michała i Marii z Tomczuków. Po zakończeniu nauki w klasie VIIIa c. k. Wyższego Gimnazjum I z językiem wykładowym polskim w Tarnopolu, uzyskał świadectwo maturalne 28 czerwca 1914. Był studentem wydziału prawa.
W trakcie I wojny światowej służył w cesarskiej i królewskiej armii, gdzie jego macierzystym oddziałem był 12 pułk artylerii polowej. 1 lutego 1918 roku otrzymał awans na stopień podporucznika rezerwy w korpusie oficerów artylerii polowej oraz górskiej.
W 1918 roku dołączył do Wojska Polskiego, biorąc udział w wojnie polsko-bolszewickiej jako członek 6 pułku artylerii polowej. Za swoje zasługi w walkach przyznano mu Krzyż Walecznych. 19 stycznia 1921 roku otrzymał zatwierdzenie w stopniu porucznika artylerii z datą 1 kwietnia 1920, pochodząc z „grupy byłej armii austro-węgierskiej”. W 1921 roku ukończył kurs dowódców dywizjonów w Toruniu, a w 1923 roku służył w 9 pułku artylerii polowej. W 1924 roku, jako oficer nadetatowy 9 pap, został przeniesiony do 2 dywizjonu pociągów pancernych. 31 marca 1924 roku prezydent RP nadał mu stopień kapitana z datą starszeństwa 1 lipca 1923 oraz 32. lokatą w korpusie oficerów artylerii. W kwietniu 1928 roku przeszedł z 9 pułku artylerii polowej do 2 dywizjonu pociągów pancernych, a w 1931 roku dowodził 1 pociągiem pancernym. W 1934 roku, będąc oficerem 2 dywizjonu pociągów pancernych, został „zwolniony z zajmowanych stanowisk z pozostawieniem bez przynależności służbowej z równoczesnym oddaniem do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr V”. Z dniem 31 lipca tegoż roku przeszedł w stan spoczynku.
Po zakończeniu służby wojskowej pracował w starostwie powiatowym w Białej Podlaskiej w wydziale wojskowym. W przededniu II wojny światowej został zmobilizowany. 18 września 1939 roku, podczas ewakuacji urzędów z dokumentacją wojskową do Rumunii, został wzięty do niewoli w rejonie Skałatu. Początkowo przetrzymywany w Starobielsku, gdzie rodzina otrzymała od niego kartę pocztową, następnie przewieziony do Kozielska. W grudniu 1939 roku był zarejestrowanym jeńcem w obozie kozielskim, skąd rodzina otrzymała kolejne dwie karty pocztowe. Między 19 a 21 kwietnia 1940 roku został przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD (lista wywózkowa 036/4 poz 28, nr akt 4783 z 16 kwietnia 1940 roku). Został zamordowany przez NKWD w lesie katyńskim w dniach 20-22 kwietnia 1940 roku. Zidentyfikowano go podczas ekshumacji przeprowadzanej przez Niemców w 1943 roku, co zostało odnotowane w księdze czynności z 4 maja 1943 roku. Figuruje na liście AM-189-880 oraz Komisji Technicznej PCK GARF-21-0880. Przy jego szczątkach w mundurze oficerskim znaleziono trzy karty pocztowe, zaświadczenie o szczepieniach obozowych oraz medalik. W 1947 i 1967 roku jego krewni poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie.
Albin Olejnik był żonaty z Olgą z Kuchtów, z którą miał dwóch synów: Zdzisława i Jerzego.
5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło pośmiertnie mianował go na stopień majora. Uroczystość ogłoszenia awansu miała miejsce 9 listopada 2007 roku w Warszawie, podczas wydarzenia „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i Odznaczenia
- Krzyż Walecznych
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – pośmiertnie 1 stycznia 1986
- Odznaka „Znak Pancerny” nr 526 – 11 listopada 1933
- Medale austro-węgierskie:
- Srebrny Medal Waleczności 1 klasy
- Srebrny Medal Waleczności 2 klasy
- Brązowy Medal Waleczności
- Krzyż Wojskowy Karola
Zobacz też
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
Przypisy
Bibliografia
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Wyższego Gimnazyum I. z językiem wykładowym polskim w Tarnopolu za rok szkolny 1914. Tarnopol: Nakładem Funduszu Szkolnego, 1914.
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wien: K. K. Hof und Staatsdruckerei, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1924
- Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Убиты в Катыни. Книга Памяти польских военнопленных – узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Лариса Еремина (red.). Москва: Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья», 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.