Albidella nymphaeifolia

Albidella nymphaeifolia (Griseb.) Pichon to gatunek roślin wodnych, który należy do monotypowego rodzaju Albidella z rodziny żabieńcowatych. Roślina ta występuje w Ameryce Środkowej, na terenach od południowo-wschodniego Meksyku po Gwatemalę i Kubę.

Morfologia

Pokrój

Jest to gatunek o budowie pośredniej, który z wyglądu organów wegetatywnych przypomina rośliny należące do rodzaju Echinodorus, natomiast kwiaty są charakterystyczne dla rodzaju kaldezja (Caldesia). Roślina ta osiąga wysokość do 50 cm.

Liście

Liście występują w dwóch formach: jako taśmowate liście podwodne oraz liście pływające lub wzniesione. Liście zanurzone mają krótki ogonek oraz blaszkę liściową o falistym brzegu, osiągającą do 25 cm długości i 18 mm szerokości. Charakteryzują się jasnym zielonym kolorem oraz błoniastymi, przezroczystymi pasmami. Liście pływające lub wznoszące się nad powierzchnią mogą osiągać długość do 35 cm i są długoogonkowe. Blaszka liściowa jest owalna, z sercowatym wcięciem u nasady, osiągając do 12 cm długości i 8 cm szerokości, a ich żyłkowanie jest bardzo wyraźne.

Kwiaty

Kwiaty są obupłciowe i wyrastają w okółkach na końcu pędu kwiatowego. Dno kwiatowe ma kształt spłaszczony, z białymi listkami okwiatu, 6 pręcikami oraz licznymi owocolistkami.

Owoce

Owoce to orzeszki o długości do 1,6 mm, z wyraźnym żeberkowaniem i dzióbkiem długości do 0,2 mm.

Systematyka

Gatunek ten należy do monotypowego rodzaju Albidella, który jest częścią rodziny żabieńcowatych (Alismataceae) wchodzącej w skład rzędu żabieńcowców (Alismatales).

Historia badań taksonomicznych

Po raz pierwszy gatunek ten został opisany w 1866 roku przez Augusta Grisebacha jako przedstawiciel rodzaju żabieniec, pod nazwą Alisma nymphaeifolium. Szesnaście lat później niemiecki botanik Franz Buchenau zaklasyfikował ten gatunek do rodzaju Echinodorus, nadając mu nazwę Echinodorus nymphaeifolius. W 1905 roku Nathaniel Lord Britton wyodrębnił z rodzaju Echinodorus sekcję Helanthium jako odrębny rodzaj. Cztery lata później amerykański botanik John Kunkel Small przypisał opisany gatunek do tego rodzaju, używając nazwy Echinodorus nymphaeifolium. Klasyfikacja ta funkcjonowała do 1946 roku, kiedy to francuski botanik Marcel Pichon wprowadził ten gatunek do nowego rodzaju Albidella, nadając mu nazwę Albidella nymphaeifolia. Dziewięć lat później amerykański profesor botaniki, kurator herbarium Uniwersytetu Wisconsin-Madison, Norman Fassett, zaproponował ponowne włączenie wyodrębnionych rodzajów Helanthium i Albidella do rodzaju Echinodorus w ramach podrodzaju Helanthium. Propozycja ta została przyjęta i obowiązywała do 1975 roku, kiedy to czeski botanik Karel Rataj w swojej pracy Revizion of genus Echinodorus wyodrębnił w rodzaju Echinodorus monotypową sekcję Nymphaeifolii. Ten status był utrzymywany do początku XXI wieku i był akceptowany zarówno w pracy Ryszarda Kamińskiego z 2001 roku, jak i w późniejszej pracy Rataja Neue Revision der Gattung Echinodorus Richard, 1848 (Alismataceae). W 2007 roku fiński botanik Samuli Lehtonen opublikował dysertację, w której zawarł wyniki badań morfologicznych i molekularnych rodzaju Echinodorus, co stało się podstawą współczesnego podejścia taksonomicznego do tego rodzaju, a w której ponownie wyodrębnił gatunek Albidella nymphaeifolia.

Typ nomenklatoryczny

W 1975 roku Karel Rataj wskazał jako lektotyp okaz zielnikowy, zebrany przez Charlesa Wrighta pod koniec XIX wieku na Kubie, który jest przechowywany w herbarium Kew Gardens. Izolektotypy tego gatunku można znaleźć w British Museum of Natural History, Conservatoire et Jardin botaniques de la Ville de Genève, The Gray Herbarium, Missouri Botanical Garden, New York Botanical Garden, Naturhistoriska riksmuseet oraz w United States National Herbarium (Smithsonian Institution).