Alberto Moravia
Alberto Moravia, właściwie Alberto Pincherle (urodzony 28 listopada 1907 w Rzymie, zmarł 26 września 1990 tamże), był włoskim powieściopisarzem, nowelistą oraz dziennikarzem. Uznawany jest za jednego z najważniejszych pisarzy włoskich XX wieku.
Jego powieści, napisane tradycyjną, realistyczną oraz zwięzłą techniką, przede wszystkim ukazują losy jednostki w kontekście portretu społeczeństwa.
Życiorys
Debiutował powieścią Obojętni (Gli Indifferenti, 1929), w której przedstawiał moralny upadek mieszczaństwa, ukazując losy matki dwojga dzieci i opisując włoską burżuazję na progu epoki faszystowskiej. Jego powieść Konformista (Il Conformista, 1951) zdobyła dużą popularność, opowiadając o ludzkich postawach wobec reżimu Mussoliniego. Utwór ten został zekranizowany przez Bernarda Bertolucciego w 1970 roku (→Konformista). Moravia pisał głównie powieści psychologiczne i obyczajowe, krytykując przemoc, hipokryzję oraz skostniałe więzi międzyludzkie, które często redukowane były do sfery seksualnej.
Był autorem wielu głośnych powieści, z których wiele doczekało się ekranizacji. Jedna z jego książek, Dwie kobiety: Matka i córka (La Ciociara, 1957), została sfilmowana przez Vittoria de Sicę w 1960 roku z Sophią Loren w roli głównej (→Matka i córka). Moravia doskonale potrafił analizować psychologiczne aspekty postaci oraz realistycznie opisywać społeczeństwo. Jego dzieła o tematyce moralnej, często przesycone erotyzmem, przedstawiają surowy obraz włoskiego mieszczaństwa.
Inne znane powieści Moravii to m.in. Pogarda (Il disprezzo, 1954), której akcja toczy się w środowisku filmowców w Rzymie i na Capri, a która została przeniesiona na ekran przez Jeana Luca Godarda w 1963 roku (→Pogarda), Nuda (1960), Nieposłuszeństwo (1948), zbiór opowiadań Bought and Sold (1970), A Phallic Novel (1972) oraz zbiór esejów Which Tribe Do You Belong To?
Wydał również zbiory opowiadań, takie jak Opowiadania rzymskie (1954) oraz Raj (1970).
Był także znakomitym eseistą, a swoje poglądy na literaturę zaprezentował w książce Człowiek jako cel (1963).
W 1990 roku opublikowano jego autobiografię.
Moravia często podejmował tematy ilustrujące konflikt między kreacją a uczuciowością, związane z apatią oraz rozpaczą współczesnego człowieka. Jego postacie często traciły wiarę w jakiekolwiek wartości moralne. Jego powieść Mężowie i kochankowie (La Villa del venerdì) stała się podstawą scenariusza filmowego, a główną bohaterkę zagrała Joanna Pacuła (1992).
Życie prywatne
Alberto Moravia był mężem pisarki Elsy Morante.
Wybrana bibliografia
Wiele powieści Alberto Moravii zostało zekranizowanych.
- Gli Indifferenti (1929, Obojętni lub Niezmienni)
- La mascherata (1940, Maskarada)
- I sogni del pigro (Marzenia lenia)
- L’amante infelice (Nieszczęśliwy kochanek)
- Agostino (1945)
- La romana (1947, Rzymianka)
- La disubbidienza (1948, Nieposłuszeństwo)
- L’amore coniugale (1949, Miłość małżeńska)
- Il conformista (1951, Konformista)
- Racconti romani (1954, Opowiadania rzymskie)
- Il disprezzo (1954, Pogarda)
- La ciociara (1957, Matka i córka)
- Nuovi racconti romani (Nowe opowiadania rzymskie)
- La noia (1960, Nuda)
- L’uomo come fine (esej 1963, Człowiek jako cel)
- L’automa (Automat)
- Le ambizioni sbagliate
- L’uomo che guarda (powieść 1985, Mężczyzna, który patrzy)
- L’attenzione (Uwaga)
- Io e lui (Ja i on)
- Boh
- La bella vita (Piękne życie)
- Ieri, oggi, domani (Wczoraj, dziś, jutro)
- Ossessione (Opętanie)
- Racconti d’estate (Letnie opowieści)
- Viaggio a Roma (1989, Podróż do Rzymu)
- La donna leopardo (wydana pośmiertnie powieść 1990, Kobieta Leopard)