Albert Wojciechowski (ur. 19 września 1910 w osadzie Omulew, gm. Rzekuń, zm. 5 lutego 1968 w Starej Miłosnej) – żołnierz obrony 1939 roku, porucznik kawalerii, szwoleżer, I Wicemistrz Polski w 1938 roku w jeździectwie WKKW, instruktor oraz sędzia jeździectwa, działacz sportowy i społeczny.
Życiorys
Albert Wojciechowski był synem Aleksandra i Eufemii z d. Jaworowskiej, pochodził z rodziny szlacheckiej herbu Jelita. Jego pradziadek, Marcin Wojciechowski (pocztowiec i założyciel Wojciechowic k. Ostrołęki), oraz jego syn Adam Wojciechowski, brali udział w powstaniu styczniowym w 1863 roku.
W 1914 roku został wywieziony z rodzicami do Charkowa, gdzie rozpoczął naukę w rosyjskiej szkole. Jego ojciec był tokarzem w fabryce zbrojeniowej Liwszyca. W 1919 roku wrócił z rodzicami do Polski i rozpoczął edukację w Gimnazjum w Ostrołęce, które później stało się Państwowym Gimnazjum im. Króla St. Leszczyńskiego. W 1929 roku otrzymał świadectwo maturalne. W latach 1927–1929 odbył praktykę jako brakarz w tartaku „Narew”. Jego rodzice w okresie międzywojennym prowadzili Parowy Tartak „Omulew”.
W latach 1929–1930 odbył ochotniczą służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy w Grudziądzu, a praktykę w 33 Pułku Piechoty w Łomży w stopniu plutonowy-podchorąży. Następnie zastał studentem na wydziale prawa Uniwersytetu Warszawskiego, ale porzucił studia na rzecz kawalerii. W 1933 roku ukończył z wyróżnieniem w stopniu ppor. Szkołę Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu, uznawanej za Alma Mater Equitum, i został przydzielony do 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich w Starogardzie Gdańskim. W 1935 roku awansował na porucznika i objął dowództwo 3 szwadronu, a następnie szwadronu szkolnego. W latach 1936–1937 ukończył Kurs Instruktorów Jazdy. Odnosił sukcesy w jeździectwie – w 1936 roku zajął trzecie miejsce na Mistrzostwach Militarii w Łucku, a w 1938 roku zdobył tytuł I Wicemistrza Polski w WKKW na koniu Ali Beju II. Tę samą liczbę punktów uzyskał rtm. Jan Mossakowski na Aldonie Czamarze, jednak tytuł Mistrza Polski przyznano jemu ze względu na lepszy wynik w skokach przez przeszkody. W tej dyscyplinie był również kandydatem do reprezentacji olimpijskiej na Helsinki 1940, ale jego kariera jeździecka została przerwana przez wojnę.
Działania wojenne
W kampanii wrześniowej 1939 roku, dowodząc szwadronem kawalerii, stoczył zacięte walki z wrogiem w Borach Tucholskich oraz nad Bzurą w rejonie Ozorkowa, we wsi Orla. Następnie, przebiwszy się ze szwoleżerami od Chojnic przez Puszczę Kampinowską, 20 września wkroczył do Warszawy. Wziął udział w obronie stolicy, a po śmierci dowódcy, porucznika Antoniego Wieniawskiego, przejął dowództwo w obronie „Królikarni”. Zbudował barykadę na rogu ulic Belwederskiej i Piaseczyńskiej, by uniemożliwić Niemcom dostęp do Belwederu. W tym miejscu, 26 września 1939 roku, został odznaczony Krzyżem Walecznych. Jako jeden z ostatnich obrońców Warszawy trafił do niewoli.
Od 1 października 1939 do 29 stycznia 1945 roku był w niewoli niemieckiej, przebywając w czterech oflagach: XI B Brunschweig (Brunszwik), XII A Hadamar/Hesja, IV Colditz i II C Woldenberg (Dobiegniew), z których dwukrotnie uciekał. Z tego powodu trafił na 3 lata do obozu karnego w Colditz, gdzie przebywał od 1941 do 1943 roku. W 1944 roku, w obozie w Woldenbergu, złamał nogę, co wykluczyło go z dalszej służby wojskowej.
Praca zawodowa i działania społeczne
W latach 1933–1939 służył w 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich. W latach 1945–1948 prowadził zakład Mechanicznej Obróbki Drewna w Warszawie, ul. Julianowska 17, będący przedsiębiorstwem jego brata, Adama, który został wywieziony na roboty do Niemiec. Od czerwca 1948 roku pracował w Biurze Rewindykacji UNRRA Demobilu I Reliefu, gdzie był Kierownikiem Referatu Transportu oraz prowadził wykazy zakupów, obrotu i zadłużenia w ramach pożyczki A-50. W 1949 roku rozpoczął pracę w Ministerstwie Budownictwa, gdzie był Naczelnikiem Zjednoczonych Zakładów Stolarki Budowlanej. W latach 1967–1968 pracował jako trener jeździectwa w WKS „Lotnik”.
W działalności społecznej zajmował następujące stanowiska: mąż zaufania w Ministerstwie Budowy Miast i Osiedli (1950–1951), sekretarz, a później przewodniczący Koła TPPR w tym ministerstwie, sekretarz Kolegium Sędziów w Polskim Związku Jeździeckim. Był sędzią jeździectwa I kl. Należał do WKS „Gwardia”, która później przekształciła się w WKS „Lotnik”. Do 1965 roku pełnił funkcję Sekretarza Warszawsko-Lubelskiego OZJ. Współorganizował i sędziował mistrzowskie zawody w ujeżdżeniu. W Polskim Związku Jeździeckim był Sekretarzem Kolegium Sędziów. Wraz z Tadeuszem Grabowskim i Janem Mickunasem napisał pierwsze w Polsce przepisy dotyczące dyscypliny jeździeckiej WKKW. „Kochał ludzi, ale największą miłością darzył konie”. Opisany jako „skromny, uczynny, koleżeński, ofiarny działacz i wzorowy wychowawca młodzieży, wielki miłośnik sportu jeździeckiego”.
Był jednym z założycieli Ośrodka Jeździeckiego Stara Miłosna k. Warszawy. Tam zginął 5 lutego 1968 roku, trenując konia Duplikat dla swojego syna Bohdana, brązowego medalisty Mistrzostw Polski Juniorów w WKKW w 1967 roku i reprezentanta Polski juniorów. Miał na tym koniu uczestniczyć w Mistrzostwach Europy.
Był mężem Stefanii z d. Kamionek, z którą miał dwóch synów: Marka (ur. 1949) i Bohdana (ur. 1951). Był związany z Ostrołęką i Warszawą. Spoczął, pochowany z honorami wojskowymi, na Cmentarzu Bródnowskim – kwatera 98 B.
Osiągnięcia sportowe
W 1938 roku:
- zdobył tytuł I Wicemistrza Polski w Czempionacie Konia Wierzchowego na Ali Beju II w Bydgoszczy
- zajął III miejsce w Konnych Mistrzostwach Wojska Polskiego (Militarii) w Łucku
- przygotowana przez niego ekipa zdobyła I miejsce w Konnej Brygadzie Pomorskiej
- ekipa ta zajęła również I miejsce w ujeżdżaniu we Wszechstronnym Konkursie Konia Wierzchowego
Medale i odznaczenia
- Krzyż Walecznych – 26 września 1939 roku
- Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939”
Upamiętnienie
Od 1997 roku, przez pięć lat, organizowany był Memoriał im. Porucznika Kawalerii Alberta Wojciechowskiego, pierwszy miał miejsce w Drzonkowie podczas Mistrzostw Polski Juniorów Młodszych w WKKW, a następne w Starej Miłosnej k. Warszawy podczas zawodów eliminacyjnych do Olimpiady Młodzieży.
W 2003 roku w miejscowości Orla władze gminy Parzęczew postawiły obelisk z tablicą upamiętniającą żołnierzy walczących nad Bzurą, w tym 2 Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich.
Loading ...