Albert Sidney Johnston

Albert Sidney Johnston

Albert Sidney Johnston (urodzony 2 lutego 1803 roku w Washington, Kentucky, zmarły 6 kwietnia 1862) był generałem armii Skonfederowanych Stanów Ameryki. Prezydent CSA, Jefferson Davis, uważał go za najlepszego z generałów Południa. Zginął w wyniku odniesionych ran podczas bitwy pod Shiloh.

Wczesne życie

Był synem Johna i Abigail Harris Johnston. Choć przyszedł na świat w stanie Kentucky, większość swojego życia spędził w Teksasie. Ukończył Transylvania University w Lexington, a następnie wstąpił do Wojskowej Akademii West Point, gdzie ukończył ją na ósmym miejscu w swojej klasie. Po zdobyciu stopnia chorążego służył w Nowym Jorku i Missouri. Brał udział w wojnie Czarnego Jastrzębia jako szef sztabu generała Henry Atkinsona. W 1829 roku ożenił się z Henriettą Preston, a pięć lat później zrezygnował z wojska z powodu ciężkiej choroby żony.

Armia Teksasu

W 1836 roku wstąpił do Armii Teksasu jako szeregowiec i uczestniczył w wojnie wyzwoleńczej. Już miesiąc po rozpoczęciu służby został adiutantem w randze majora, a 31 stycznia 1837 roku awansował na generała brygady. 7 lutego 1837 roku wziął udział w pojedynku o przywództwo w Armii Teksasu z generałem Felixem Hustonem, jednak odmówił oddania strzału i został ranny. Drugi prezydent Republiki Teksasu, Mirabeau Buonaparte Lamar, mianował go Sekretarzem Wojny 22 grudnia 1838 roku. Johnston odpowiadał za przygotowania do obrony granic Teksasu przed meksykańską inwazją. W 1839 roku prowadził kampanię przeciw Indianom w północnym Teksasie. W 1840 roku zrezygnował z pełnionych funkcji i powrócił do Kentucky, gdzie w 1843 roku poślubił Elizę Griffin. Osiedli razem w Brazoria County w Teksasie.

Powrót do Armii

Jego wznowienie służby wojskowej zbiegło się z okresem wojny meksykańskiej, w której otrzymał stopień pułkownika 1. ochotniczego regimentu piechoty pod dowództwem generała Zacharego Taylora. Został Głównym Inspektorem Sił Ochotniczych i brał udział w bitwach pod Monterrey i Bueną Vistą. Po wojnie został powołany na stanowisko skarbnika (w randze majora), które pełnił przez ponad pięć lat. W 1855 roku awansował na pułkownika i objął dowództwo nad 2. regimentem kawalerii Stanów Zjednoczonych. Uczestniczył w wojnie w Utah, gdzie za swoje zasługi otrzymał awans na generała brygady.

Wojna secesyjna

W dniu wybuchu wojny secesyjnej Johnston był kierownikiem armijnego departamentu Pacyfiku (służbę tę rozpoczął pod koniec 1860 roku). Pomimo prób nakłonienia go do przyłączenia się do Unii, pozostał neutralny aż do momentu, gdy Teksas przystąpił do Konfederacji. Wówczas zrezygnował z urzędu i udał się do Richmond, gdzie Jefferson Davis, jego przyjaciel, mianował go generałem Konfederacji. 30 maja 1861 roku stał się drugim co do ważności dowódcą Armii Konfederacji jako dowódca Departamentu Zachodniego, tworząc Armię Missisipi w celu obrony linii od rzeki Missisipi przez Kentucky do gór Allegheny.

Krytyka pod adresem Sidneya Johnstona nasiliła się po utracie Tennessee, a opinia publiczna zarzucała mu niekompetencję, pijaństwo, a nawet zdradę. Kongresmeni z Tennessee wysyłali petycje do Jeffersona Davisa z prośbą o jego usunięcie z dowodzenia. Prezydent Skonfederowanych Stanów Ameryki odpowiedział: „Jeżeli Sidney Johnston nie jest generałem, to możemy od razu się poddać, bo nie mamy generała”. Johnston odmówił komentowania krytyki.

Wziął udział w krwawej bitwie pod Shiloh, która była jednym z najbrutalniejszych starć obu stron w tej wojnie. Bitwa rozpoczęła się 6 kwietnia 1862 roku, gdy generał Johnston, mimo opóźnień spowodowanych złą pogodą, zaatakował zaskoczone siły Unii. Jako głównodowodzący brał czynny udział w szturmach, co doprowadziło do jego śmierci. Podczas zwycięskiego pierwszego dnia bitwy został ranny w kolano i zmarł wkrótce po tym z powodu silnego krwawienia. Istnieje teoria, że śmiertelny strzał oddał nie wróg, lecz jeden z żołnierzy Konfederacji. Jeśli ta hipoteza jest prawdziwa, Johnston byłby drugim, obok Thomasa „Stonewalla” Jacksona, wybitnym generałem konfederackim, który zginął od kuli wystrzelonej przez własnego podkomendnego. Generał Johnston był najwyższym oficerem, który zginął podczas wojny secesyjnej po obu stronach, a jego śmierć miała istotny wpływ na morale wojsk Konfederacji.

Przypisy

Bibliografia

David J. Eicher, John H. Eicher: Civil War High Commands. Stanford University Press, 2001. ISBN 0-8047-3641-3. (ang.). Brak numerów stron w książce.