Albert Paulsen

Albert Paulsen, właściwie Albert Paulson (urodzony 13 grudnia 1925 w Guayaquil, zmarły 25 kwietnia 2004 w Los Angeles) był ekwadorsko-amerykańskim aktorem charakterystycznym, który od lat 60. pojawiał się w licznych amerykańskich serialach telewizyjnych, odtwarzając głównie postacie o europejskim pochodzeniu.

Otrzymał nagrodę Emmy za znakomity występ w roli drugoplanowej jako porucznik Wolkowoja w odcinku serialu NBC Bob Hope Presents the Chrysler Theatre pt. „Jeden dzień z życia Iwana Denisowicza” (1963).

Życiorys

Urodził się w Guayaquil w Ekwadorze jako syn Zoili (z domu Andrade) oraz finansisty Alfreda Paulsenów. Miał brata, Juana. Uczył się w niemieckich szkołach z internatem, a następnie w 1942 roku przeniósł się do Los Angeles. W czasie II wojny światowej służył jako szeregowca w United States Army. W latach 40. zmienił pisownię nazwiska z Paulson na Paulsen, aby uwzględnić oryginalną pisownię rodzinną. Kształcił się w zakresie aktorstwa w Neighborhood Playhouse School of the Theatre oraz w Actors Studio.

W 1956 roku zadebiutował w produkcji off-Broadwayowskiej, odgrywając tytułową rolę w komedii Molièra Don Juan. Dwa lata później po raz pierwszy wystąpił na Broadwayu jako żołnierz w sztuce Maszyna piekielna autorstwa Jeana Cocteau, z którą pojawił się także na off-Broadwayu. Powrócił na Broadway w roli pijanego Polaka Charliego P.S. 19 w przedstawieniu Cyrk nocy Michaela V. Gazzo (1958) u boku Bena Gazzary oraz w roli Fiodora Ilijicza Kułygina, męża Maszy (Kim Stanley) w sztuce Trzy siostry Antona Czechowa (1964), w reżyserii Lee Strasberga z Geraldine Page. W 1969 roku zagrał główną rolę w produkcji off-Broadwayowskiej Papp.

W latach 60. Paulsen był często obsadzany w rolach niebezpiecznych tajnych agentów z obcym akcentem, w tym jako komunistyczny szpieg Ziłkow w psychologicznym dreszczowcu politycznym noir Przeżyliśmy wojnę (The Manchurian Candidate, 1962) w reżyserii Johna Frankenheimera. W telewizji wystąpił jako dwóch różnych nazistowskich oficerów w trzech odcinkach serialu ABC Combat! oraz był gościnnym złoczyńcą w pięciu odcinkach serialu CBS Mission: Impossible.

Zmarł 25 kwietnia 2004 roku w Los Angeles na skutek przyczyn naturalnych w wieku 78 lat. Został pochowany na Cmentarzu Narodowym w Calverton w stanie Nowy Jork.

Filmografia

1962: Przeżyliśmy wojnę (The Manchurian Candidate) jako Ziłkow
1962: Nietykalni jako Max Zenner
1962–1966: Combat! jako pułkownik Bruener / Dorfmann / generał Von Strelitz / Carl Dorfmann
1965: Prawo Burke’a jako James Gunnar Ketterback
1966–1970: Mission: Impossible jako Albert Zembra / Eric Bergman / generał Ernesto Neyron / Eric Stavak / Joseph Baresh
1969–1980: Hawaii Five-O jako Adrian Cassell / Edmonds / Josef Sarpa / Charley Bombay
1975: Starsky i Hutch jako Tom Lockly
1977: Aniołki Charliego jako Rabitch
1977: Kojak jako Shelley Briscoe
1978: Columbo jako Vincent Pauley
1978: Wonder Woman jako Crichton
1980: Galactica 1980 jako generał Yodel
1985: Airwolf jako Szrankow
1985: Nieustraszony jako Pan C
1988: Szpital miejski jako generał Gastineau