Albert Lebrun (29 sierpnia 1871 w Mercy-le-Haut – 6 marca 1950 w Paryżu) był francuskim politykiem, który sprawował urząd prezydenta Francji w latach 1932–1940.
Życiorys
Lebrun pochodził z rodziny chłopskiej z Lotaryngii. W przeciwieństwie do swojego brata Gabriela, który wybrał życie rolnika, Albert ukończył paryską politechnikę, zdobywając pierwsze miejsce w swoim roczniku, i został inżynierem. Pracował jako profesor w Wyższej Szkole Handlowej, jednak zrezygnował z tej kariery w wieku 29 lat, aby rozpocząć działalność polityczną.
W 1890 roku został wybrany do Izby Deputowanych z ramienia Lewicowej Partii Republikańskiej. Od 1900 do 1920 roku był deputowanym z Lewicy Republikańskiej, a w latach 1903–1905 pełnił funkcję sekretarza Izby, natomiast od 1913 roku był wiceprezesem Izby Deputowanych.
Przed objęciem urzędu prezydenta pełnił szereg ważnych ról, w tym: ministra kolonii w latach 1911–1914 w rządach Josepha Caillauxa i Raymonda Poincarégo oraz ministra do spraw terenów wyzwolonych. Był także ministrem wojny w gabinecie Poincarégo (1918), ministrem kolonii w rządzie Gastona Doumergue’a (1913–1914), przewodniczącym komisji budżetowej Izby (1916–1917), ministrem oswobodzonych prowincji w gabinecie Georges’a Clemenceau (1919) oraz senatorem z Unii Republikańskiej (1920–1922). Następnie dołączył do Sojuszu Demokratycznego i w 1920 roku został wybrany do Senatu, gdzie pełnił funkcję do 1922 roku, a później był wiceprezesem senatu (1926–1927) oraz przewodniczącym (1931–1932).
Lebrun objął urząd prezydenta w maju 1932 roku, po zamachu na prezydenta Paula Doumera, i sprawował tę funkcję aż do upadku Francji w wyniku niemieckiej ofensywy. Był pierwszym prezydentem od czasów Jules’a Grévy’ego (1879–1887), który został na nowo wybrany (w 1939), jednak nie dokończył drugiej kadencji.
W trakcie niemieckiej inwazji opowiadał się za kontynuowaniem walki i chciał, wspólnie z premierem Paulem Reynaudem, przewodniczącym zgromadzenia narodowego Édouardem Herriotem oraz ówczesnym szefem resortu obrony Charles’em de Gaulle’em, opuścić Francję i kontynuować wojnę z Algierii oraz innych francuskich posiadłości zamorskich. Plan ten był jak najbardziej realny, ponieważ Francja dysponowała prawie nienaruszoną flotą i stosunkowo mało zniszczonym lotnictwem, a także mogła ewakuować swoich żołnierzy. Został jednak odrzucony przez zwolenników zawarcia rozejmu, którzy po dymisji Reynauda zmusili prezydenta do ustąpienia z urzędu na rzecz marszałka Pétaina.
Lebrun stracił urząd głowy państwa na rzecz szefa rządu Vichy (choć nigdy oficjalnie nie zrezygnował), a następnie został aresztowany i internowany przez Niemców w Tyrolu, gdzie przebywał z innymi „prominentnymi jeńcami” Hitlera. Zwolniony z powodów zdrowotnych w 1943 roku, wrócił do kraju.
Po wyzwoleniu Francji uznał przywództwo generała Charles’a de Gaulle’a. Zmarł w Paryżu.
Odznaczenia
- Order Orła Białego (1932)
- Wielki Krzyż Orderu Łaźni (1938)
- Order Najwyższy Chrystusa (1935)
Przypisy
Loading ...